.png "English"){kind=small}
"Ο κόσμος έχει ανάγκη να δει «αίμα»" είναι η εύγλωττη έκφραση που ακούγεται πιο συχνά από ποτέ, το τελευταίο διάστημα. Μια κοινωνία που αναγκάζεται σε βίαιη αλλαγή του τρόπου ζωή της, επίπονες εισοδηματικές περικοπές, περιορισμούς εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων, βιώνει καθημερινά την ανεργία και την αδυναμία κάλυψης βασικών αναγκών, επιζητεί στην τιμωρία πολιτικών προσώπων που διαχειρίστηκαν τα δημόσια πράγματα τις τελευταίες δεκαετίες, μια συναισθηματική, έστω, εξιλέωση. Όταν μάλιστα βλέπει κορυφαίες υποθέσεις (Siemens, χρηματιστήριο κλπ) να περνούν ουσιαστικά στη λήθη και το επικοινωνιακό βάρος των αμαρτιών του συστήματος να άρουν «απόβλητες» από το πολιτικό προσκήνιο, εδώ και καιρό, προσωπικότητες τύπου Μαντέλη και Τσοχατζόπουλου, δικαιολογημένα εξοργίζεται ακόμα περισσότερο.Όσο όμως κι αν μας θυμώνει, ο τρόπος άσκησης της εξουσίας και οι υπάρχουσες ελεγκτικές διαδικασίες είναι τόσο δυσλειτουργικές και τόσο προστατευτικές για πολιτικό προσωπικό που η αναζήτηση κι ο καταλογισμός πραγματικών ευθυνών δεν είναι εύκολος, ακόμα κι αν υπήρχε ειλικρινής πρόθεση (πράγμα αμφίβολο!). Γι’ αυτό άλλωστε και αναζητείται παράπλευρη οδός προσέγγισης των ζητημάτων, μέσω της διερεύνησης για διακίνηση «μαύρου» χρήματος. Διαδικασία όμως εξίσου αμφίβολης αποτελεσματικότητας, αφού οι τεθλασμένες διαδρομές του χρήματος δεν εντοπίζονται τόσο απλά, όσο νομίζουμε, και η αντιπαραβολή της αξίας των περιουσιακών στοιχείων με βάση τις αντικειμενικές τους αξίες, επιτρέπει την απόκρυψη τουλάχιστον ισόποσου τιμήματος, από τη στιγμή που οι εμπορικές εκτιμήσεις κινούνται συνήθως σε διπλάσια μεγέθη.
Αυτό που θα έπρεπε κυρίως να μας φοβίζει δεν είναι η συγκάλυψη των γεγονότων που δυστυχώς επιτρέπεται από το σημερινό νομικό πλαίσιο (νόμος περί ευθύνης υπουργών, μέθοδοι υπογραφής κι ελέγχου συμβάσεων κλπ), αλλά η μετατροπή της πρόθεσης για ριζικές θεσμικές αλλαγές σε προσχηματική συζήτηση για το θεαθήναι.
Το κοινοβουλευτικό μας σύστημα οφείλει να αποκτήσει τις δημοκρατικές διαδικασίες που του αρμόζουν, ώστε η ανάμειξη στην πολιτική να πάψει να αποτελεί «επαγγελματική» ενασχόληση, που ο φόβος απώλειας της, μπορεί να κάνει τις συνειδήσεις πιο εύκαμπτες και προσαρμοστικές στις απαιτήσεις του πολιτικοοικονομικού κατεστημένου. Μια καλή αρχή θα ήταν λοιπόν η συνταγματική θεσμοθέτηση ορίου βουλευτικής παρουσίας (πιθανότατα στα 12 χρόνια), χωρίς φυσικά να αποκλείεται η συμμετοχή, όσων μπορεί να θεωρούνται εξέχουσες προσωπικότητες, σε κυβερνητικές θέσεις. Έτσι και οι προσωπικοί μηχανισμοί θα είναι πιο ελαστικοί και η δυνατότητα «στρατολόγησης» κάποιων πολιτικών από οικονομικά συμφέροντα πιο επισφαλής.
Ταυτόχρονα επιβάλλεται να εκσυγχρονιστεί ο τρόπος διαχείρισης των δημοσίων υποθέσεων σε τέτοιο βαθμό που να αυτοπεριορίζει τις δυνατότητες ανάπτυξης διεφθαρμένων επιλογών και να διαθέτει αυτόματες, διαφανείς διαδικασίες ελέγχου των πεπραγμένων. Το ξεπερασμένο μοντέλο ανάθεσης προμηθειών και η έλλειψη ουσιαστικών μεθόδων εσωτερικού ελέγχου ( οι προσχηματικές ΕΔΕ δεν επαρκούν!), θα έπρεπε να βρίσκονται στην κορυφή των προτάσεων, όσων επιθυμούν την εκ βάθρων αναδιοργάνωση της κρατικής μηχανής.
Πολύ φοβάμαι ότι με τους πολίτες να αναλώνονται, σε ένα κυνήγι ανεμόμυλων που τελικά θα αποδειχτεί μια φενάκη, ανίκανη να ικανοποιήσει κατ’ ελάχιστον το δημόσιο αίσθημα γενικευμένης ατιμωρησίας, η ανάγκη ξεθεμελίωσης του σαθρού και διεφθαρμένου υπάρχοντος μοντέλου περνά σε δεύτερη μοίρα. Οι υποσχέσεις για κάποιες επιφανειακές αλλαγές, που δεν αγγίζουν διαχρονικά συμφέροντα, θα προβληθούν δεόντως κι από τα ΜΜΕ, επί της ουσίας όμως το σύστημα που δημιούργησε τα σημερινά αδιέξοδα θα παραμένει ανέπαφο.
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος
0 σχόλια