Κινήσεις όπως η χθεσινή συνέντευξη του πρωθυπουργού εμπεριέχουν μεγάλο πολιτικό ρίσκο. Τα διλήμματα για να λειτουργήσουν οφείλουν να διαθέτουν μια εμφανώς ελκυστική πλευρά προς το κοινό το οποίο απευθύνονται. Ο κ.Παπανδρέου είχε ως προφανή στόχο την επανασυσπείρωση των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ που δείχνουν έντονη τάση είτε αποχής από τις κάλπες, είτε καταψήφισης των «εκλεκτών» του κινήματος υποψηφίων αυτοδιοικητικών αρχόντων. Το εκβιαστικό μήνυμα του πρωθυπουργού για πιθανή προσφυγή σε εθνικές εκλογές αν το αποτέλεσμα των εκλογών δεν είναι ικανοποιητικό για το κόμμα του, είναι τελικά το πιο κατάλληλο για να προσελκύσει και πάλι τον δυσαρεστημένο πυρήνα των παραδοσιακών υποστηρικτών του;

Αυτό το μέρος του εκλογικού σώματος πέρα από τις κοινές σε όλους οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες του μνημονίου, βιώνουν κι ένα πρωτοφανές ιδεολογικό σοκ. Αναγκάζονται είτε να σιωπούν μπροστά στην κατάφορη καταπάτηση των αρχών του κινήματος, είτε συχνά στα πλαίσια του κομματικού πατριωτισμού να χρησιμοποιούν επιχειρήματα που δεν τους εκφράζουν για να στηρίζουν επιλογές που με σθένος και συνέπεια αντέκρουσαν (περικοπές αποδοχών, περιορισμό ασφαλιστικών κι εργασιακών δικαιωμάτων, ιδιωτικοποιήσεις δημοσίων επιχειρήσεων κλπ). Όσο κι αν ο κ.Παπανδρέου επιχειρεί να μας πείσει για την ειλικρινή πίστη του στις μεταρρυθμίσεις, ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ δεν λησμονεί τους αγώνες του ενάντια σε αυτές τις πολιτικές, που στο πρόσφατο παρελθόν χαρακτήριζαν ως νεοφιλελεύθερες κι αντιεργατικές.

Τα εκβιαστικά εκλογικά διλήμματα με σκοπό την κομματική περιχαράκωση των πολιτών και την υφαρπαγή της ψήφου υπό συναισθηματική φόρτιση, δεν μπορεί στις παρούσες συνθήκες να αποτελέσει και την εποικοδομητική προσέγγιση για το κυβερνών κόμμα. Αυτό που θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι θελκτικό, ιδιαίτερα στους διαχρονικά «συμπαθούντες» το ΠΑΣΟΚ, θα ήταν ένα ξεκάθαρο όραμα για το αύριο του τόπου, κι ένας αξιόπιστος σχεδιασμός πολιτικών που θα τους έδιναν και πάλι τη χαμένη πίστη στις ιδεολογικές καταβολές τους. Αυτό φυσικά και δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί, αφού οι εξελίξεις δεν αφήνουν περιθώρια αισιόδοξης οπτικής. Το τυπικό πέρας του μνημονίου το 2013, θα μας έχει φορτώσει με ένα τεράστιο χρέος που θα αδυνατούμε να εξυπηρετήσουμε, φέρνοντας την προοπτική συνέχισης του μνημονιακού προγράμματος.

Το πρωθυπουργικό δίλημμα δεν είναι ούτε εύστοχο, ούτε αποτελεσματικό. Δεν διαθέτει κάποιο δημιουργικό κίνητρο παρακίνησης των πολιτών. Δεν έχει διαυγή προσδιορισμό της θετικής από την αρνητική εξέλιξη που θα μπορούσε να σημάνει εξελίξεις. Άλλωστε γνωρίζει κι ο ίδιος ότι οι εκλογές είναι κάτι που δεν επιθυμεί η Τρόικα, άρα αφήνει συνειδητά θολό το μέτρο αξιολόγησης του εκλογικού «μηνύματος» ευελπιστώντας απλά σε ένα διαχειρίσιμο αποτέλεσμα. Του είναι εξαιρετικά δύσκολο να πείσει για την επιρροή στη διεθνή οικονομική αξιολόγηση της χώρας από τη μη εκλογή κάποιων κυβερνητικών υποψηφίων που θα μπορούσε να οφείλεται και σε προσωπικά χαρακτηριστικά τους.

Πλέον παίρνει πάνω του το βάρος ενός πιθανού αρνητικού αποτελέσματος κι αυτό όσο κι αν δεν αδυνατίζει την κυβερνησιμότητα του κόμματος του, θα «πληγώσει» περαιτέρω την προσωπική του εικόνα, κι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στη ραγδαία φθορά και πλήρη απαξίωση του ως τις επόμενες εθνικές εκλογές. Πήρε το ρίσκο, θα αναγκαστεί να αποδεχτεί και τις συνέπειες του!

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος