"Ο Βενιζέλος... θεολογεί, ο Καμμένος κυβερνολογεί.. αρνούμενος, οι εκπρόσωποι του ΣΥΡΙΖΑ πανηγυρίζουν... υπεκφεύγοντας... κι ο νεοναζισμός εκφράζει... την ασφάλεια!! Αυτό δεν είναι Νέα Μεταπολίτευση. Είναι ακόμα οι πληγές του παλιού και φθαρμένου...". Αυτό ήταν το άμεσο σχόλιο μου στο facebook, μετά τις αρχικές δηλώσεις των περισσοτέρων αρχηγών. Ένα εκλογικό αποτέλεσμα που σε επίπεδο αριθμών φέρνει μια βίαιη ανατροπή του μεταπολιτευτικού σκηνικού, σε επίπεδο πολιτικού λόγου και βασικής στόχευσης αποδεικνύει ότι αναπαράγει όλες τις κακοδαιμονίες και τις παθογένειες του πράττειν και λέγεσθαι, της εποχής που υποτίθεται ότι αφήνει πίσω του!!
Το ζητούμενο αυτών των εκλογών ήταν εξαρχής για την πλειοψηφία της κοινωνίας τόσο η παραμονή στο ευρώ, όσο και η αλλαγή όρων του μνημονίου που έφερναν ατέρμονη ύφεση και επώδυνες, πολύ συχνά και άδικες χωρίς ισορροπία και κοινωνική δικαιοσύνη, επιλογές, σε ποσοστά αντίστοιχα 80% και 90%! Οι απαντήσεις απέναντι σε αυτό το δίλημμα κινήθηκαν από την άρνηση της πραγματικότητας, τον άκρατο λαϊκισμό, τις ανεδαφικές προτάσεις έως την υποκριτική συγχώρεση και την πρόθεση τροποποίησης των αστοχιών του μνημονίου.
Οι επιλογές των πολιτών έδειξαν το αναμενόμενο στον μέγιστο, τον υπερθετικό βαθμό. Οι συναισθηματικά φορτισμένες, εκτονωτικές λογικές ακόμα κι αν αδυνατούν να προσφέρουν αποτελεσματικές και ασφαλείς λύσεις επί του πράττειν, συνήθως προτιμούνται, ιδιαίτερα όσο πιο κοντά βρίσκεται χρονικά το αρχικό "αρνητικό" ερέθισμα, ως η έκφραση με εκκωφαντικό τρόπο μιας αντανακλαστικής αντίδρασης. Ακόμα κι αν παραβλέπονται συνειδητά παράπλευρες, και μη, συνέπειες ή ωραιοποιούνται στο πλαίσιο ενός ιδεατού διανοητικού συνδυασμού προαπαιτούμενων.
Το αρχικό μου σχόλιο περιγράφει περίτρανα το αδιέξοδο που προκύπτει από τη φοβία κάποιων να ακολουθήσουν στην πράξη, έστω και μέρος, των "επαναστατικών" ιδεών τους και να επιχειρήσουν την επανδιαπραγμάτευση του χρονοδιαγράμματος και των προτεραιοτήτων του μνημονίου. Ενώ χλεύαζαν το ΚΚΕ, που με κυνικό τρόπο έλεγε στην προεκλογική περίοδο ότι στοχεύει στην αντιπολίτευση, έχοντας επίγνωση ότι το διακριτό μοντέλο διακυβέρνησης που πρεσβεύει δεν έχει πιθανότητες πραγματοποίησης, δεν χρειάστηκαν παρά ελάχιστα λεπτά από την επισημοποίηση του αποτελέσματος για να λειτουργήσουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Ήταν τόσο χαρακτηριστικοί οι λεκτικοί ακροβατισμοί, οι αφορισμοί, οι υπεκφυγές από την πρώτη στιγμή. Πριν καν αρχίσουν οι διερευνητικές εντολές, πριν ακουστούν οι προτάσεις επί του σχήματος και της ακολουθούμενης πολιτικής, ο ένας μετά τον άλλο οι επίδοξοι ηγήτορες έσπευσαν να αποδείξουν την αδυναμία τους να διαχειριστούν την πραγματικότητα που δεν μπορεί να είναι ιδεατή μετά την προσφυγή στο ΔΝΤ το 2010, ούτε μπορεί να βελτιωθεί αποκλειστικά με ρητορικές οξύτητες ή μονοδιάστατες συγκρουσιακές λογικές που στηρίζονται στη μονομερή καταγγελία του μνημονίου, χωρίς να περιγράφουν τις άμεσες πρακτικές συνέπειες μιας τέτοιας απόφασης.
Δεν μπορείς να δηλώνεις υπέρ της Ευρωπαϊκής πορείας για τυπικούς λόγους, και να μην στοχεύεις στον αγώνα και τις συμμαχίες μέσα στα πλαίσια της, αλλά να αναμένεις μια άλλη Ευρώπη που θα δημιουργηθεί αποκλειστικά με... καταγγελίες και αποφθέγματα. Δεν μπορείς να ενδιαφέρεσαι για το μέλλον του τόπου και την αλλαγή του μεταπολιτευτικού σκηνικού αλλά να μην προσμετράς τα αδιέξοδα που μπορεί να προκύψουν από μια παρατεταμένη ακυβερνησία, διεκδικώντας το βολικό ρόλο του διαφωνούντα εκ του ασφαλούς.
Το ζητούμενο αυτών των εκλογών ήταν εξαρχής για την πλειοψηφία της κοινωνίας τόσο η παραμονή στο ευρώ, όσο και η αλλαγή όρων του μνημονίου που έφερναν ατέρμονη ύφεση και επώδυνες, πολύ συχνά και άδικες χωρίς ισορροπία και κοινωνική δικαιοσύνη, επιλογές, σε ποσοστά αντίστοιχα 80% και 90%! Οι απαντήσεις απέναντι σε αυτό το δίλημμα κινήθηκαν από την άρνηση της πραγματικότητας, τον άκρατο λαϊκισμό, τις ανεδαφικές προτάσεις έως την υποκριτική συγχώρεση και την πρόθεση τροποποίησης των αστοχιών του μνημονίου.
Οι επιλογές των πολιτών έδειξαν το αναμενόμενο στον μέγιστο, τον υπερθετικό βαθμό. Οι συναισθηματικά φορτισμένες, εκτονωτικές λογικές ακόμα κι αν αδυνατούν να προσφέρουν αποτελεσματικές και ασφαλείς λύσεις επί του πράττειν, συνήθως προτιμούνται, ιδιαίτερα όσο πιο κοντά βρίσκεται χρονικά το αρχικό "αρνητικό" ερέθισμα, ως η έκφραση με εκκωφαντικό τρόπο μιας αντανακλαστικής αντίδρασης. Ακόμα κι αν παραβλέπονται συνειδητά παράπλευρες, και μη, συνέπειες ή ωραιοποιούνται στο πλαίσιο ενός ιδεατού διανοητικού συνδυασμού προαπαιτούμενων.
Το αρχικό μου σχόλιο περιγράφει περίτρανα το αδιέξοδο που προκύπτει από τη φοβία κάποιων να ακολουθήσουν στην πράξη, έστω και μέρος, των "επαναστατικών" ιδεών τους και να επιχειρήσουν την επανδιαπραγμάτευση του χρονοδιαγράμματος και των προτεραιοτήτων του μνημονίου. Ενώ χλεύαζαν το ΚΚΕ, που με κυνικό τρόπο έλεγε στην προεκλογική περίοδο ότι στοχεύει στην αντιπολίτευση, έχοντας επίγνωση ότι το διακριτό μοντέλο διακυβέρνησης που πρεσβεύει δεν έχει πιθανότητες πραγματοποίησης, δεν χρειάστηκαν παρά ελάχιστα λεπτά από την επισημοποίηση του αποτελέσματος για να λειτουργήσουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο.
Ήταν τόσο χαρακτηριστικοί οι λεκτικοί ακροβατισμοί, οι αφορισμοί, οι υπεκφυγές από την πρώτη στιγμή. Πριν καν αρχίσουν οι διερευνητικές εντολές, πριν ακουστούν οι προτάσεις επί του σχήματος και της ακολουθούμενης πολιτικής, ο ένας μετά τον άλλο οι επίδοξοι ηγήτορες έσπευσαν να αποδείξουν την αδυναμία τους να διαχειριστούν την πραγματικότητα που δεν μπορεί να είναι ιδεατή μετά την προσφυγή στο ΔΝΤ το 2010, ούτε μπορεί να βελτιωθεί αποκλειστικά με ρητορικές οξύτητες ή μονοδιάστατες συγκρουσιακές λογικές που στηρίζονται στη μονομερή καταγγελία του μνημονίου, χωρίς να περιγράφουν τις άμεσες πρακτικές συνέπειες μιας τέτοιας απόφασης.
Δεν μπορείς να δηλώνεις υπέρ της Ευρωπαϊκής πορείας για τυπικούς λόγους, και να μην στοχεύεις στον αγώνα και τις συμμαχίες μέσα στα πλαίσια της, αλλά να αναμένεις μια άλλη Ευρώπη που θα δημιουργηθεί αποκλειστικά με... καταγγελίες και αποφθέγματα. Δεν μπορείς να ενδιαφέρεσαι για το μέλλον του τόπου και την αλλαγή του μεταπολιτευτικού σκηνικού αλλά να μην προσμετράς τα αδιέξοδα που μπορεί να προκύψουν από μια παρατεταμένη ακυβερνησία, διεκδικώντας το βολικό ρόλο του διαφωνούντα εκ του ασφαλούς.
Προφανώς για εμάς δεν υπάρχουν διεθνή διδάγματα. Ο τρόπος που χειρίστηκαν ανάλογες πολιτικές καταστάσεις η Ισπανία, η Πορτογαλία ή η Ιρλανδία δεν μας λένε τίποτα! Η στήριξη του Ολάντ από μετριοπαθείς κεντροδεξιούς, μέχρι σύσσωμη την αριστερά, με στόχο αναπτυξιακές πολιτικές δεν μας εκφράζει ως πρακτική. Γι' αυτό και λειτουργώντας ευθυνόφοβα και χωρίς αίσθηση του κινδύνου, κάποιοι μαξιμαλίζουν ακριβώς για να μην αναγκαστούν να αναλάβουν το μερίδιο ευθύνης που τους έδωσε η λαϊκή εντολή.
Αυτή σίγουρα δεν είναι η Νέα Μεταπολίτευση που ονειρευόμαστε! Δεν αποτελεί έκφραση της υπέρβασης των αγκυλώσεων ενός σαθρού συστήματος. Δεν προσομοιάζει σε περιβάλλον δημιουργίας και θεσμικής ανασυγκρότησης. Δεν θυμίζει σε τίποτα σκηνικό ανατροπής της κρατικοδίαιτης και ρουσφετολογικής λογικής. Πρόκειται απλά για την... "αναβάθμιση" κάποιων παλαιών υλικών σε πρωτεύοντες παράγοντες του συστήματος.
Δυστυχώς οι ψυχαναλυτικού τύπου εκλογές που ολοκληρώθηκαν αποδεικνύουν ότι βιώνουμε μια συλλογική κατάσταση "διαχείρισης απώλειας" (όπως συμβαίνει πχ. σε καταστάσεις θανάτου ενός προσφιλούς προσώπου). Από την πλήρη άρνηση της πραγματικότητας, στον έντονο, ακόμα κι αυτοκαταστροφικό θυμό. Μένει να δούμε αν τα επόμενα στάδια της συνειδητοποίησης, της μερικής κατάθλιψης που ακολουθεί με τελικό στόχο τη δημιουργική αποδοχή που σε επαναφέρει σε δυναμική εγρήγορση, θα προκύψουν με φυσιολογικούς ρυθμούς ή θα μείνουμε αγκιστρωμένοι στη μέση της διαδρομής.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος
0 σχόλια