Διεκδίκηση, μαχητικότητα, δυναμισμός, έννοιες συνυφασμένες με την προσπάθεια διατήρησης των κοιννωικών ισορροπιών ανάμεσα σε αντιφατικές ανάγκες και απαιτήσεις αλλά κι ένα χρήσιμο εργαλείο πίεσης προς το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο για την προφύλαξη και διεύρυνση δικαιωμάτων, για τη συντήρηση και ανάπτυξη συνθηκών ευημερίας. Όταν όμως αυτή η έμφυτη μορφή «επιθετικότητας» μετατρέπεται σε «τυφλή» καταστροφική οργή, μηδενιστικής λογικής, ποιο είναι το τελικό αποτέλεσμα; Ποιος απότερος στόχος επιτυγχάνεται, πέρα από την πρόσκαιρη «συναισθηματική εκτόνωση» που μπορεί να δίνει στο σύστημα και τα απαραίτητα επιχειρήματα για τον περιορισμό της ελεύθερης έκφρασης;

Ένα τέτοιο περιστατιικό ήταν και η αναίτια επίθεση στον βουλευτή της ΝΔ Κωστή Χατζηδάκη. Η επιχειρηματολογία κάποιων ότι όταν οι κρατούντες επιτίθενται με πρωτοφανή σφοδρότητα στα εργασιακά και ασφαλιστικά τους δικαιώματα, οι πολίτες δικαιολογούνται να εκφράζουν την απογοήτευση τους με κάθε πιθανό τρόπο, πάσχει επί της αρχής της. Καταρχάς μια αδιάκριτη επίθεση εμπεριέχει μια αντίληψη ομογενοποίησης και συνυπευθυνότητας που παραπέμπει σε λογικές τύπου «όλοι μαζί τα φάγαμε». Οι παθογένειες του μεταπολιτευτικού συστήματος δεν δημιουργήθηκαν, ούτε στηρίχτηκαν στον ίδιο βαθμό από όλους τους πολιτικούς. Ούτε φυσικά οι σημερινές κυβερνητικές επιλογές βαρύνουν σύσσωμο το πολιτικό σύστημα.

Το ακόμα χειρότερο είναι ότι αυτή η ισοπεδωτική θεώρηση, δεν συνδυάζεται ούτε με την ελάχιστη δημιουργική πρόταση, ένα εναλλακτικό μοντέλο δημοκρατικής λειτουργίας και διαχείρισης των δημοσίων πραγμάτων. Η καταγγελία είναι ένα πρώτο απαραίτητο βήμα για την αποκάλυψη και καταγραφή κάποιων παθογενειών, η κοινωνική πρόοδος όμως, κρίνεται από την ποιότητα των μετέπειτα προτάσεων και τη δυναμική ενεργοποίησης ευρύτατων λαϊκών στρωμάτων.

Σε αυτό ακριβώς το σημείο εδράζεται και η αδυναμία της Αριστεράς στον τόπο μας, να εμπνεύσει σημαντικότερο μέρος της κοινωνίας, παρά το γεγονός ότι διαχρονικά η αριστερόστροφη συνθηματολογία έβρισκε ευήκοα ώτα. Η στείρα μονοδιάστατη πολιτική της, δεν μπορεί να δώσει διέξοδο στις απαιτήσεις του σύγχρονου ανθρώπου, αφού λειτουργεί κλειστοφοβικά, σε μια περίοδο ανάγκης για διεύρυνση των ελευθεριών, ενίσχυσης της συμμετοχικότητας, αειφόρου ανάπτυξης και ευημερίας.

Στην παρούσα μάλιστα κρίσιμη φάση, αυτό που έχει σημασία είναι η συνεισφορά όλων σε θεσμικές αλλαγές ουσίας, που θα αναδεικνύουν την αξιοσύνη, τον ενεργό ρόλο του πολίτη, θα καταπολεμούν διαφθορά και γραφειοκρατία, θα ανοίγουν το πολιτικό σύστημα σε μια πιο ισορροπημένη κοινωνικά εκπροσώπηση. Μια εκπροσώπηση που θα πρέπει να έχει και ισχυρές δόσεις ανανέωσης. Όχι τόσο γιατί τα καινούρια στελέχη θα κομίζουν και ρηξικέλευθες ιδέες, αλλά κυρίως επειδή θα πρέπει η κοινωνία να αισθανθεί ότι αντιπροσωπεύεται στο σύνολο της, από άτομα που αποτελούν συστατικό της στοιχείο, από ανθρώπους που δεν άγονται και φέρονται από τις επιταγές του κατεστημένου, που έχουν ξεκάθαρες αξιακές προτεραιότητες, που δεν συμβιβάζονται στην εκτέλεση των προτάσεων τους.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος