Ένα χρόνο μετά την υπογραφή του μνημονίου και η αισιοδοξία που προσπάθησε εξαρχής να μας εμφυσήσει η κυβέρνηση, μιλώντας για μια δύσκολη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής που θα καταστήσει τη χώρα αξιόπιστη ώστε να απευθυνθεί σύντομα και πάλι τη χώρας στις αγορές, αποδείχτηκε αίολη. Όπως πλέον παραδέχονται ντόπιοι και ξένοι υποστηρικτές του μνημονίου (μεταθέτοντας απλά ο ένας στον άλλον, τις ευθύνες της αποτυχίας, η «συνταγή» δεν λειτουργεί. Οι όροι και το χρονοδιάγραμμα που μας επιβλήθηκε δεν επιτρέπουν τον απεγκλωβισμό της χώρας από το φαύλο κύκλο ελλειμμάτων και χρέους. Ταυτόχρονα βέβαια, αυτή η «συνταγή», δημιούργησε και πρωτοφανείς κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες (ανεργία, ύφεση, μείωση του βιοτικού επιπέδου). Το αποτέλεσμα είναι σήμερα να αποζητούμε ξανά δανειακή «διευκόλυνση» και να προετοιμαζόμαστε για την επιβολή ενός απεχθέστερου νέου Μνημονίου.
Ο Αντώνης Σαμαράς τόλμησε τότε, σε πείσμα του κλίματος καταστροφολογίας που εντέχνως ανέπτυσσαν πολιτικοί και δημοσιογραφικοί κύκλοι, να αντιταχθεί σε μια επιλογή που έμοιαζε αδιέξοδη, εν τη γενέσει της. Αξιοποίησε σοφά τη διεθνή εμπειρία, που πλέον ακόμα και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι όπως ο Όλι Ρεν αναγνωρίζουν, που αποδείκνυε την αδυναμία να υπάρξει, υπό τους συγκεκριμένους μάλιστα όρους δανεισμού, τέτοιας έκτασης αποκλιμάκωση του ελλείμματος χωρίς να βυθιστεί η χώρα σε μια πρωτοφανή ύφεση κι ένα κλίμα εθνικής κατήφειας.
Με αίσθημα ευθύνης απέναντι στον τόπο, προχώρησε στην κατάθεση ενός σύγχρονου προγράμματος δράσεων (Ζάππειο Ι) που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τη χώρα, ταχύτερα, στην έξοδο από το μνημόνιο. Επισήμανε σε όλους τους τόνους, την απόλυτη ανάγκη τόνωσης της ανάπτυξης με στοχευμένες ανά τομέα πολιτικές κι αξιοποίηση Ευρωπαϊκών πόρων, τον περιορισμό της κρατικής σπατάλης δίνοντας και συγκεκριμένους κωδικούς του προ»υπολογισμού και την άμεση αξιοποίηση της χειμάζουσας δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Πολλές προτάσεις χλευάστηκαν, άλλες αγνοήθηκαν κι άλλες διαστρεβλώθηκαν. Κάποιες από αυτές τις οικειοποιήθηκε με καθυστέρηση η κυβέρνηση, τις περισσότερες φορές όμως αποσπασματικά και χωρίς σοβαρό προγραμματισμό.
Η συγκυρία των εξελίξεων φέρνει και πάλι τον Αντώνη Σαμαρά μπροστά σε μια νέα απόφαση ευθύνης. Τη στιγμή που η κυβέρνηση προσπαθεί να ξεπεράσει την αποτυχία της, οδεύοντας στην υπογραφή και νέου Μνημονίου, είναι ιστορική ευθύνη αυτής της παράταξης να προβάλλει την σύγχρονη, Ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά πολιτική που θα επαναφέρει πρακτικά την αισιοδοξία, σηματοδοτώντας την επανεκκίνηση σε όλα τα επίπεδα.
- Επανεκκίνηση στη λειτουργία του κράτους με συνολική αναδιάρθρωση των δομών του (αξιολόγηση, ολική αξιοποίηση ανθρωπίνων και τεχνικών πόρων με χρήση νέων τεχνολογιών και σύγχρονης διοίκησης, ελεγκτικούς μηχανισμούς κύρους, περιορισμό της σπατάλης με επανασχεδιασμό δραστηριοτήτων).
- Επανεκκίνηση στο επενδυτικό προφίλ της χώρας, με αλλαγή του συνολικού μη ανταγωνιστικού περιβάλλοντος, με απλοποίηση διαδικασιών και νομοθετικού πλαισίου, ξεκάθαρο και «φιλικό» φορολογικό και ασφαλιστικό καθεστώς, που δεν θα υποθάλπει τη φοροδιαφυγή και τη «μαύρη» εργασία.
- Επανεκκίνηση στους πυλώνες της Ελληνικής οικονομίας, με στήριξη της οικοδομής μέσω κινήτρων για την διοχέτευση του τεράστιου αποθέματος ακινήτων, ενίσχυση της ναυτιλίας με βελτίωση όρων και συνθηκών επαναπατρισμού επενδυτών, επικαιροποίηση του τουριστικού μας μοντέλου με εξειδίκευση υπηρεσιών και ανάπτυξη νέων μορφών.
- Επανεκκίνηση στα έργα υποδομών που αποτελούν τη βάση για ενίσχυση της περιφερειακής ανάπτυξης με μετάθεση της καταβολής της εθνικής συμμετοχής κι αξιοποίηση πόρων από την Ευρωπαϊκή τράπεζα επενδύσεων.
- Επανεκκίνηση στην αξιοποίηση του δημόσιου ακίνητου «πλούτου», με χρήση σύγχρονων χρηματοοικονομικών μέσων και επενδυτικών εργαλείων αλλά και επιχειρηματικά πλάνα που θα δώσουν γενικότερη αναπτυξιακή ώθηση σε ολόκληρες περιοχές.
- Επανεκκίνηση στη λειτουργία της αγοράς, αντιμετωπίζοντας με τόλμη χρόνιες παθογένειες της κάθετης παραγωγικής διαδικασίας (καρτέλ, μεσάζοντες κλπ) που συντηρούν την ακρίβεια.
- Επανεκκίνηση στο κοινωνικό κράτος, με άρση χρόνιων στρεβλώσεων στα πλαίσια ενός πελατειακού κράτους αλλά και πρόσφατων αδικιών στα χαμηλά εισοδήματα, οι περικοπές των οποίων, απλά στέρησαν κρίσιμους πόρους από την κατανάλωση.
Η επανεκκίνηση όμως προϋποθέτει τη διάθεση για ουσιαστική επαναδιαπραγμάτευση των όρων του μνημονίου που η κυβέρνηση δείχνει ανίκανη να διεκδικήσει, συρόμενη από τις πρόσκαιρες και κοντόφθαλμες επιδιώξεις των Ευρωπαίων ηγετών, αλλά και κοινωνική συναίνεση που δεν μπορεί να επιτύχει χωρίς να εδραιώσει ένα αίσθημα δικαιοσύνης, τόσο όσον αφορά την κατανομή των βαρών αλλά κι όσον αφορά την καταδίκη και την υπέρβαση της διεφθαρμένης πολιτικής διαχείρισης του παρελθόντος.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος
0 σχόλια