Μετάφραση

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Αρχείο

You Are Here: Home - ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ , ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ , ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ , ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ , ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ - Φορολογικές και υφεσιακές αντιθέσεις

Από τη μια το σημαντικό κενό στα φορολογικά έσοδα (ακόμα κι αν οφείλεται κυρίως στην καθυστέρηση υποβολής φορολογικών δηλώσεων) κι από την άλλη οι προβλέψεις του ΙΟΒΕ και του Economist για ύφεση στο 5-5,5%, κρούουν ένα καμπανάκι κινδύνου για πιθανή δημοσιονομική εκτροπή ικανή να ανοίξει τη συζήτηση για νέα μέτρα, ακόμα κι αν αυτά δεν είναι εισοδηματικών περικοπών. Οι Κασσάνδρες μπορεί να διαψευστούν για μια ακόμα φορά, αν υπάρξουν έγκαιρες και αποτελεσματικές κυβερνητικές πρωτοβουλίες.

Με την κατάθεση του προϋπολογισμού του 2013 λέγαμε ότι ο πολλαπλασιαστής της ύφεσης δεν πρόκειται να αγγίξει αυτόν των προηγούμενων ετών (που θα σήμαινε ύφεση ακόμα και άνω του 8%) αλλά θα κινηθεί κοντά στη μονάδα (από 1-1,2). Το αν τελικά θα προσεγγίσει απολύτως το 1, διατηρώντας την ύφεση κοντά στο 4-4,5% θα εξαρτηθεί τόσο από την ταχύτητα επαναφοράς της ρευστότητας στην οικονομία, όσο κι από την ένταση των αναπτυξιακών πρωτοβουλιών (ιδιωτικοποιήσεων - αξιοποίησης ακίνητης περιουσίας και κυρίως άμεσων επενδύσεων).

Η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών δεν μπορεί παρά να συνοδευτεί από άμεση πτώση επιτοκίων χορήγησης και καταθέσεων, ώστε να διευκολυνθούν οι υγιείς επιχειρήσεις και να δοθεί κίνητρο για τοποθέτηση κεφαλαίων σε πιο επενδυτικές δραστηριότητες με καλύτερες μεσοπρόθεσμες αποδόσεις. Η χορήγηση εγγυήσεων από την ΕΤΕπ, ώστε να λειτουργήσουν απρόσκοπτα εξαγωγικές εταιρίες από τις οποίες ζητούνταν πληρωμή σε μετρητά είναι ένα επιπρόσθετο θετικό εργαλείο.

Είναι σχεδόν περιττό να επισημάνουμε ότι η επιτάχυνση των διαδικασιών τόσο στο ΤΑΙΠΕΔ όσο και στην αναδιοργάνωση του δημοσίου τομέα μπορούν να προσφέρουν δημοσιονομικές ανάσες και αναπτυξιακή δυναμική. Όπως είναι εξίσου περιττό να αναφέρουμε την ανάγκη να ολοκληρωθεί η φορολογική μεταρρύθμιση δημιουργώντας συνθήκες σταθερότητας και δικαιοσύνης σε ένα σύστημα που με τις συνεχείς ανατροπές και τους ανορθολογισμούς του ταλαιπωρεί επιχειρηματίες και πολίτες, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία στον τομέα των δημοσίων εσόδων.

Σε επίπεδο φορολογικών εσόδων είναι εμφανής η κόπωση γι’ αυτό πλέον και κάθε σχετική επιβάρυνση αρχίζει να έχει περιορισμένη, σε σχέση με τα αναμενόμενα, αποτελεσματικότητα. Τόσο η απόκλιση των αναμενόμενων εσόδων από την αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης, όσο και στο ΦΠΑ από την συνεχή πτώση στην κατανάλωση, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Αν δεν ακολουθηθεί για το φόρο εισοδήματος ένα σκεπτικό ανάλογο με το περσινό (6 μηνιαίες δόσεις έως το Φεβρουάριο που «κλείνει» ο προϋπολογισμός) και επανέλθουμε στην κλασική φόρμα των 3 ή και λιγότερων δόσεων (σε μια χρονιά μάλιστα με 9 δις μέτρα εισοδηματικών περικοπών), είναι πολύ πιθανό η πίεση στον φορολογούμενο να αποδειχτεί τόσο έντονη που ένα σημαντικό μέρος, ακόμα και αυτών που ποτέ δεν είχαν μπει σε μια τέτοια διαδικασία, να επιλέξει την μη άμεση πληρωμή και την υπαγωγή σε ρύθμιση ληξιπρόθεσμων.

Η επιβάρυνση για τα έσοδα σε μια τέτοια περίπτωση θα ξεπερνά κάθε πρόβλεψη, θέτοντας σε πραγματικό κίνδυνο την εκτέλεση του προϋπολογισμού. Κυρίως όμως θα έχει δημιουργήσει τις συνθήκες για μια δομική αλλαγή νοοτροπίας στη φορολογική συνείδηση. Όπως με το θέμα του πετρελαίου η μείωση στην κατανάλωση συνοδεύτηκε από γενικότερη αλλαγή στην αντίληψη με στροφή σε εναλλακτικές μεθόδους θέρμανσης, έτσι και με το θέμα των φόρων έρχεται μια στιγμή που η πληρωμή τους αρχίζει να συγκρούεται με τη δυνατότητα επιβίωσης.

Αν αυτό αφορά όλο και ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας, ιδιαίτερα με τον περιορισμό των δόσεων του φόρου εισοδήματος, που είναι πολύ πιθανό να δημιουργήσει προβλήματα «ταμειακής ροής» ακόμα και στη μεσαία τάξη, ο μεγάλος κίνδυνος είναι ότι μπορεί να σπάσεις το ταμπού, ειδικά αυτής της τάξης, για τη μη πληρωμή και αυτή η ψυχολογική ανατροπή να μετατραπεί σε ευρύτερο κοινωνικό φαινόμενο.

Υ.Γ. Η σημερινή μέρα αποκτά ιστορική υπόσταση γιατί μετά από 36 μήνες μνημονιακής πολιτικής ανακοινώνεται για πρώτη φορά η μείωση μιας φορολογικής επιβάρυνσης (ΦΠΑ εστίασης). Ο ισχυρός συμβολισμός αυτής της πρωτοβουλίας πρέπει να εκτιμηθεί δεόντως από την αγορά με ανάλογη συμπεριφορά (μείωση τιμών, συνέπεια στην καταβολή ΦΠΑ), ώστε να δώσει τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να διεκδικήσει και άλλες ανάλογες μειώσεις φόρων στην κατανάλωση και σταδιακά και στην εργασία. Η ώρα της αξιοπιστίας έφτασε για όλους μας!

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος

Share

0 σχόλια

Leave a Reply

SYNC BLOGS