Για ακόμα φορά σε εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων ετών, μεγάλη συζήτηση γίνεται για το φαινόμενο της αυξανόμενης αποχής που αυτή τη φορά συνεπικουρείται από την εκτίναξη των λευκών & άκυρων ψηφοδελτίων σε 9%. Οι ερμηνείες ποικίλουν διατρέχοντας ένα ευρύ φάσμα θεωριών από απολύτως πολιτικές έως κοινωνιολογικές. Πριν όμως την εξαγωγή του όποιου συμπεράσματος, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η εικόνα που αποτυπώνεται είναι σε σημαντικό βαθμό πλασματική, αφού παραμένει ακόμα ζητούμενο η εκκαθάριση των εκλογικών καταλόγων από αποβιώσαντες και ομογενείς που συνειδητά έχουν πάψει εδώ και χρόνια να ασχολούνται με τα Ελληνικά πολιτικά δρώμενα.

Ως στάση η αποχή από τις εκλογικές διαδικασίες περιλαμβάνει ένα εύρος νοοτροπιών που εκτείνεται από την πλήρη απολιτικοποίηση κυρίως μέρους της νεολαίας που με την ελλιπή παιδαγωγική προσέγγιση δεν αποκτούν συνείδηση ενεργού πολίτη, έως αυτούς που απέχουν συνειδητά θεωρώντας ότι έτσι καταδεικνύουν την απογοήτευση τους συνολικά από τον τρόπο άσκησης της πολιτικής. Αυτή βέβαια η συμπεριφορά μπορεί να προέρχεται από ανιδιοτελή κίνητρα (πχ αδυναμία ενεργοποίησης λόγω των αρτηριοσκληρωτικών κομματικών διεργασιών) αλλά και από ιδιοτελή (αποτυχία εισδοχής ή μετέπειτα απομάκρυνση από τα κέντρα εξουσίας ή τον περίγυρο τους που εξασφαλίζουν πρόσβαση και στην πιο ελάχιστη νομή δύναμης).

Όσον αφορά τις συγκεκριμένες εκλογές πρέπει να παραδεχτούμε ότι η συνένωση δήμων κι η κατάργηση των νομαρχιών, αφαίρεσε σημαντικό μερίδιο του αυτοδιοικητικού ενδιαφέροντος από τους πολίτες, που δεν έχουν ακόμα αφομοιώσει τη δυναμική του νέου θεσμού. Ιδιαίτερα για τους ετεροδημότες που το κόστος μετακίνησης αποτελεί σημαντική επιβάρυνση στους χαλεπούς καιρούς που διάγουμε.

Για τις νεότερες γενιές η αποτυχία του μεταπολιτευτικού συστήματος θεωρείτε ολοκληρωτική, όχι μόνο επειδή οδήγησε με τη λαϊκίστικη νοοτροπία του στα σημερινά αδιέξοδα αλλά κυρίως γιατί υποθηκεύει με τις σημερινές αποφάσεις του το μέλλον τους, προσποιούμενο ότι μεταλλάσσεται με ρητορικές ανασκευές κι επικοινωνιακή διαχείριση, σε μέρος της λύσης των προβλημάτων που το ίδιο δημιούργησε. Για όσους όμως βιάζονται να βάλουν στο ίδιο σακούλι και τα δυο κόμματα εξουσίας να τονίσουμε ότι σε σχέση με τις εξίσου χαλαρής προσέγγισης ευρωεκλογές του 2009, αυτή η μέχρι πρόσφατα πλήρως απαξιωμένη ΝΔ, έχει λάβει περισσότερες ψήφους, κάτι που δεν ισχύει για το ΠΑΣΟΚ.

Ο πρωθυπουργός έδειξε να μην αντιλαμβάνεται τη σύσταση του σώματος των απόντων από τις κάλπες κι όσων ψήφισαν λευκό / άκυρο, αποδίδοντας τους, εσφαλμένα, πρόθεση ανοχής στην κυβερνητική πολιτική! Το ότι η υπό αναδιοργάνωση ΝΔ δεν κατόρθωσε να μετατραπεί σε κυρίαρχο ρεύμα (θα ήταν οξύμωρο υπό αυτές τις συνθήκες και το σύντομο του χρονικού διαστήματος) δεν σημαίνει ότι αυτοί οι πολίτες συναινούν στην πολιτική του μνημονίου. Αντιθέτως δηλώνουν με σαφήνεια τη διαφωνία τους και περιμένουν αλλαγή προτεραιοτήτων κι στόχων.

Ο κ. Παπανδρέου έδειξε αμετανόητος και απρόθυμος να λάβει τα κοινωνικά μηνύματα που ακόμα και κορυφαία στελέχη της παράταξης του επισημαίνουν. Η εμμονή του σε μια αδιέξοδη πολιτική τον απομακρύνει όλο και περισσότερο από τα λαϊκά στρώματα κι επιτρέπει στη ΝΔ με την περαιτέρω βελτίωση της εικόνας, εξειδίκευση του λόγου της, ανανέωση του προσωπικού της να επιχειρήσει τη συστράτευση ευρύτατων κοινωνικών ομάδων που αναζητούν μια πιο δημιουργική προοπτική για τη χώρα.

Όσοι τώρα θεωρούν ότι η απογοήτευση των πολιτών μπορεί να εκφρασθεί από πολιτικές προσπάθειες που καθοδηγούνται από συστατικά στοιχεία του πολιτικού κατεστημένου και της ανακύκλωσης της οικογενειοκρατίας, μάλλον αντιλαμβάνονται στρεβλά το λαϊκό αίσθημα. Αν ο Α. Σαμαράς μπορεί να αποτελέσει ελπιδοφόρα λύση είναι ακριβώς επειδή διαθέτει στοιχεία αντισυστημικού πολιτικού. Η μοναχική του διαδρομή για πολλά χρόνια, η εμμονή σε αξίες που του στοίχισαν την ταχύτερη ανέλιξη του σε ηγετικές θέσεις και ο ανατρεπτικός τρόπος με τον οποίο πέτυχε την εκλογή του από τη βάση της παράταξης, κόντρα σε σχεδόν σύσσωμο το κομματικό κατεστημένο, τον καθιστούν ιδανικό αντιπρόσωπο της χωρίς εξαρτήσεις και αγκυλώσεις διαχείρισης της εξουσίας. Αυτή τη λογική αναζητούν οι πολίτες κι όσο πιο γρήγορα γίνει η κυρίαρχη εικόνα για τη ΝΔ, τόσο ταχύτερα θα αποτελέσει ολοκληρωμένη, δυναμική λύση για τους πολίτες.
 
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος