Οι υπέρμαχοι της πρώτης, θετικής θεώρησης των δεδομένων, διατείνονται ότι η ταχύτατη επέκταση της κρίσης αρχικά σε χώρες ανάλογης δυναμικής με τη δική μας, αλλά κυρίως η πιθανότητα εμπλοκής της Ισπανίας που αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα της Ευρωπαϊκής οικονομίας, θα αναγκάσει την Κομισιόν να αναπροσαρμόσει τη στρατηγική της και να δει από την αρχή την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων της. Πιθανότατα αυτό να οδηγούσε σε έκδοση ενός ευρω-ομολόγου με χαμηλό επιτόκιο ή και σε μια συνολική αναδιαπραγμάτευση των χρεών (ιδιαίτερα του εξωτερικού χρέους κάθε χώρας, ώστε να περιοριστούν οι εσωτερικές συνέπειες).

Από την άλλη η αρνητική οπτική, βλέπει σε αυτό το «ντόμινο» την εμπέδωση ενός κλίματος αμφισβήτησης της σύστασης της ΟΝΕ, που μπορεί να οδηγήσει στην κατάτμηση της Ευρωζώνης ανάλογα με τις δημοσιονομικές δυνατότητες κάθε χώρας. Υπάρχει δηλαδή μια υπαρκτή πιθανότητα, με βάση και τις έως τώρα Γερμανικές πρωτοβουλίες, να διατηρηθεί ένας στενός πυρήνας πέριξ της Γερμανίας που μπορεί έως ένα βαθμό να ανταποκριθεί σε αυτό το αναπτυξιακό μοντέλο, με τις υπόλοιπες περιφερειακές δυνάμεις να αποτελούν μια υποβαθμισμένη 2η ταχύτητα, με διαφοροποιημένα και περιορισμένα δικαιώματα.

Ποιες θα είναι οι τελικές εξελίξεις είναι δύσκολο να προβλεφθεί με ασφάλεια. Όσο όμως κι αν θα θέλαμε να προσχωρήσουμε στην αισιόδοξη λογική, ότι δηλαδή ο οξύς ήχος από το «καμπανάκι» της Ιρλανδικής κατάπτωσης και οι δυσοίωνες προοπτικές και για άλλες χώρες θα ξυπνήσουν τα αντανακλαστικά επιβίωσης στην Ε.Ε, φείλουμε να είμαστε πραγματιστές και να παραδεχτούμε ότι οι ενδείξεις μόνο ευοίωνες δεν είναι, και πως η εμμονή της Γερμανίας σε μια εξουσιομανή, τιμωρητική στάση που σε μακροπρόθεσμη βάση πλήττει και την ίδια, δεν μας αφήνει και μεγάλα περιθώρια αναμονής για εντυπωσιακή στροφή στις πολιτικές επιλογές.

Η χώρα μας πρωτίστως θα πρέπει να ασχοληθεί με την προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών που θα δώσουν νέα δυναμική στη λειτουργία του κράτους και της αγοράς. Ταυτόχρονα όμως θα πρέπει η κυβέρνηση να αντιληφθεί το αδιέξοδο της εμπροσθοβαρούς δημοσιονομικής προσαρμογής, υιοθετώντας μια έντονη αναπτυξιακή πολιτική που θα μας δώσει το περιθώριο να ελπίζουμε σε συγκράτηση του δημοσίου χρέους. Όσο εθελοτυφλεί κρυπτόμενη πίσω από τις λαθεμένες αρχικές εκτιμήσεις, τόσο η χώρα θα προσδοκά τη λύση από πρωτοβουλίες άλλων. Κι αυτή η παθητική στάση δεν αρμόζει στους Έλληνες.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος