Η πρόταση του Α.Σαμαρά γι την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου που ακολουθήθηκε από την κατάθεση ανάλογης τροπολογίας, βρήκε πολλούς υποστηρικτές, συγκεκριμένους επικριτές και άφησε μετέωρο, για αρκετούς ένα ερώτημα. Εφόσον το υπάρχον νομικό πλαίσιο περί ασύλου, διαχωρίζει τις εγκληματικές πράξεις από το πεδίο κάλυψης του, σε τι θα χρησίμευε η πλήρης κατάργηση ενός ιστορικού θεσμού;

Αποδείχτηκε στην πράξη, σε πληθώρα περιπτώσεων, με εξέχουσα την πρόσφατη κατάληψη της Νομικής, ότι οι Πρυτανικές αρχές, πρωτίστως από φοβική διάθεση απέναντι στις πιθανές ανεξέλεγκτες αντιδράσεις μέρους του φοιτητικού κόσμου, λειτούργησαν με τρόπο, που όχι μόνο δεν προστάτευε το κύρος της Πανεπιστημιακής κοινότητας, αλλά ενίσχυσε περαιτέρω την αντίληψη ότι μια δυναμική μειοψηφία φοιτητών θέτει τους όρους και τους κανόνες χρήσης του ασύλου, μετατρέποντας το σε προστατευτικό κέλυφος κάθε αξιόποινης πράξης.

Όπως είχαμε με σαφήνεια εκφράσει πριν 14 μήνες, από αυτό το μπλογκ, με την ανάρτηση ("Πανεπιστημιακό Άσυλο" – Ελευθερία έκφρασης ή Φοβικό σύνδρομο;), είναι τουλάχιστον υποκριτικό στη σημερινή εποχή να υπονοούμε ότι υπάρχει πιθανότητα αμφισβήτησης της συνταγματικά κατοχυρωμένης ελευθερίας της έκφρασης, σε οποιοδήποτε χώρο. Είναι δε ακόμα πιο υποκριτικό κι επικίνδυνο για τη δημοκρατία μας, να θεωρούμε ότι η σημερινή αστυνομία, μπορεί να παρέμβει, με κυβερνητικές εντολές, για την καταπάτηση αυτών των συνταγματικών δικαιωμάτων.

Η συντήρηση αυτής της παρωχημένης αντίληψης για ένα ιδιότυπο καθεστώς προστασίας του ελεύθερου λόγου που κανείς δεν διανοείται πλέον να διώξει (εκτός ίσως από κάποιους υπερασπιστές του ασύλου που το προσδιορίζουν και ιδεολογικά, απαγορεύοντας την έκφραση αντίθετων απόψεων που χαρακτηρίζουν ως ακραίες!), υποτιμά την ποιότητα της δημοκρατίας μας.

Η ακαδημαϊκή λειτουργία οφείλει να παραμείνει απρόσκοπτη στο εκπαιδευτικό και ερευνητικό έργο της, οι συμμετέχοντες όμως σε αυτή θα πρέπει να κατανοήσουν ότι από τη γονική προστασία δεν περνούν σε μια ιδεατή κοινότητα ατιμωρησίας. Οφείλουν μαζί με την επαγγελματική τους κατάρτιση να ωριμάσουν και κοινωνικά αποδεχόμενοι τις συνέπειες των πράξεων τους. Ο ιδεατός αγώνας, από όποιο μετερίζι, για την κοινωνική εξέλιξη, συμβαδίζει με την ανάληψη των ανάλογων ευθυνών, κι όχι με την κάλυψη πίσω από νομικές στρεβλώσεις.

Όσο κι αν οι διοικητικές και παιδαγωγικές αρχές, μπορεί να εθελοτυφλούν ανακυκλώνοντας μια παθογένεια, δεν νοείται σύσσωμη η κοινωνία να συντηρεί μια παρεκτροπή που ενισχύει την ανομία και την ατιμωρησία. Αυτός ακριβώς είναι ο συμβολισμός της κατάργησης του ασύλου. Η υπέρβαση της φοβίας, της συγκάλυψης και της βουβής συναίνεσης.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος