Επισημοποιήθηκε λοιπόν η προσφυγή της Ιρλανδίας στο μηχανισμό οικονομικής στήριξης, εντείνοντας τις συζητήσεις για την τελική μορφή ενός μόνιμου μηχανισμού, τις μελλοντικές κυρώσεις σε παρόμοιες περιπτώσεις και τον τρόπο συμμετοχής των ιδιωτών σε αυτή τη διαδικασία. Αυτό που επιμελώς αποφεύγεται να αναδειχθεί είναι η ευκολία με την οποία η Ιρλανδία είχε ανακηρυχθεί σε αναπτυξιακό πρότυπο, ιδιαίτερα για τις «μικρότερες» χώρες αλλά και την εξίσου επιφανειακή προσέγγιση με την οποία το περιβόητο Ιρλανδικό μοντέλο δημοσιονομικής προσαρμογής (με μεγάλες περικοπές μισθών και συντάξεων) θα οδηγούσε σε ταχύτατη εξυγίανση τη χώρα.

Η Ιρλανδία κατόρθωσε να δημιουργήσει ένα επενδυτικό περιβάλλον (με εξαιρετικά χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές) που προσέλκυσε το διεθνές επιχειρηματικό ενδιαφέρον, ιδιαίτερα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού (ελέω και την καταγωγής του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Μπ. Κλίντον). Το ζήτημα όμως είναι ότι ακόμα κι όταν, πριν λίγα χρόνια, η χώρα υπέκυψε υπό το βάρος της χρηματοοικονομικής κερδοσκοπίας, όπου το τραπεζικό σύστημα συμμετείχε το ίδιο και κατεύθυνε τους πολίτες σε επισφαλείς τοποθετήσεις, πολλοί συνέχισαν να αξιολογούν θετικά της οικονομικές επιδόσεις της Αυτό που παραβλέπονταν ήταν το μεγάλο ρίσκο που επωμιζόταν με βάση τις πραγματικές δυνατότητες και αντοχές της.

Με το ξέσπασμα της κρίσης και την αποκάλυψη της σαθρότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος, η Ιρλανδία προχώρησε, «σοφά» και εγκαίρως σύμφωνα με όσους υποστήριζαν την αποτελεσματικότητα των συγκεκριμένων μέτρων, σε επώδυνες, εκτεταμένες περικοπές εισοδημάτων που ξεπερνούσαν και το 20%! Είναι νωπές ακόμα οι μνήμες από τις προτροπές προς τη χώρα μας, να ακολουθήσει ένα ανάλογο μοντέλο περιοριστικής πολιτικής, με το πολιτικό μας σύστημα, συμπεριλαμβανομένης της τότε αντιπολίτευσης του ΠΑΣΟΚ, να ξορκίζουν αυτή την προοπτική. Ήταν η εποχή που το ΠΑΣΟΚ περιπλανιόταν σε Σκανδιναβικού τύπου «παραδείσους» που θα εφάρμοζε μόλις αναλάμβανε την εξουσία!

Σήμερα αποδεικνύεται το περιορισμένο των δυνατοτήτων αυτής της πολιτικής, τόσο από την προσφυγή της Ιρλανδίας στο μηχανισμό στήριξης, όσο κι από την αναγνώριση των αδιεξόδων του μνημονίου από κορυφαίους υπουργούς της κυβέρνησης (όπως η κ. Κατσέλη). Αποδέχονται δηλαδή αυτό που επανειλημμένα επισημαίνουμε κι από εδώ (πχ Γιατί απέτυχε η κυβερνητική οικονομική πολιτική) ότι η «διάγνωση» του προβλήματος και η δοσολογία της θεραπείας, όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στην ιδιαιτερότητα της κατάστασης αλλά μοιάζει με τη μονομέρεια και τις εμμονές που το χαρακτηρίζουν, να οδηγεί σε αργό θάνατο τον «ασθενή».

Όσο γρηγορότερα κατανοήσουμε τις εξελίξεις και προχωρήσουμε σε αλλαγή του μίγματος της πολιτικής, τόσο περισσότερες ελπίδες θα υπάρξουν για αποφυγή του μοιραίου μιας ελεγχόμενης χρεοκοπίας. Αν στην προσπάθεια κάποιων να αποφύγουν την παραδοχή ότι οι φόβοι του Α. Σαμαρά για τα αδιέξοδα του μνημονίου ήταν δικαιολογημένοι και οι επισημάνσεις του για υπερφορολόγηση και έλλειψη ισχυρής αναπτυξιακής πλευράς στην ακολουθούμενη πολιτική ήταν εξόχως εύστοχες, σπρώχνουν τη χώρα όλο και πιο κοντά στο απευκταίο, τότε διαπράττουν στο μέγιστο βαθμό αυτό για το οποίο άκριτα κατηγορούν τον πρόεδρο της ΝΔ. Προτάσσουν το μικροκομματικό εγωισμό σε βάρος του εθνικού συμφέροντος. Όταν μάλιστα ο κ.Παπανδρέου ευαγγελίζεται τη συναίνεση, θα έπρεπε να έχει το σθένος να κάνει μια ειλικρινή αυτοκριτική για τις επιλογές του. Κι αυτό δεν δείχνει και πολύ πιθανό από τη στάση του.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος