Είναι γνωστός ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιήθηκαν διαχρονικά οι ΔΕΚΟ, ως μέσο τακτοποίησης ημετέρων σε υψηλόμισθες θέσεις. Ιδιαίτερα οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, που διέθεταν και αγαστές σχέσεις με το συνδικαλιστικό κατεστημένο, αυτών των υπηρεσιών, δεν φείδονταν προσλήψεων επίλεκτων στελεχών του ευρύτερου κομματικού μηχανισμού με παχυλές αποδοχές που ελάχιστα ανταποκρίνονταν στα αντικειμενικά προσόντα, την εμπειρία και την προσδοκώμενη προσφορά τους. Είναι αναπότρεπτο λοιπόν, να έρχεται σήμερα, υπό την πίεση της Τρόικας, σε ευθεία σύγκρουση με κομμάτι του πολιτικού DNA του, προχωρώντας συχνά σε αντιφατικές ρυθμίσεις που ίσως αποδεχτούν και αμφίβολης αποτελεσματικότητας.

Το ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να αποδεχτεί τις ευθύνες του για τη σημερινή κατάσταση των ΔΕΚΟ και να μην παριστάνει υποκριτικά τον αναμορφωτή τους. Η κακοδιαχείριση, η άλογη σπατάλη, η έλλειψη επιχειρηματικών πλάνων, η κομματοκρατία ήταν πρωτίστως δικές του προτεραιότητες. Όσο κι αν η ΝΔ μπορεί να καθυστέρησε ή να οπισθοχώρησε, κάτω από την πίεση των οξυμένων αντιπολιτευτικών τόνων και των συνδικαλιστικών μαξιμαλιστικών διεκδικήσεων, στην τακτοποίηση των χρόνιων παθογενειών αυτών των υπηρεσιών, αυτό το σαθρό περιβάλλον είναι έργο του ΠΑΣΟΚικού λαϊκισμού.

Όσο όμως αν είναι ευρέως αποδεκτός ο εξορθολογισμός των αμοιβών κάποιων μισθολογικών «ρετιρέ» στις ΔΕΚΟ, το θέμα των απολύσεων αποτελεί ζήτημα έντονων διαφωνιών. Κάποιοι επιμένουν ότι τη στιγμή που η ανεργία στον ιδιωτικό τομέα εκτινάσσεται σε πρωτόγνωρα επίπεδα, δεν μπορούν δημόσιοι υπάλληλοι που αποδεδειγμένα δεν αποδίδουν θετικό έργο και υπηρεσίες που επί της ουσίας δεν διαθέτουν ευκρινές αντικείμενο, να συνεχίζουν να λειτουργούν απομυζώντας πολύτιμους πόρους των φορολογουμένων πολιτών. Από την άλλη, οι διαφωνούντες αντιτάσσουν ότι με το σύστημα 1 προς 5, προσλήψεων προς συνταξιοδοτήσεις, σε λιγότερο από μια πενταετία, ο δημόσιος τομέας θα έχει μειωθεί πάνω από 25%.

Η άποψη μας είναι ότι το πολιτικό σκηνικό που δημιούργησε και συντήρησε αυτό το καθεστώς, έχει μια ηθική δέσμευση απέναντι στους πολίτες που η ίδια ώθησε σε αυτή τη λογική. Επειδή όμως δεν μπορεί και να διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση, πέρα από τη ρύθμιση για το ύψος των νέων προσλήψεων, θα μπορούσε το σύστημα των μετατάξεων να είναι περισσότερο ορθολογικό, χωρίς να αποκλείονται και οι επιμέρους απολύσεις σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις. Στο βωμό της αποφυγής των απολύσεων, δεν μπορούν οι μετατάξεις, που θα λογίζονται ως νέες προσλήψεις να αποτρέψουν την πρόσληψη προσωπικού για κρίσιμους κοινωνικά τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, η ασφάλεια.

Η κυβέρνηση οφείλει, αφού εξασφαλίσει την εύρυθμη λειτουργία αυτών των τομέων, να δει με ευρύτερα κριτήρια το θέμα των μετατάξεων. Όσοι υπεράριθμοι υπάλληλοι διαθέτουν τα προσόντα για άμεση απορρόφηση σε άλλες υπηρεσίες, μπορούν να τακτοποιηθούν το συντομότερο. Οι υπόλοιποι δεν θα πρέπει να ετεροαπασχολούνται σε άσχετους χώρους, μειώνοντας το συνολικό επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά να τεθούν έστω και προσωρινά σε ένα ιδιότυπο «καθεστώς εκπαίδευσης» που θα τους αποφέρει ένα σημαντικά μειωμένο επίπεδο αποδοχών, ώσπου να αποκτήσουν τις γνώσεις που θα απαιτούνται από τα νέα τους καθήκοντα.

Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν επιθυμούν την τοποθέτηση τους σε αυτό το καθεστώς, θεωρώντας ότι είναι καλύτερες οι άμεσες προοπτικές τους στον ιδιωτικό τομέα, λογικά θα αποχωρούν οικοιωθελώς. Εάν επίσης παρά τη συγκεκριμένη ρύθμιση δεν είναι δυνατή η ενσωμάτωση τους σε άλλη υπηρεσία σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα (έως 12 μήνες), η απόλυση ενός περιορισμένου αλλά υπαρκτού αριθμού υπαλλήλων, θα κρίνεται αναπόφευκτη.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος