Αυτοί είναι μόνο μερικοί από τους χαρακτηρισμούς των πολιτών για σημαντικό μέρος του πολιτικού προσωπικού. «Παλιάτσοι» όσοι δεν φείδονται τεθλασμένων διαδρομών και επαμφοτεριζόντων απόψεων με μοναδικό σκοπό την αυτοσυντήρηση τους στο, ανά περίπτωση, πλέγμα εξουσίας. «Ληστές» ονείρων όσοι με ευκολία περιγράφουν θεωρητικά οράματα που ενθουσιάζουν τα πλήθη, αλλά στην εκτέλεση τους λυγίζουν κάτω από το βάρος του πολιτικού κόστους. Διαχειριστές όσοι αναζητούν στις ισορροπίες και τις απολύτως «στρογγυλεμένες» απόψεις, την αποφυγή της σύγκρουσης με κάθε λογής κατεστημένο, επενδύοντας στη στήριξη του συστήματος για τη διατήρηση τους στο φως των πολιτικών προβολέων. Τι μπορεί να αλλάξει αυτή την εμπεδωμένη άποψη στην κοινωνία; Τι μπορεί να δώσει στην πολιτική την αίγλη και στο λόγο της την αξιοπιστία που τους αρμόζει;

Η πιο συνηθισμένη κοινωνική αντίδραση αφορά την ανάγκη για κάποιου είδους τιμωρία όσων ευθύνονται για τις πολιτικές αποφάσεις που οδήγησαν τη χώρα στα σημερινά αδιέξοδα και την ποινική δίωξη αυτών που φέρονται αναμεμιγμένοι σε σωρεία υποθέσεων που χαρακτηρίζονται ως σκάνδαλα. Όμως το πλαίσιο λειτουργίας του πολιτικού συστήματος είναι τέτοιο που η αδιαφάνεια και η διαφθορά αποτελούν συστατικό του στοιχείο. Η δε έλλειψη συγκροτημένων αξιόπιστων, διαρκών μηχανισμών ελέγχου συχνά δεν επιτρέπουν την στοιχειοθέτηση κατηγοριών που στα μάτια μας φαντάζουν ως προφανέστατες.

Η αναζήτηση λοιπόν ευθυνών είναι θεμιτή, αλλά δύσκολη στα όρια ενός σαθρού σκηνικού. Μήπως λοιπόν αντί να εθελοτυφλούμε αναζητώντας πιθανότατα φενάκες σε ένα θολό τοπίο, θα έπρεπε πρωτίστως να στρέψουμε την προσοχή μας στη θεσμική ανασυγκρότηση που δεν θα επιτρέψει την ανακύκλωση των ίδιων φαινομένων, τουλάχιστον όχι σε αυτή την έκταση, στο μέλλον;

Μήπως εξίσου σημαντικό είναι να γίνει κατανοητό στα κομματικά επιτελεία. ότι οι επετηρίδες και οι κομματικοί «σωλήνες» επώασης στελεχών έχουν ξεπεραστεί από την πραγματικότητα. Ότι δηλαδή οι ευρύτατες κοινωνικές διεργασίες και η σύγχρονη τεχνολογία (διαδίκτυο) έχουν αναδείξει άλλες μορφές επικοινωνίας, νέες δυνατότητες μαζικότητας που απαιτούν και διαφορετικές προσωπικότητες για να τις υπηρετήσουν. Προσωπικότητες με ευθείες αναφορές στις δυναμικές κοινωνικές ομάδες, ξεκάθαρο λόγο και σχετική απόσταση από τη μικροκομματική διαχείριση του πολιτικού κόστους.

Η συμμετοχή στην πολιτική, σε όλα της τα επίπεδα, έχει μετατραπεί για πολλούς σε επαγγελματική ενασχόληση την οποία προασπίζονται σχεδόν με συνδικαλιστικό «πατριωτισμό». Λησμονούν όμως ότι οι εποχές καθορίζουν τις απαιτήσεις, τις διαδικασίες και τα πρόσωπα, κι όχι το αντίθετο. Δεν είναι δηλαδή τα πρόσωπα που προσαρμόζονται ώστε να δείχνουν ότι μπορούν να λειτουργήσουν και στα νέα δεδομένα. Αν η πολιτική θέλει να είναι καθρέπτης της κοινωνίας που εκπροσωπεί, οφείλει να αντιδρά αντίστοιχα με την ένταση των «υπόγειων» διεργασιών της.

Τη στιγμή της αποδόμησης του μεταπολιτευτικού μοντέλου οικονομικής και πολιτικής διοίκησης, οι πολίτες δεν ανέχονται την αυτο-αναγόρευση σε άμοιρους των συσσωρευμένων αμαρτιών του συστήματος, όσων διαχειρίστηκαν επί δεκαετίες τις τύχες τους. Συχνά δεν ανέχεται και την «επαγγελματική» λογική, όσων παροικούσαν στις παρυφές της πολιτικής διαχείρισης αναμένοντας την εν καιρώ ανάδειξης τους σε πρωτεύοντες ρόλους.

Η εποχή επιβάλλει την προώθηση σύγχρονου θεσμικού πλαισίου που θα πείθει τους πολίτες, ότι το σύστημα κτίζεται από την αρχή με αξιοπιστία και ισονομία. Η εποχή επιβάλλει το σχεδιασμό και την εκτέλεση ενός «επιχειρηματικού» πλάνου ανάπτυξης για τον τόπο που θα εκμεταλλεύεται στο έπακρο τους φυσικούς κι ανθρώπινους πόρους του, ενός εκπαιδευτικού συστήματος με έμφαση στην κοινωνικοποίηση των νέων και την ανάδειξη των αξιών και των ιδανικών μας, και μιας εξωτερικής πολιτικής που αναζητεί ρόλο ουσίας κι όχι συμβιβασμένου «κομπάρσου» για τη χώρα. Η εποχή επιβάλλει την προώθηση σε θέσεις ευθύνης νέων προσώπων που δεν εκφράζουν τον «επαγγελματισμό» στην πολιτική αλλά της δίνουν την άδολη, δημιουργική διάσταση που οι πρόγονοι μας περιέγραφαν αιώνες πριν.

Η ΝΔ έχει αυτή τη στιγμή ως εχέγγυο για τη ρήξη με την τετριμμένη παλαιοκομματική νοοτροπία τη θέληση των εκατοντάδων χιλιάδων μελών της που έδωσαν εξαρχής το ξεκάθαρο μήνυμα τους αλλά και την ασυμβίβαστη προσωπικότητα του ηγέτη της, Αντώνη Σαμαρά. Ο κύκλος των εσωτερικών διεργασιών, της σταθεροποίησης κι ανασυγκρότησης έκλεισε με επισφράγισμα το θετικό αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών.

Ο νέος κύκλος που ανοίγει είναι αυτός της δημιουργίας, σε όλα τα επίπεδα. Της δημιουργίας ενός ολοκληρωμένου προγράμματος στα πλαίσια των αρχών που περιγράψαμε. Της δημιουργίας ηγετικής ομάδας που ανταποκρίνεται στους όρους και τις συνθήκες που τονίσαμε. Της δημιουργίας ενός λειτουργικού κομματικού μηχανισμού που θα αποτελεί κύτταρο κοινωνικής ενεργοποίησης. Οι κοινωνικές προϋποθέσεις υπάρχουν, οι παρακαταθήκες από τις αρχές των άξιων και των αξιών που έθεσε ο Α. Σαμαράς είναι δεδομένες. Η Ελπίδα λοιπόν μπορεί να «ανθίσει»....


Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος