Το έγκυρο περιοδικό Economist ανήρτησε στο διαδικτυακό του τόπο, ένα αρκετά ισορροπημένο άρθρο σχετικά με την προοπτική οικονομικής στήριξης της Ελλάδας από την Ε.Ε., παραθέτοντας τις διαφορετικές προσεγγίσεις των εταίρων μας, τις αντιρρήσεις και το σκεπτικισμό των Γερμανών αλλά και τα ισχυρά επιχειρήματα (πίεση στο Ευρώ, προοπτική γενικότερης αστάθειας) που τελικά θα βαρύνουν σημαντικά ώστε έστω και με νωχελικά αρχικά βήματα, να καταλήξουν σε κάποια μορφή ενίσχυσης της χώρας μας.

Σας παραθέτουμε το σχόλιο που αναρτήσαμε στη σελίδα του Economist σε ελεύθερη μετάφραση. Το Αγγλόφωνο κείμενο του άρθρου με τίτλο, "Μια προσπάθεια με μισή καρδιά", και το πρωτότυπο σχόλιο μας βρίσκονται στη διεύθυνση:  http://www.economist.com/world/europe/displayStory.cfm?story_id=15520726&source=features_box4

Η Ελλάδα σίγουρα αποτελεί μια χώρα που δεν χρησιμοποίησε την ευκαιρία εισδοχής της στην Ε.Ε. για να αναδιαμορφώσει το πολιτικό της σύστημα, να μειώσει το μέγεθος του δημοσίου της τομέα, να βελτιώσει την απόδοση και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της. Για πάνω από δυο δεκαετίες συνέχισε να χρησιμοποιεί τις κοινοτικές επιδοτήσεις ως μια μορφή πολιτικού κατευνασμού της έλλειψης εμπιστοσύνης πολλών Ελλήνων πολιτών προς την ιδέα της Ε.Ε. και μετέτρεψε την όλη διαδικασία σε μια διεφθαρμένη συναλλαγή ανάμεσα στο κράτος και τους πολίτες του. Οπότε η μειωμένη παραγωγικότητα, η έλλειψη εκσυγχρονισμού και ο αυξημένος δανεισμός οδήγησαν σε υψηλά ελλείμματα.

Αυτό που δεν είναι τόσο προφανές είναι οι λόγοι που η Ε.Ε κρυμμένη πίσω από τις σκληρές μονεταριστικές πολιτικές της, δεν προσπάθησε να επιβάλλει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, ως κοινωνία και αγορά. Περιορίστηκε απλά σε επιβολή προστίμων, που ενίοτε καταβάλλονταν, ανεχόμενη, για πολιτικούς λόγους αλλά και λόγω έλλειψης οράματος για το μέλλον της Ευρώπης, τις διαφοροποιήσεις τη Ελλάδας από τις κοινές πολιτικές. Μοιάζει ο «πλούσιος» Βορράς να είναι ικανοποιημένος απλά με το να διαθέτει μια μεγάλη αγορά με κοινούς κανόνες για την ενίσχυση των εξαγωγών τους, ώσπου ξέσπασε η οικονομική κρίση.

Αναρωτήθηκαν ποτέ οι Ευρωπαίοι αν η έλλειψη θέλησης για μια ειλικρινή πολιτική ένωση είναι ο λόγος των διευρυμένων αντιθέσεων ανάμεσα σε Βορρά και Νότο; Αναρωτήθηκαν ποτέ για το ότι οι σκληροί όροι του «Μάαστριχτ» και της «Λισσαβόνας» μπορεί να βοήθησαν στη μείωση του πληθωρισμού αλλά ποτέ δεν κατόρθωσαν να περιορίσουν δραστικά την ανεργία και να προσφέρουν μακροπρόθεσμη ανάπτυξη;

Η Ελλάδα οφείλει να λάβει την απαιτούμενη βοήθεια, εφόσον αποδείξει ότι προχωρούν ταχύτατα οι μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο τομέα, στο ασφαλιστικό και προνοιακό σύστημα και στους κανόνες της αγοράς. Σε αυτό τον τομέα θα πρέπει η Ε.Ε. να επιδείξει προσεκτικό έλεγχο των διαδικασιών, γιατί μέσω αυτών των αλλαγών θα επιτευχθούν μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Ο ρόλος της Ε.Ε. δεν είναι να επιβάλλει επίπονες μειώσεις μισθών και αύξηση της φορολόγησης που θα μειώσουν ουσιαστικά την ανάπτυξη, θα αυξήσουν την ανεργία και πιθανότατα θα έχουν τα αντίθετα από τα επιθυμητά αποτελέσματα, αφού μια οικονομία σε περαιτέρω ύφεση δεν θα μπορεί να επιφέρει αύξηση των κρατικών εσόδων. Όσο βέβαια αφήνουν την Ελλάδα έρμαιο στις διαθέσεις των κερδοσκόπων, έχοντας να αντιμετωπίσει τεράστια επιτόκια δανεισμού, το μόνο που κατορθώνουν είναι να βυθίζουν τη χώρα σε βαθύτερη οικονομική αδυναμία. Για να μην αναφέρουμε τον κίνδυνο μείωσης της αξίας των Ελληνικών ομολόγων που μαζικά κατέχουν χώρες όπως η Γερμανία, αλλά και την πιθανότητα εξάπλωσης των κερδοσκοπικών παιχνιδιών σε άλλες χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία).

Η Ελληνική αγορά έχει έλλειψη ρευστότητας και η επάνοδος σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης μέσω επενδύσεων στους τομείς εκείνους που αποτελούν τη βάση της οικονομίας της (κατασκευές, τουρισμό, ναυτιλία) είναι η μόνη διέξοδος από τον κύκλο της ύφεσης. Οπότε η ενίσχυση της αγοράς με φθηνό χρήμα και η επιβολή δομικών μεταρρυθμίσεων είναι η μοναδική εφικτή λύση.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος