Η αναφορά του Αντώνη Σαμαρά, μιλώντας στους Οννεδίτες, στην ανάγκη Νέας Μεταπολίτευσης μέσα από μια δημοκρατική, ειρηνική επανάσταση επαναφέρει πιο άμεσα, πιο επιτακτικά τη συζήτηση για την ανάγκη εκ βάθρων ανασυγκρότησης της παράταξης τόσο σε οργανωτικό όσο και σε ιδεολογικό επίπεδο. Η ιστορική συγκυρία είναι εξαιρετική, εν μέσω οικονομικής κρίσης, αμφισβήτησης των αυτορυθμιζόμενων αγορών, της ανάγκης για ένα ευέλικτο με εποπτικό ρόλο κράτος, του εκσυγχρονισμού στη διάρθρωση των κομματιών μηχανισμών και του ρόλου του πολίτη σε αυτές τις διεργασίες, δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για να αναδυθεί ένα εντελώς καινούριο μοντέλο διαχείρισης των δημοσίων πραγμάτων, οδηγώντας στον εμπλουτισμό και τη μετεξέλιξη των ανατροπών που έφερε η μεταπολίτευση του 1974.

Ειδικότερα στο χώρο της ΝΔ η κινηματική διάσταση που προσέλαβε η εκλογή Σαμαρά στην προεδρία, (η πρώτη απόλυτα φυσική διαδοχή αρχηγού Ελληνικού κόμματος με μια ανοικτή διαδικασία που επιβλήθηκε από τη βάση), με την πλήρη ανατροπή δεδομένων και προγνωστικών μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, αποκάλυψε πέρα από τις αστείρευτες αντοχές και ανάγκες έκφρασης του λαού της παράταξης, τις απεριόριστες δυνατότητες εκδημοκρατισμού των κομμάτων που αποζητούν οι πολίτες, ώστε να ανακτήσουν τη διάθεση τους για ενεργή συμμετοχή στα πολιτικά δρώμενα. Η συζήτηση για τις δομικές οργανωτικές αλλαγές και την ιδεολογική ανανέωση στο κόμμα είναι ακόμα άκαιρη, μπορούμε όμως να διερευνήσουμε την φιλοσοφία που διαμορφώνει το ιδεολογικό πλαίσιο της Νέας Μεταπολίτευσης.

Όπως ανάφερε κι ο Πρόεδρος, ο εκδημοκρατισμός στον τρόπο λειτουργίας του κόμματος είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη εξάπλωση μιας νέας πολιτικής προσέγγισης στην κοινωνία. Πρακτικά αυτό σημαίνει απλή και ξεκάθαρη οργανωτική διάρθρωση, διάχυση των εξουσιών (μη αρχηγικό κόμμα με ανάδειξη νέων στελεχών), σε σημαντικότερο βαθμό, στις τοπικές κοινωνίες (ουσιαστικότερη επαφή με τα καθημερινά προβλήματα των πολιτών), διευρυμένες δυνατότητες συνεχής έκφρασης και επιρροής των τελικών αποφάσεων από όλα τα μέλη μέσα από επιλεγμένες ψηφοφορίες για σημαντικά ζητήματα αλλά και περιθώριο κατάθεσης απόψεων με χρήση της τεχνολογίας ώστε οι θέσεις τους να φθάνουν στους κορυφαίους της ιεραρχίας (με χρήση προσωπικού κωδικού πρόσβασης για εξασφάλιση της ιδιωτικότητας, αποφυγή προστριβών και χειραγώγησης), μακριά από το πρότυπο ηλεκτρονικής διακυβέρνησης που εισήγαγε το ΠΑΣΟΚ, που θυμίζει περισσότερο επικοινωνιακό «παζάρι» δημιουργίας κλίματος, παρά δημοκρατικό δίαυλο υγιούς έκφρασης. Μόνο έτσι θα πεισθεί συνολικότερα η κοινωνία για τις ειλικρινείς προθέσεις δημοκρατικής ανασυγκρότησης και του κράτους με τον ενεργό πολίτη στο κέντρο των αποφάσεων.

Στον ιδεολογικό τομέα η επαναβεβαίωση των βασικών αρχών του ριζοσπαστικού, κοινωνικού φιλελευθερισμού, έτσι όπως τέθηκαν από τον ιδρυτή της παράταξης Κωνσταντίνο Καραμανλή. Με το όραμα μιας φιλελεύθερης οικονομίας με ένα επιτελικό κρατικό μηχανισμό που διαφυλάσσει την ορθή και απρόσκοπτη λειτουργία των κανόνων της αγοράς, χωρίς να αναλαμβάνει επιχειρηματικούς ρόλους που δεν του αρμόζουν, δημιουργεί συνθήκες και κίνητρα δημιουργίας και ανάδειξης για όλους, προσφέροντας ταυτόχρονα τις πιο σύγχρονες και ανθρώπινες προνοιακές υπηρεσίες, ιδιαίτερα στις λιγότερο προνομιούχες κοινωνικές ομάδες. Να ξαναθυμηθεί επίσης την πραγματική έννοια των αξιών του πατριωτισμού, να επαναπροσδιορίσει το γεωπολιτικό της ρόλο μέσα στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον και να διεκδικήσει με σύνεση και υπευθυνότητα τα δίκαια της. Ιδέες που κατέκτησαν τον σύγχρονο κόσμο και σε μεγάλο βαθμό τις οικειοποιήθηκαν, πολλές φορές παραποιημένες, και οι Ευρωπαϊκές σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της δεκαετίας του ’90. Ταυτόχρονα όμως όλα αυτά θα πρέπει να μπολιαστούν και με όλα τα καινοτόμα ρεύματα σκέψης, γύρω από την ευρύτατη και φθηνή χρήση της τεχνολογίας, την ουσιαστική ανάπτυξη της έρευνας, τον ανασχεδιασμό της παιδείας και της εναρμόνισης της με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς εργασίας, την περαιτέρω ανάδειξη του πολιτισμού και του τουρισμού μας, την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Με αυτό το πρόσωπο η παράταξη θα αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της επόμενης περιόδου της σύγχρονης δημοκρατίας μας, και θα κινητοποιήσει τους πολίτες για συμμετοχή στην μετεξέλιξη της κοινωνίας μας. Μια κοινωνία γνωστή για την αντίσταση της στην αλλαγή, την αναγέννηση των δομών της. Μια κατάσταση που επιδεινώθηκε τη δεκαετία του ’80 όταν η οικονομία και η κοινωνία μας αντί να πάρουν το δρόμο του εκσυγχρονισμού, βυθίστηκαν ακόμα βαθύτερα στην κρατικιστική κομματοκρατία, την ανυποληψία και τον αμοραλισμό. Διαιωνίσαμε ένα σύστημα εξυπηρετήσεων, αναξιοκρατικής ευνοιοκρατίας, κλειστών κυκλωμάτων και νεποτισμού που αντιδρούσε και εν πολλοίς αντιδρά ακόμα φοβικά, ανταγωνιστικά σε καθετί πραγματικά καινούριο, ακόμα και στην ηλιακή ανανέωση της παραγωγικής διαδικασίας και του πολιτικού προσωπικού με «δεινοσαυρικές» διαθέσεις απέναντι στις νεότερες γενιές και στις φρέσιες, αναζωογονητικές ιδέες που έχουν ανάγκη οι κοινωνίες αν θέλουν να επιβιώνουν ανανεωμένες και αναβαπτιζόμενες στην κολυμπήθρα του μελλοντικού πνεύματος και των ιδεών.

Αυτό το απόστημα ευελπιστούμε ότι θα σπάσει ο Αντώνης Σαμαράς φέρνοντας την Νέα Μεταπολίτευση σε θεσμούς, διαδικασίες, ιδέες, πολιτικές, νοοτροπίες και η μέχρι σήμερα πολιτική του πορεία, μας δίνει όλα τα εχέγγυα ότι θα το επιχειρήσει και θα το επιτύχει σύντομα. Κι αυτή την ελπίδα επιτυχίας και το χαμόγελο της αισιοδοξίας έχει ανάγκη σήμερα ο τόπος και ιδιαίτερα οι νεότερες γενιές.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος