Η ουσιαστικά εν ψυχρώ δολοφονία τριών νέων ανθρώπων (επί της ουσίας τεσσάρων μαζί με το έμβρυο), με τη ρίψη μολότοφ και βενζίνης αλλά και τα επεισόδια στο σκαλοπάτια της Βουλής με τη προσπάθεια δυναμικής εισόδου στο κτίριο, έχουν δημιουργήσει ένα πρωτόγνωρο αίσθημα στον Ελληνισμό απανταχού της γης. Από τη μια το μούδιασμα κι ο θρήνος για τον άδικο χαμό αθώων πολιτών κι από την άλλη η κατακραυγή για τη διάθεση κάποιων να θεωρήσουν ότι η δεδομένη κι απολύτως δικαιολογημένη λαϊκή οργή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για να αναδείξουν τις εξτρεμιστικές τους απόψεις για κατάλυση της δημοκρατίας και υποβάθμιση του κοινοβουλευτισμού. Οι ευθύνες του πολιτικού κατεστημένου είναι αδιαμφισβήτητες και τεράστιες για τα σημερινά αδιέξοδα αλλά ευθύνες για τα έκτροπα φέρουν κι όσοι υπερθεματίζοντας την ανούσια και χωρίς προτάσεις κριτική απέναντι στο πολιτικό σύστημα, συσσώρευσαν ένταση και πάθος στα λαϊκά στρώματα, χωρίς να διαθέτουν μια πρόταση δημιουργικής διαχείρισης τους.

Έχουμε επανειλημμένα αναλύσει τα στρατηγικά λάθη στη πολιτική και κοινωνική διαχείριση που δημιούργησαν ένα αναποτελεσματικό, φοβικό σύστημα πελατειακής λογικής που εξάπλωσε ένα πλέγμα αναξιοκρατίας σε όλες τις δραστηριότητες. Όταν αυτό το σύστημα που ενέπαιζε τους πολίτες προσπαθώντας να τους μετατρέψει σε συνεργούς του παραχωρώντας τους ένα μικρό αντιστάθμισμα ή και μόνο με την ελπίδα ενός μελλοντικού προσωπικού οφέλους, έρχεται να φορτώσει, σχεδόν αποκλειστικά, τις συνέπειες των επιλογών του στο λαό που από άγνοια, καλοπιστία ή καιροσκοπισμό συναινούσε, είναι απολύτως λογικό οι αντιδράσεις των πολιτών να είναι επιθετικές, καταιγιστικές. Η ισοπέδωση όμως των δημοκρατικών θεσμών και των αρχών λειτουργίας του πολιτεύματος, που κάποιοι επιχειρούν ακόμα κι αν δεν το δηλώνουν ευθαρσώς, δεν εξυπηρετεί τα λαϊκά συμφέροντα ούτε τους μακρόπνους Εθνικούς στόχους.

Η μηδενιστική λογική, από όπου κι αν προέρχεται, δεν προσφέρει αγαστές υπηρεσίες στην εξελικτική πορεία του τόπου. Οι αυτοαποκαλούμνενοι αντιεξουσιαστές που ελάχιστη σχέση έχουν με το κλασικό αναρχικό κίνημα της ουτοπικής αυτοδιάθεσης και οργάνωσης των λαών όπως περιγράφηκε από τους Μπακούνιν και Κροπότκιν, θεωρούν κάθε επιχείρηση (ιδιαίτερα τις τράπεζες) ταξικό στόχο τους ξεχνώντας όμως ότι αυτές καλύπτονται για τις όποιες καταστροφές από ασφαλιστικά συμβόλαια κι ότι πραγματικές αρνητικές συνέπειες θα υπάρξουν μόνο για τους εργαζόμενους εφόσον μειωθεί ο τζίρος. Αντιλαμβάνονται την αστική δημοκρατία ως μέσο επιβολής των ισχυρών αλλά δεν έχουν να προτείνουν εναλλακτικές λύσεις για τη διάρθρωση της κοινωνίας και την ορθολογικότερη διάχυση του πλούτου και της γνώσης. Στηρίζονται στην αγανάκτηση του λαού από τα διαχρονικά πολιτικά ατοπήματα και επενδύουν στην ανάγκη εκτόνωσης αυτής της οργής για να βρουν κοινωνικά ερείσματα.

Από την άλλη η προσπάθεια συναισθηματικής εκμετάλλευσης των γνήσιων πατριωτικών συναισθημάτων είναι η τακτική προσέγγιση στο μηδενισμό από άλλο μονοπάτι, των ακραία εθνικιστικών κύκλων. Μετατρέποντας την αγάπη για το έθνος, τον πολιτισμό και την ιστορία του, σε δούρειο ίππο ενεργοποίησης αντιδραστικών ενστίκτων προσπαθούν να καθοδηγήσουν τον κόσμο σε μια μαξιμαλιστική λογική με πλήρη έλλειψη ενός συγκεκριμένου προγραμματισμού για το πως θα μπορούσαν πρακτικά να γίνουν κάποιοι στόχοι εφικτοί. Ταυτόχρονα αναγορεύουν σε εχθρούς σύσσωμο το πολιτικό και κοινωνικό σύστημα και τον κοινοβουλευτισμό μην έχοντας όμως εναλλακτική πρόταση πολιτικής διάρθρωσης.

Αναφερόμενος στα χθεσινά δραματικά γεγονότα προτιμώ να αποφύγω την οικειοποίηση συνωμοσιολογικών σεναρίων που σε κάθε παρόμοια κατάσταση πολλοί προστρέχουν στην εξύφανση προβοκατόρικων σχεδίων. Όσο κι αν κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια τέτοια πρακτική με κύριο στόχο την καπήλευση κάθε μαζικής λαϊκής αντίδρασης και τον εκφοβισμό των πολιτών με τις συνέπειες κάθε εξέγερσης προτιμώ, με κίνδυνο να φανεί ότι εθελοτυφλώ, να μην αποδεχτώ την πιθανότητα το συντεταγμένο Ελληνικό κράτος να διαθέτει και να χρησιμοποιεί κατά το δοκούν μηχανισμούς χειραγώγησης των συνειδήσεων, μέσω της δημιουργίας εκτρόπων. Το θεωρώ πέρα από επικίνδυνο κι αναχρονιστικό, εξαιρετικά υποτιμητικό για τις πολιτικές και κοινωνικές δομές τις οποίες καλούμαστε να υπηρετήσουμε. Είναι όμως ιδιαιτέρως περίεργο το γεγονός ότι καμιά έντονη αντίδραση, έστω πολύ μικρότερης έκτασης από αυτής το Δεκέμβρη του 2008, δεν υπήρξε παρόλα τις πολλαπλές ευκαιρίες που υπήρξαν με τις τελευταίες κυβερνητικές αποφάσεις (αντιλαϊκά μέτρα του Μαρτίου, προσφυγή στο ΔΝΤ, εορτασμός Πρωτομαγιάς κλπ). Επιπρόσθετα είναι ύποπτος και ο τρόπος που εξελίχθηκε ο εμπρησμός του κτιρίου με τη ρίψη βενζίνης στο ήδη φλεγόμενο, από την έκρηξη των μολότοφ, κτίριο.

Τα συνήθη ευχολόγια δεν επαρκούν πλέον. Ο τόπος έχει άμεση ανάγκη να αφήσει πίσω του τις δομές και τη νοοτροπία που μας οδήγησε στα σημερινά αδιέξοδα και να αναδείξει από τα σπλάχνα της κοινωνίας την επόμενη γενιά δημιουργικών, ικανών ανθρώπων που θα αναλάβουν το βαρύ φορτίο του σχεδιασμού και της εκτέλεσης ενός σύγχρονου επιχειρηματικού πλάνου για τη χώρα που θα την οδηγήσει στην επόμενη εξελικτική φάση της, αυτή της Ψηφιακής δημοκρατίας. Ο Αντώνης Σαμαράς και τη σημερινή του εμφάνιση στη Βουλή πείθει όλο και περισσότερο ότι είναι ο γνήσιος εκφραστής μιας τέτοιας αναγεννητικής πορείας που με σεβασμό στην ιστορία και τις αξίες μας, θα διεκδικούμε με τη διαφορετικότητα και τις αρετές μας, το ρόλο που μας αξίζει στο διεθνές στερέωμα.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος