Είναι λογικό λοιπόν να αναρωτιέται κανείς ποια είναι τα αίτια της τωρινής παρέμβασης του; Μέσα στο πλαίσιο θεμιτής δράσης που περιγράψαμε πιο πάνω δεν θυμόμαστε τον κ. Μητσοτάκη να κάνει προεκλογικά συγκεκριμένες προτάσεις που θα μπορούσαν να βγάλουν τη χώρα λιγότερο λαβωμένη από την οικονομική κρίση. Τουναντίον έδειχνε να συμφωνεί με την πολιτική Καραμανλή, με την οποία με ένα χρόνο καθυστέρηση θυμήθηκε να διαφωνήσει, τηλεοπτικά! Προφανώς η προοπτική ανάληψης της κομματικής ηγεσίας από την κόρη του, δεν επέτρεπε συγκρούσεις. Στο πολιτικό λεξικό αυτή η στάση χαρακτηρίζεται ως οπορτουνιστική μικροπολιτική τακτική.

Έκανε βέβαια μια πρόταση για οικουμενική κυβέρνηση, μετά όμως τις εκλογές κι αφού το ΠΑΣΟΚ είχε καταστεί κοινοβουλευτικά κυρίαρχο, προτείνοντας μάλιστα ως βασικά μέλη της, στελέχη μόνο από την κυβερνητική παράταξη! Θέτοντας έτσι ουσιαστικά τη παράταξη του σε ρόλο, απλού συνενόχου στις κυβερνητικές αποφάσεις, ως και η ΝΔ να μην διαθέτει αυτόνομο, διακριτό πολιτικό λόγο. Δεν αισθάνθηκε καν το χρέος να καταδείξει τις κυβερνητικές καθυστερήσεις, τις εσωτερικές αντιφάσεις, τον ατυχέστατο επικοινωνιακό χειρισμό που απαξίωνε διεθνώς τη χώρα, την αδυναμία προώθησης διαρθρωτικών αλλαγών, την άδικη κι αναποτελεσματική φορολόγηση, τις άκριτες, οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων, την ανυπαρξία διαπραγμάτευσης για τη χορήγηση βοήθειας και την υπογραφή του μνημονίου (οι σημερινές εκκλήσεις για επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των 110 δις της Τρόικας το αποδεικνύουν περίτρανα!). Ως το ΠΑΣΟΚ να μην εξαπάτησε το λαό με τις αβάσιμες υποσχέσεις του και να μην κατόρθωσε να μετατρέψει σε δανειακό αδιέξοδο, την αύξηση ελλείμματος και χρέους που αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο.

Επέλεξε σε μια στιγμή που δεν συνέτρεχε κανένας εξαιρετικός λόγος παρέμβασης, να εμφανιστεί λίγες εβδομάδες πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές, όχι για να επισημάνει τα λάθη της κυβερνητικής πολιτικής ή να επισημάνει τρόπους εξομάλυνσης του αντίκτυπου της ακολουθούμενης πολιτικής στην αγορά και την κοινωνία, αλλά για να χαρακτηρίσει λαϊκιστή το πρόεδρο του κόμματος του και να δηλώσει τη στήριξη του στον ανεξάρτητο υποψήφιο περιφερειάρχη Κρήτης που κατεβαίνει ως αντίπαλος της υποψηφιότητας με την επίσημη κομματική στήριξη! Θα όφειλε τουλάχιστον, λόγω της εμπειρίας του, κι ως ένδειξη ελάχιστης αξιοπρέπειας, να δηλώσει ευθαρσώς ότι αποχωρεί από τη ΝΔ και αποποιείται τον τίτλου του επιτίμου, εφόσον δεν τον εκφράζει η σημερινή πορεία της.

Ο λαϊκισμός ως φαινόμενο έχει πολύ συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Αφορά τη προσπάθεια πολιτικής εκμετάλλευσης τω κατώτερων ενστίκτων και τω συναισθηματικών παρορμήσεων των πολιτών για ίδιον όφελος, ανεξαρτήτως επιπτώσεων για τον τόπο. Αυτό συνήθως επιτυγχάνεται με νεφελώδεις, γενικόλογες προτάσεις συνθηματολογικού ύφους που είτε δεν είναι πρακτικά πραγματοποιήσιμες είτε σκοπίμως δεν λαμβάνουν υπόψη το σύνολο των παραγόντων που επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα των αποφάσεων. Πολύ σωστά λοιπόν χαρακτήρισε ως τέτοια την ανακολουθία λόγων και έργων του κ, Παπανδρέου. Αδικεί όμως κατάφορα τον Αντώνη Σαμαρά, που από την πρώτη στιγμή επισήμανε τα αδιέξοδα των κυβερνητικών παλινωδιών κι έκανε συγκεκριμένες προτάσεις που μπορούσαν να έχουν αλλάξει τη ροή των γεγονότων, αν ακολουθούνταν εγκαίρως.

Επιπροσθέτως κατέθεσε μετά την προσφυγή μας στο μνημόνιο, ολοκληρωμένη, κοστολογημένη, τεχνοκρατικά άρτια πρόταση για την ταχύτερη και με λιγότερες συνέπειες έξοδο από αυτό. Δεν ακούσαμε από τον κ. Μητσοτάκη ένα συγκεκριμένο σχόλιο πάνω σε αυτές τις προτάσεις, διαθέτει άλλωστε τις απαραίτητες γνώσεις. Δεν μας έκανε πιο «σοφούς», ούτε μας έδειξε γιατί η πρόταση Σαμαρά δεν είναι μια εφικτή λύση. Αντιθέτως διέπραξε ο ίδιος το «αμάρτημα» του λαϊκισμού, μένοντας στο επίπεδο της συλλήβδην απόρριψης, της συνθηματολογικής προσέγγισης, της προσωπικής επίθεσης και απαξίωσης του Αντώνη Σαμαρά.

Είχαμε επισημάνει εγκαίρως ότι η επιτυχημένη παρουσία Σαμαρά στη ΔΕΘ, άρχισε να ανατρέπει τις ισορροπίες του συστήματος, βάζοντας στο τραπέζι των συζητήσεων με ισχυρά επιχειρήματα, τόσο τον καταλογισμό ευθυνών στην τωρινή κυβέρνηση για τη μνημονιακή επιλογή της, όσο και την προοπτική μιας εναλλακτικής πορείας που δίνει ελπίδα για τα επόμενα χρόνια μέσα από τη δημιουργία ενός σύγχρονου αναπτυξιακού μοντέλου. Οι τριγμοί στο πολιτικό κατεστημένο ήταν άμεσα εμφανείς από τις συνεχείς επιθέσεις απαξίωσης των θέσεων Σαμαρά, από την κυβέρνηση, τους λοιπούς υποστηρικτές της κυβερνητικής πολιτικής, αλλά και τα διαπλεκόμενα ΜΜΕ.

Είναι προφανές ότι ο κ. Μητσοτάκης επέλεξε συνειδητά να επιτεθεί στον Αντώνη Σαμαρά την ώρα της πρώτης πολιτικής του μάχης, αφού δεν επιθυμεί μια επιτυχή εξέλιξη για τη ΝΔ στις επερχόμενες εκλογές. Αυτό θα στερούσε επιχειρήματα από την κόρη του, όσον αφορά την ανάλυση των τάσεων του λαϊκού αισθήματος, και δεν θα περιόριζε περαιτέρω τη δυναμική του υπό δημιουργία νέου κόμματος της. Δεν του στερεί κανείς το δικαίωμα της διαφοροποίησης και του διαχωρισμού της θέσης του από τη ΝΔ. Είναι όμως πρωτοφανές να εκφράζεται ως οιονεί «επίτιμος» πρόεδρος του νέου κόμματος!

Ως ελάχιστο σεβασμό όμως στη παράταξη που τον αγκάλιασε, παρά τις διαρκείς επιθέσεις στον ιδρυτή της, φέρνοντας τον στην πολυπόθητη πρωθυπουργία, θα έπρεπε να έχει επιλέξει τον έντιμο δρόμο της αποχώρησης πριν εκφραστεί με τέτοια οξύτητα εναντίον της σημερινής ηγεσία της. Κάνοντας πολιτική με απωθημένα και συμπλέγματα του παρελθόντος, δεν προσφέρεις αγαστές υπηρεσίες ούτε στο τόπο, ούτε στην παράταξη, ούτε τελικά στον ίδιο σου τον εαυτό.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος