Δεν
πέρασαν πάνω από είκοσι μέρες που περιγράφαμε με σαφήνεια το αναμενόμενο της ευμετάβλητης
και σπασμωδικής αντίδρασης των αγορών «Οι αγορές τρομάζουν!». Η
διάθεση αποκόμισης άμεσου κέρδους από μια χρηματιστηριακή αγορά που τριπλασίασε
την αξία της σε λίγους μήνες κι από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που
εκτόξευσαν τις τιμές τους με ανάλογους ρυθμούς ήταν θεμιτή απλά επισπεύσθηκε
υπό το φόβο απρόβλεπτων πολιτικών εξελίξεων και αμφιβολιών για τη
μεταρρυθμιστική συνέχεια μιας χώρας που όσο βρίθει καλών προθέσεων άλλο τόσο
δεν περισσεύουν οι συντεχνιακές αντιλήψεις.
Συνηθισμένοι
στο να ομφαλοσκοπούμε δεν αντιλαμβανόμαστε το πόσο μας επηρεάζει η παγκόσμια
οικονομική αστάθεια. Οι ΗΠΑ αναζητούν τη χρυσή τομή ανάμεσα στον
περιορισμό της ποσοτικής χαλάρωσης, την άνοδο των επιτοκίων και το σπάσιμο μιας
νέας φούσκας. Η Κίνα έχει αποδεχτεί τη στροφή στην εσωτερική κατανάλωση
για λόγους κοινωνικής συνοχής περιορίζοντας του ρυθμούς ανάπτυξης και η Ε.Ε.
πλατσουρίζει στα απόνερα του αποπληθωρισμού θεωρώντας ότι αποκλειστικά
με καθυστερημένες νομισματικές και πιστωτικές κινήσεις θα επουλώσει το
διοικητικό και παραγωγικό κενό της.
Οι
αγορές όντως τρομάζουν όταν αυξάνονται οι πιθανότητες απωλειών και κύριος
τέτοιος λόγος για την Ελλάδα δεν είναι άλλος από μια πολιτική αστάθεια
με επανειλημμένες εκλογικές αναμετρήσεις, αδύναμες κυβερνήσεις, χαοτική και
απομονωτική ρητορική, τυφλά συγκρουσιακή διάθεση χωρίς εναλλακτικό σχέδιο.
«Εκτιμώνται» ιδιαίτερα από όλους τους διεθνείς οικονομικούς παράγοντες οι
προθέσεις αθέτησης των εθνικών συμφωνιών, οι αντιφάσεις στις δηλώσεις στελεχών
της αντιπολίτευσης σε σχέση με τη διαχείριση του χρέους, οι θολές
κυβερνητικές συμμαχίες.
Αν
δεν υπήρχε το σταυροδρόμι της προεδρικής εκλογικής σε ένα τετράμηνο, η
ανακοίνωση από τον Αντώνη Σαμαρά ενός εθνικού σχεδίου μεταρρυθμίσεων συμβατών
με τη φιλελεύθερη ιδεολογία της παράταξης που θα προτείνονταν στην
κοινωνία ως μέσο ολοκλήρωσης της ανασυγκρότησης του κράτους και της οικονομίας,
μαζί με την παράθεση του πλάνου για την περαιτέρω απομείωση του χρέους
θα αρκούσαν για να συρρικνώσουν τα επιτόκια δανεισμού σε κάτι παραπάνω από
ανεκτά επίπεδα.
Πιθανότατα
αυτό θα συμβεί στα τέλη του έτους ή στις αρχές του 2015 επιτρέποντας την έκδοση
επταετούς ομολόγου με ανταγωνιστικό επιτόκιο στο οποίο πολλοί θα σπεύσουν
να τοποθετηθούν, ακόμα κι από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου κατά
την πρόβλεψη της Merrill Lynch 400-600 δις ετοιμάζονται να
προσγειωθούν σε Ευρωπαϊκούς τίτλους.
Το Ευρωπαϊκό
δίχτυ προστασίας, μιας προληπτικής γραμμής χρηματοδότησης, δεν θα είναι
τίποτα άλλο από την επιβράβευση της μεταρρυθμιστικής επιμονής μας, και θα
λειτουργήσει ως ψυχολογικό «μαξιλάρι» προς τις αγορές ώστε να βεβαιωθούν
ότι ακόμα και στην περίπτωση που η Ελλάδα περάσει έναν νέο κυκεώνα πολιτικών
ανισορροπιών ή προκύψουν απρόβλεπτα διεθνή γεγονότα θα υπάρχει η πρόσκαιρη
δυνατότητα κάλυψης των τρεχουσών αναγκών της.
Άλλωστε από ότι φαίνεται οι πόροι της εν λόγω πίστωσης θα προέλθουν από τα αδιάθετα ποσά του ΤΧΣ και τις επιστροφές τόκων από την ΕΚΤ. Ουσιαστικά δηλαδή δεν θα πρόκειται καν για νέα κεφάλαια αλλά για μετατροπή χρήσης των υπαρχόντων, συμβατή με το θέμα του χρέους το οποίο ήδη εξυπηρετούν με τον ένα ή άλλο τρόπο. Γι' αυτό και δεν θα υπάρξουν οι συνήθεις μνημονιακοί όροι που ονειρεύονται όσοι στηρίζουν την πολιτική τους ύπαρξη στην παρουσία της τρόικας στη χώρα.
Άλλωστε από ότι φαίνεται οι πόροι της εν λόγω πίστωσης θα προέλθουν από τα αδιάθετα ποσά του ΤΧΣ και τις επιστροφές τόκων από την ΕΚΤ. Ουσιαστικά δηλαδή δεν θα πρόκειται καν για νέα κεφάλαια αλλά για μετατροπή χρήσης των υπαρχόντων, συμβατή με το θέμα του χρέους το οποίο ήδη εξυπηρετούν με τον ένα ή άλλο τρόπο. Γι' αυτό και δεν θα υπάρξουν οι συνήθεις μνημονιακοί όροι που ονειρεύονται όσοι στηρίζουν την πολιτική τους ύπαρξη στην παρουσία της τρόικας στη χώρα.
Γιατί
υπό φυσιολογικές συνθήκες η ροή των γεγονότων (συνέχιση διαρθρωτικών
αλλαγών και ρύθμιση του χρέους) οδηγεί σε επιτόκια ακόμα και 4-4,5% έως τον
Μάρτιο και μια πιθανή εκλογή Προέδρου από την παρούσα Βουλή θα μεταφέρει μήνυμα
σταθερότητας στις αγορές μετατρέποντας σε άχρηστη κάθε καινούρια Ευρωπαϊκή
χρηματοδοτική στήριξη.
Κων/νος
Μανίκας
Οικονομολόγος
–Ψυχολόγος
0 σχόλια