Η πολιτική δεν υπήρξε, ούτε θα γίνει ποτέ, ο χώρος της απολύτως άδολης συνεισφοράς, της αποκλειστικής υπηρέτησης των ύψιστων αξιών και ιδανικών, των ειλικρινών και  ξεκάθαρων δηλώσεων και πράξεων. Όσο κι αν αυτή η δήλωση παραπέμπει στον πολιτικό κυνισμό του Μακιαβέλι, η πραγματικότητα έτσι όπως έχει αποτυπωθεί στους αιώνες, αποδεικνύει ότι το πολιτικό ον πορεύεται διατηρώντας όλα τα ανθρώπινα στοιχεία του εντυπωσιασμού, των απωθημένων, των ενστικτωδών αντιδράσεων, του εγωκεντρισμού, του συμβιβασμού, της μισαλλοδοξίας.

Η προσωπική φιλοδοξία είναι απαραίτητο κίνητρο για την επίτευξη και ευρύτερων στόχων, αφού ενεργοποιεί τις δημιουργικές μας δυνάμεις. Αρκεί όμως να μην καθυποτάσσει το γενικότερο «καλό» στην ικανοποίηση απολύτως προσωπικών απωθημένων. Οι διφορούμενες δηλώσεις με την έννοια της "διπλωματικής" διαχείρισης καταστάσεων είναι ανά περίπτωση απαραίτητη, δεν μπορεί όμως να καταλήγει σε συνεχείς ιδεολογικές ή αξιακές "κωλομτούμπες". Οι προσωπικές στρατηγικές με την έννοια της επιθυμίας ανέλιξης και αξιοποίησης είναι θεμιτή, ως έκφραση πίστης στις δυνάμεις σου, δεν επιτρέπεται όμως να καθορίζουν τους γενικότερους πολιτικούς στόχους.

Αυτό που δεν θα πρέπει όμως να αποδεχτούμε ποτέ, είναι μια ομογενοποιημένης αντίληψης "δικτατορίας" κατώτατων ενστίκτων ή ποταπών στόχων. Κοινώς δεν είναι όλα τα δάχτυλα το ίδιο, ούτε και τα κίνητρα των ανθρώπων λειτουργούν μονοδιάστατα. Ο «επαγγελματισμός» στην πολιτική, η αίσθηση δηλαδή κάποιων ότι ανεξαρτήτως αλλαγής των χαρακτηριστικών κάθε εποχής οφείλουν στον εαυτό τους  να ασχολούνται ατέρμονα με τα κοινά, οδηγεί στην μετατροπή της σε ιδιότυπο Big Brother. Γι’ αυτό και θεωρώ σημαντική την καθιέρωση συγκεκριμένου χρονικού ορίου κατοχής του βουλευτικού αξιώματος. Άλλωστε αν κάποιος αποτελεί τόσο εξαιρετική περίπτωση, ώστε η εμπειρία και οι γνώσεις του να θεωρούνται απολύτως απαραίτητες, δεν του στερείται η δυνατότητα υπουργοποίησης ή κατάληψης άλλης θεσμικής θέσης.

Κι αν το «έπαθλο» του πολιτικού Big Brother είναι προφανές (η εξουσία), ο ρόλος του Μεγάλου Αδερφού μοιάζει με τον καιρό να μετατοπίζεται από το πολιτικό στο οικονομικό κατεστημένο. Είναι κοινό μυστικό ότι η επιρροή κάποιων ισχυρών, διαπλεκόμενων παραγόντων διαπερνά κάθετα το πολιτικό σύστημα, στην προσπάθεια τους να ελέγξουν τις εξελίξεις προς εξυπηρέτηση των ιδίων συμφερόντων τους.

Ίσως όμως το χειρότερο δεν είναι η επιχείρηση επηρεασμού της πολιτικής από τον οικονομικό «Μεγάλο Αδερφό». Ο λαϊκισμός που δημιουργεί η διάθεση προσέλκυσης της κοινής γνώμης είναι ίσως το μέγιστο κακό του πολιτικού «επαγγελματισμού» που αισθάνεται απολύτως εξαρτημένος από τις πρόσκαιρες διαθέσεις της. Έτσι ενεργοποιούνται ευκολότερα τα κατώτατα ανθρώπινα ένστικτα ως μηχανισμός επιβίωσης σε ένα αδηφάγο σύστημα.

Όσο δεν ομονοούμε ως κοινωνία και πολιτικό σύστημα σε ριζικές θεσμικές αλλαγές που θα επιτρέψουν την απελευθέρωση της πολιτικής από τα δεσμά της «επαγγελματικής» ενασχόλησης οι κανόνες του Big Brother θα συνεχίσουν να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της πραγματικότητας. Και ούτε τα ευχολόγια ούτε οι κατηγορίες γύρω από τον τρόπο άσκησης της πολιτικής θα αρκούν για να αναζωογονήσουν, ένα από τη σύσταση των δομικών στοιχείων του, αδύναμο σκηνικό.


Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος