Δυο χρόνια από τον άδικο χαμό ενός εφήβου λόγω της εγωιστικής εξουσιομανίας και τις φοβικές αντιδράσεις ενός ελλιπώς εκπαιδευμένου ειδικού φρουρού. Δυο χρόνια από τα γεγονότα καταστροφής της πόλης που ανέδειξαν το πόσο ανοχύρωτη είναι η πρωτεύουσα της χώρας σε κάθε εξτρεμιστική κίνηση και σημάδεψαν τις μετέπειτα πολιτικές εξελίξεις. Όσο κι αν μερικές φορές μπορεί να φαντάζει λαϊκίστικο, το να αναζητείς συνεχώς κρατικές ευθύνες, ιδιαίτερα στην εποχή της καταναλωτικής εσωστρέφειας και της εικονικής ευδαιμονίας, στα συγκεκριμένα συμβάντα ο ρόλος της αδιαφορίας και της μικροπολιτικής αντιμετώπισης των γεγονότων από πλευράς των δημοσίων λειτουργών μας, αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για τη σύσταση και την έκταση τους.

Πέρα από τις προφανείς προσωπικές ευθύνες του ειδικού φρουρού, που έγκειται στη σφαίρα του ελέγχου των συναισθηματικών παρορμήσεων και της υπέρβασης των προκαταλήψεων για την χαλιναγώγηση του νεανικού αυθορμητισμού αλλά και τους τρόπους χρήσης και επιβολής της έννομης τάξης, υπάρχουν και σαφέστατες πολιτικές ευθύνες. Η κυβέρνηση Σημίτη ξεκίνησε στα πλαίσια των πελατειακών σχέσεων την μετατροπή των απαίδευτων και ακατάρτιστων στην παντός είδους αστική φύλαξη, ειδικών φρουρών, σε κανονικούς αστυνομικούς.

Το αδιαφανές και αναποτελεσματικό αυτό καθεστώς διατηρήθηκε κι από τη ΝΔ, που δεν θεώρησε σκόπιμο να περιορίσει τουλάχιστον το εύρος των ευθυνών τους, σε φύλαξη κτιρίων κι άλλες πιο δευτερεύουσες δραστηριότητες. Το αρνητικό αποτέλεσμα δεν περιορίζεται μόνο στο γεγονός «Γρηγορόπουλου», αφού οι «ατυχείς» επεμβάσεις ειδικών φρουρών με μικρότερες ευτυχώς επιπτώσεις, που έχουν καταγραφεί, δεν είναι και λίγες. Ακόμα και σήμερα κανείς δεν ενδιαφέρθηκε για τον εξορθολογισμό και την αναδιοργάνωση της λειτουργίας αυτού του σώματος.

Ταυτόχρονα, οι πρωτοφανείς εξελίξεις που ακολούθησαν το τραγικό συμβάν, με την εικόνα της Αθήνας παραδομένη στις φλόγες και την ανεξέλεγκτη δράση κάθε αντιεξουσιαστικής ή άλλης κίνησης. Αν και μάλλον ως καλά συντονισμένη έμοιαζε η ταυτόχρονη επίθεση σε πολλά διαφορετικά σημεία! Με τα γνωστά φοβικά μεταδιδακτορικά σύνδρομα και τις ανασφάλειες γύρω από το πιθανό πολιτικό κόστος, προτιμήθηκε η εγκατάλειψη της πόλη στη μήνη ενός ντόπιου και αλλοδαπού πλιάτσικου.

Η σύνδεση της δολοφονίας Γρηγορόπουλου με τις συνέπειες μιας πιο συγκροτημένης κρατικής απάντησης στα φαινόμενα βίας ήταν άτοπη κι όπως αποδείχτηκε καταστροφική για την πόλη αλλά και την ΝΔ, που απώλεσε και το πλεονέκτημα της επιτυχημένης διαφύλαξης των βασικών δικαιωμάτων ασφάλειας των πολιτών. Το απροκάλυπτο, μεμονωμένο όμως χτύπημα ενός ένστολου, σε έναν ανυπεράσπιστο νέο, δεν μπορεί να συγχέεται με την αντιμετώπιση της ωμής βίας από συγκροτημένες ομάδες που επιβουλεύονται την ίδια της αξία της ελευθερίας.

Εκτός κι αν κάποιοι θεωρούν θεμιτή τη «διάλυση» της πόλη, με δικαιολογία την ανάγκη συναισθηματικής εκτόνωσης μερίδας πολιτών, που δεν συμβάλει σε καμιά δημιουργική βελτίωση και αλλαγή. Τότε μάλλον έχουμε σιωπηρώς επεκτείνει τα όρια της δημοκρατικής λειτουργίας, περιλαμβάνοντας σε αυτή και την, ανάλογα με τις μικροπολιτικές εξελίξεις, ερμηνεία τους.


Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος