Όταν μια κυβέρνηση συνδυάζει τα χαρακτηριστικά των αποδημητικών πουλιών, αστάθεια και περιοδικότητα στη συμπεριφορά με βάση τις συνθήκες, και των κορακιών, επιθετικότητα και διάθεση λεηλασίας, το αποτέλεσμα για τους πολίτες είναι ένα εξαιρετικά ιδιαίτερο, εκρηκτικό μίγμα πολιτικής με αντιφατικά και πιθανότατα επικίνδυνα αποτελέσματα. Από τη μια το ταξίδι κι οι επαφές με ξένους ηγέτες του Γ.Παπανδρέου κι σπό την άλλη οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες στο εσωτερικό της χώρας (ψήφιση νόμου για χορήγηση ιθαγένειας σε μετανάστες, προσπάθεια προώθησης τροπολογίας για αυθαίρετη πρωθυπουργική εκχώρηση σε ξένες εταιρίες μελέτες Εθνικών θεμάτων), καταδεικνύουν ολοφάνερα τη διαχειριστική αντίληψη του ΠΑΣΟΚ και την αμετανόητη πολτική φιλοσοφία του δημαγωγικού καιροσκοπισμού που το διέπει.

Ο Γ.Παπανδρέου συναντήθηκε με τους δυο σημαντικότερους Ευρωπαίους ηγέτες, Μέρκελ και Σαρκοζί, τονίζοντας σε όλους τους τόνους την ικανοποίηση του για τη δυνατότητα της χώρας να δανείζεται ακόμα, ζητώντας πολιτική στήριξη που θα μεταβάλει προς το θετικότερο το κλίμα στις αγορές αποκλιμακώνοντας τα επιτόκια δανεισμού. Οι παρόμοιες, ασαφείς κατά τα λοιπά. δηλώσεις Προβόπουλου αποδεικνύουν τη γύμνια και την τραγική καθυστέρηση των επιλογών μας.

Ενώ δανειζόμαστε με διπλάσια επιτόκια σε σχέση με εταίρους μας με παρόμοια δημοσιονομικά προβλήματα, επιβαρυνόμενοι με εκατοντάδες εκατομμύρια επιπλέον τόκων που επί της ουσίας ακυρώνουν τα οφέλη από τα πρόσφατα σκληρά μέτρα, θεωρούμε ότι μια απλή δήλωση στήριξης που ουσιαστικά έχει γίνει, χωρίς συγκεκριμένο περιεχόμενο όσον αφορά τη δημιουργία μηχανισμών και την εκπόνηση δράσεων προστασίας από τις κερδοσκοπικές πιέσεις, μπορεί να δώσει ικανοποιητική και μόνιμη λύση στο πρόβλημα. Να θυμίσουμε απλώς ότι προϋπολογισμός μας στηρίζεται στην υπόθεση ότι το μέσο επιτόκιο δανεισμού μας θα είναι στο 4,7%!!

Οι αγορές προεξοφλούν τις μελλοντικές εξελίξεις και δεν πείθονται από νουθεσίες και ευχολόγια. Οι έπαινοι και οι παραινέσεις για συνέχιση της περιοριστικής πολιτικής στο όνομα της υπεράσπισης του αποτυχημένου μονεταριστικού μοντέλου από τη Μέρκελ, αλλά και τα υπονοούμενα Σαρκοζί για μηχανισμούς που θα ενεργοποιηθούν αν παραστεί ανάγκη (άραγε, πόσο μεγαλύτερη από την τωρινή!!), δεν προσέφεραν άμεσα οφέλη. Τα spreads των ομολόγων μας παρέμεναν σε επίπεδα κοντά στις 300 μονάδες. Η χώρα μας σε σύντομο διάστημα θα κληθεί να δανειστεί ποσά δεκάδων εκατομμυρίων (θα επιλέξουμε το χρόνο είπε ο κ.Παπακωνσταντίνου, εννοώντας μάλλον θα μας υποδείξουν το χρόνο με τις ανάλογες δεσμεύσεις) και η ατέρμονη, αδιέξοδη επί μήνες συζήτηση για τη δημιουργία μηχανισμών και πολιτικών που θα ελέγχουν τις αυθαίρετες αγορές ασφαλειών χρεών που εκτοξεύουν τις πιθανότητες κρατικής χρεοκοπίας, δεν βοηθά πρακτικά στην αποφυγή περαιτέρω επιβάρυνσης μας από τόκους που σε συνδυασμό με τη γενικευμένη ύφεση θα οδηγήσει μαθηματικά στη λήψη νέων επώδυνων μέτρων.

Το τραγελαφικό της υπόθεσης είναι ότι ενώ γνωρίζουν οι πάντες ότι οι κύριοι «παίκτες» κερδοσκοπίας προέρχονται από τους μεγάλους τραπεζικούς ομίλους, αναμένουμε την ελεημοσύνη αυτών που μας έφεραν σε αυτή την οικτρή κατάσταση, ώστε με την κρατική εγγύηση να μας δανείσουν με λογικά επιτόκια!! Όπως έχουμε ξαναπεί η εμπλοκή μας σε αυτό το φαύλο κύκλο που επιτείναμε με τις κυβερνητικές καθυστερήσεις κι αντεγκλήσεις, αποδεικνύει ή την απόλυτη άγνοια των αγορών και των κανόνων της ή την συνειδητή προσπάθεια απαξίωσης του κύρους της χώρας, ώστε να φανούν οι αντιλαϊκές επιλογές ως αποκλειστική συνέπεια των προηγούμενων διαχειρίσεων.

Η ανεπίσημη συνάντηση με τον Ομπάμα που πέρα από καλολογικές εκφράσεις κι αναφορές στο Ελληνικό φιλότιμο περιορίστηκε στη διευθέτηση του ζητήματος της βίζας (διαδικασία που είχε ουσιαστικά ολοκληρωθεί από την κ.Μπακογιάννη). Η ουσία βρίσκεται στις Αμερικανικές παραινέσεις για το μέλλον των Βαλκανίων, των Ελληνοτουρκικών σχέσεων και του Κυπριακού. Η είσοδος των χωρών των Δ.Βαλκανίων στην Ε.Ε. αποτελεί γνωστή θέληση των ΗΠΑ που βλέπουν στην διόγκωση της κοινότητας τον ουσιαστικό πολιτικό κατακερματισμό της, όπως εν μέρει συνέβη και με την αθρόα εισδοχή πρώην Ανατολικών χωρών.

Επιπρόσθετα η πολιτική και οικονομική σταθερότητα που θα επέλθει σε αυτές τις χώρες, τις μετατρέπει σε ιδανικά μέλη του ΝΑΤΟ και εν δυνάμει συμμάχους των Αμερικανικών συμφερόντων στην Ευρώπη. Όσον αφορά το θέμα της ονομασίας της Σκοπίων είναι προφανής η τάση που δημιουργείται για το «Βόρεια Μακεδονία» (διαρροές για αποδοχή από τα Σκόπια) με τους γνωστούς συνειρμούς περί της Νότιας!! Πόσο δε μάλλον αν στα θέματα της χρήσης του ονόματος, της γλώσσας και του γένους υπάρξει ένα είδος μεταχρονολόγησης της διευθέτησης, ενόψει της έναρξης διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε.

Τα Ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό αποκτούν νέο ενδιαφέρον μετά τις δηλώσεις Ερντογάν για πιθανή μελλοντική αποχώρηση στρατευμάτων από την Κύπρο και διάθεσης για διευθέτηση των ζητημάτων με το Πατριαρχείο. Εντελώς τυχαία όμως την ίδια στιγμή αφήνονται υπονοούμενα για άμεση αποχώρηση Ελληνικών στρατευμάτων από τη Μεγαλόνησο, για οικονομικούς λόγους!!, και διαρρέουν σενάρια για αποστρατικοποιημένη ζώνη στο Αιγαίο, με πρόσβαση από ΝΑΤΟϊκά αεροσκάφη, ως λύση στο θέμα της παραβίασης του FYR Αθηνών.

Όλα αυτά σε συνδυασμό με την κατά καιρούς υπενθύμιση Παπανδρέου για λύση του θέματος της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, που είναι δεδομένο ότι πέρα από νομικούς κινείται και με πολιτικούς όρους, συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι υποβόσκει μια κινητικότητα σε όλα τα κορυφαία εθνικά θέματα, και κανείς δεν μπορεί με βεβαιότητα να γνωρίζει σε αυτή την οικτρή δημοσιονομική κατάσταση που βρισκόμαστε και την εξάρτηση μας από τη θέληση των Ευρωπαίων εταίρων και των αγορών, ποιες πιέσεις μπορεί να ασκηθούν για μια σειρά «έντιμων» συμβιβασμών που θα μπορούν με τη βοήθεια των ΜΜΕ να παρουσιαστούν κι ως εθνικές επιτυχίες (εδώ προσπαθούν να μας πείσουν ότι συναινούμε στην περικοπή των μισθών μας, όταν οι βουλευτές και τα κρατικά στελέχη δεν ακολουθούν το ίδιο μοτίβο!!).

Απορεί λοιπόν ο κάθε σώφρων πολίτης για το πόσο τυχαίο μπορεί να είναι το γεγονός ότι σε αυτή τη μοναδική μεταπολιτευτική συγκυρία, με τον πρωθυπουργό να μιλά για εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, ότι κρίθηκε σκόπιμο στους πρώτους μήνες διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ να προχωρήσει στην ψήφιση ενός ελαστικού νόμου για τη χορήγηση ιθαγένειας σε μετανάστες. Μπορεί κανείς πλέον με αρκετή σιγουριά να υποθέσει ότι η συνειδητή επιλογή ανόδου του θέματος στην κυβερνητική ατζέντα ήταν συνειδητή επιλογή. Μετά τα άλλοθι για τις πρωτοβουλίες στον οικονομικό τομέα, χρειαζόταν κι ένα άλλοθι για την αλλοίωση του εκλογικού σώματος προς αποφυγή εκπλήξεων στις δημοτικές εκλογές που θα έφερναν σε αμφιβολία τη νομιμοποίηση του ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση.

Με τη συνδρομή των μεταναστών και της όποιας δυσαρέσκειας στελεχών από τις αλλαγές στη δομή της ΝΔ, φαντάζει πολύ πιθανό να μην δημιουργηθεί πρόβλημα στην απρόσκοπτη πορεία της κυβέρνησης. Αποτελεί όμως το απαύγασμα του λαϊκισμού και της δημαγωγίας αγγίζοντας τα όρια της εθνικά επικίνδυνης, αριβιστικής συμπεριφοράς να τοποθετείται ο κομματικός πατριωτισμός πάνω από το κοινωνικό συμφέρον. Με εξιλαστήρια θύματα εξαθλιωμένους μετανάστες, ανοίγει ένας κύκλος διεργασιών που από τη μια θα οδηγήσει σε κοινωνικές συγκρούσεις με απρόβλεπτα αποτελέσματα κι από την άλλη θα επιτείνει το ξενοφοβικό κλίμα απέναντι και σε νόμιμους, οικογενειάρχες μετανάστες. Η ΝΔ έκανε μια ολοκληρωμένη πρόταση για το θέμα, θέτοντας ουσιαστικούς όρους πολιτογράφησης μεταναστών αλλά το ΠΑΣΟΚ προτίμησε να αγνοήσει τα πολιτικά και κοινωνικά μηνύματα. Κι αν σπέρνοντας ανέμους θερίσει θύελλες;

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος