.png "English"){kind=small}
Μας δίνουν την εικόνα ενός πρωθυπουργού που επιδιώκει την απεμπλοκή μας από το Γερμανικό «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» και τις επώδυνες ρυθμίσεις που επιβάλλει, με το ακόλουθο επιχείρημα. Αφού αποδειχθήκαμε υπάκουοι στις επιταγές της Τρόικας, ανεξαρτήτως τελικού αποτελέσματος για την οικονομία και συνεπειών για την κοινωνία, αιτούμαστε την εξαίρεση μας από το «Σύμφωνο» (μερική ή ολική θα δείξει), την προώθηση της επιμήκυνσης αποπληρωμής του δανείου των 110 δις και την μείωση του επιτοκίου δανεισμού. Η λογική είναι ότι αφού δεν μας αφήσανε να χρεοκοπήσουμε πέρσι, οι συνέπειες τώρα θα είναι μεγαλύτερες για το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Ποια είναι όμως η πραγματικότητα, που κάποιοι εναγώνια θέλουν να μετατρέψουν σε επιτυχία των χειρισμών Παπανδρέου; Το ΔΝΤ, εδώ και καιρό, έχει αποφασίσει την επιμήκυνση αποπληρωμής για το ποσό του δανείου που το αφορά. Η Ε.Ε. έχει ήδη δώσει αντίστοιχα διπλάσιο και πλέον χρόνο στην Ιρλανδία, που φυσικά τον δικαιούμασταν εξαρχής (και καθαρά τεχνοκρατικά) κι εμείς. Όλοι πλέον κατανοούν ότι αν δεν υπήρχε το σκεπτικό της δημιουργίας φοβικών συνδρόμων περί επικείμενης χρεοκοπίας το 2010, ώστε να περιοριστούν οι κοινωνικές αντιδράσεις στην καταιγίδα νέων μέτρων, η διάρκεια αποπληρωμής του δανείου από την Τρόικα θα ήταν τουλάχιστον δεκαετής, με βάση την καταγεγραμμένη διεθνή εμπειρία σε ανάλογες περιπτώσεις, τέτοιας έκτασης μείωσης του ελλείμματος.
Κι επειδή αυτή μόνο η κίνηση δεν αρκεί για να αποφορτίσει την Ελλάδα από το μεγάλο φορτίο τόκων που φέρει για τα επόμενα χρόνια, είναι πολύ λογικό να υπάρξει μια συμφωνία για περιορισμό του επιτοκίου δανεισμού σε επίπεδα παρόμοια με αυτά τα οποία δανειζόμασταν πριν την είσοδο στο μνημόνιο (3,5-4%). Εξέλιξη που θα έπρεπε μεν, αλλά δεν υπήρξε δε, από την αρχή, εφόσον στόχος δεν θα έπρεπε να είναι η «τιμωρία» της χώρας αλλά η στήριξη στην βελτίωση του παραγωγικού της μοντέλου, ακριβώς για τους ίδιους λόγους που αναφέραμε και πιο πάνω.
Όσον φορά τώρα τα δυο άλλα ζητούμενα, τη δυνατότητα επαναγοράς ομολόγων με νέο φθηνότερο Ευρωπαϊκό δανεισμό και την προοπτική ενός ευρωομολόγου (ακόμα και αποκλειστικά για χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων), οι εξελίξεις δύσκολα θα επιβεβαιώσουν το καλύτερο δυνατό σενάριο για τη χώρα μας. Το ευρωομόλογο με την εσφαλμένη λογική ότι απλά μεταφέρει μέρος των υψηλών spreads στις δυνατότερες οικονομίες, δεν θα αποτελέσει άμεση επιλογή (πιθανότατα να προκύψει στο μέλλον αφού ολοκληρωθεί η όποια προσπάθεια στενότερης, κοινής οικονομικής διακυβέρνησης).
Η επαναγορά ομολόγων είναι δεδομένο ότι δεν θα προωθηθεί ως μια μαζική κίνηση της ΕΚΤ, για άμεση επαναγορά όσο το δυνατόν μεγαλύτερων χρεογράφων από τη δευτερογενή, ούτε βέβαια θα χορηγηθούν μεγάλα ποσά απευθείας στην Ελλάδα για να ολοκληρώσει μια τέτοια επιλογή. Το πιθανότερο είναι να υπάρξει μια περαιτέρω λελογισμένη απορρόφηση ομολόγων από την ΕΚΤ, ώστε να διευρύνεται σταδιακά το ποσό των 50 δις που ήδη κατέχει με αναμενόμενες θετικές επιπτώσεις στα επίπεδα των spreads. Σε αυτό το ρυθμό μπορεί να επιτραπεί και στην Ελλάδα να επαναγοράσει με αντίστοιχους ρυθμούς μέρος αυτών των ομολόγων.
Σε αυτό το πλαίσιο, κι από τη στιγμή που η κυβέρνηση εγγυάται την απρόσκοπτη συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής (ήδη παραδέχτηκαν την σιωπηρή παράταση του έως το 2015!), δεν αποκλείεται να μας δοθεί μια ιδιότυπη περίοδος χάριτος, όπου δεν θα συμπεριλαμβανόμαστε στις χώρες που θα πρέπει άμεσα να ενταχθούν στο «Σύμφωνο ανταγωνιστικότητας», με το σκεπτικό ότι έτσι κι αλλιώς για τα επόμενα χρόνια οι περισσότεροι από τους στόχους του νέου συμφώνου είναι μέρος του μνημονίου που η εκτέλεση του ελέγχεται στενά από την Τρόικα.
Αυτή η παράταση μπορεί να μην αλλάξει την ουσία των εξελίξεων, θα δώσει όμως ένα επιπλέον επικοινωνιακό όπλο στην κυβέρνηση, προς αξιοποίηση ενόψει των επόμενων εθνικών εκλογών. Αν αυτό αρκεί για να της εξασφαλίσει την εκλογική επιτυχία, είναι αμφίβολο, αλλά όπως συνηθίζουμε να λέμε σε τέτοιες περιπτώσεις «ο πνιγμένος από τα μαλλιά του πιάνεται!!»
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος
0 σχόλια