.png "English"){kind=small}
Η ΝΔ αρνήθηκε τη συναίνεση στο μνημόνιο θεωρώντας λάθος το μείγμα της πολιτικής (πιεστικό δημοσιονομικό πρόγραμμα, αντιαναπτυξιακή λογική) κι όχι φυσικά τους κεντρικούς στόχους για μείωση του ελλείμματος και του χρέους. Επέλεξε πολιτικά να αφήσει το βάρος των αποφάσεων στην κυβέρνηση που είχε και την ευθύνη των προηγούμενων επιλογών και της ανύπαρκτης διαπραγμάτευσης (όταν υπήρχαν καλύτερες συνθήκες πίεσης) που έφεραν τη χώρα σε πλήρες δανειακό αδιέξοδο. Αυτά εκλήφθηκαν από κάποιους σχεδόν ως αντίθεση στο συνολικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής πορείας. Η κατάδειξη των αδιεξόδων ενός οικονομικού σκεπτικού έφτασε να συγχέεται από μέρος πολιτών με την υπόσταση της ίδιας της πολιτικής φυσιογνωμίας της Κεντροδεξιάς.
Δεν υπήρξε σε καμιά στιγμή άρνηση της ανάγκης μεταρρυθμίσεων ή περικοπής κρατικής σπατάλης που αποτελούσαν διαχρονικά ιδεολογικό πυρήνα της ΝΔ, αλλά οι διαφορετικές διατυπώσεις για τις προτεραιότητες, το χρονοδιάγραμμα και το εύρος εκτέλεσης κάποιων από αυτές, εκλήφθηκε από μερικούς ως συλλήβδην αντίθεση στη βελτίωση της λειτουργίας του κράτους και των οικονομικών δομών.
Από τις ομιλίες και τις δηλώσεις Σαμαρά συχνά επιλέγονταν, ακόμα κι από ΜΜΕ που υποτίθεται από αναπαράγουν εντονότερα τις θέσεις της ΝΔ, η εντατική αναπαραγωγή των πιο πατριωτικών ή αξιακών σημείων. Οι πιο οικονομικές ή ακόμα και θεσμικές αναφορές πέρναγαν σε δεύτερη μοίρα ή αφήνονταν σε ερμηνείες κατά το δοκούν από όσους θα ήθελαν να τις διαστρεβλώσουν. Σπάνια εξειδικεύονταν και εκλαϊκεύονταν ώστε να μπορεί η κοινωνία να ταυτιστεί μαζί τους κι όσοι μονομερώς το επιχειρούσαν χαρακτηρίζονταν με ευκολία ως κρυφο-μνημονιακοί.
Ο Σαμαράς μίλησε εξαρχής για σεβασμό των υπογραφών γνωρίζοντας ότι ένα κράτος έχει συνέχεια κι οφείλει στα πλαίσια των διεθνών κανόνων να διαπραγματεύεται για το καλύτερο, δεν μπορεί όμως να κινηθεί στο περιθώριο αυτών. Πολλοί παρέβλεπαν αυτή τη διαβεβαίωση θεωρώντας ότι ο Σαμαράς θα έφερνε την απελευθέρωση από τα δεσμά του μνημονίου όχι με βελτιώσεις στην ασκούμενη πολιτική αλλά αποκλειστικά με αντισυνταγματικούς αλαλαγμούς και αναπαραγωγή αδιέξοδων σεναρίων λογικής Τσίπρα.
Εν μια νυκτί ο Κασσιμάτης (γνωστός για τη σχέση του με τον Α.Παπανδρέου και την τραγελαφική κοινοβουλευτική ιστορία με τα πολύχρωμα ψηφοδέλτια επί Αλευρά!) μετατράπηκε στον αποκλειστικό πιστό ερμηνευτή του συντάγματος. Κανείς όμως από τους κατά τ’ άλλα λαλίστατους συνταγματολόγους στο χώρο της ΝΔ, δεν ανέλαβε το βάρος της έκφρασης μιας ολοκληρωμένης θέσης για το θέμα επιτρέποντας πρακτικά να διακινούνται στο Κεντροδεξιό ακροατήριο σχεδόν ως αποδεκτές όλες οι αντιφατικές μεταξύ τους προσεγγίσεις.
Δεν υπήρξε καμιά επίσημη αναφορά στις αιτιάσεις περί απεχθούς χρέους, (το αναλύσαμε διεξοδικά στο «Οι "επαχθείς" λογικές περί "απεχθούς" χρέους» όπου καταδείξαμε ότι δεν έχει πρακτική εφαρμογή στην Ελληνική υπόθεση κι ότι πέρα από μια αποτύπωση πολιτικών ευθυνών για άστοχη ή ύποπτη διαχείριση κονδυλίων δεν μπορεί να έχει απτό αποτέλεσμα στη διαχείριση του χρέους). Ούτε τονίστηκαν και διευκρινίστηκαν εγκαίρως στα πλατιά λαϊκά στρώματα, οι επιπτώσεις για την οικονομία, την κοινωνία και τη διεθνή θέση της χώρας (με όλους τους εθνικούς κινδύνους) μιας ασύντακτης χρεοκοπίας και της επανόδου στη δραχμή.
Η Κίνα και η Ρωσία εμφανίζονταν ως σωτήρες εν αναμονή ενώ είναι γνωστό και προφανές τόσο από δηλώσεις αξιωματούχων τους όσο κι από την γενικότερη πολιτικής τους ότι δεν υπήρξε η πρόθεση για κάλυψη των πολλών δεκάδων δις που απαιτούνταν για τη σωτηρία της Ελλάδας. Επιλεκτικές τοποθετήσεις σε Ευρωπαϊκά ομόλογα, όπως αυτές που επιθυμεί να κάνει τώρα η Κίνα στα πλαίσια του διεθνούς συναλλαγματικού «παιχνιδιού», ή συγκεκριμένες επενδύσεις ίσως να μπορούσαν να επιτευχθούν εγκαίρως αλλά δεν θα αρκούσαν για την κάλυψη των δανειακών μας αναγκών.
Η εγκληματική καθυστέρηση ανακήρυξης της ΑΟΖ που θα μπορούσε να αποφέρει γεωστρατηγικά και οικονομικά οφέλη για τον τόπο εύκολα συγχέονταν με έναν υποτιθέμενο πακτωλό εσόδων που θα αρκούσε για να μας βγάλει μεμιάς από το αδιέξοδο. Αυτό όμως δεν αντικατοπτρίζει τα υπάρχοντα δεδομένα, όταν μάλιστα δεν έχουν καν αρχίσει επίσημες μελέτες που θα αποδείκνυαν το ακριβές εύρος των άμεσα εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων (όχι απλά των θεωρητικά διαθέσιμων προς εξόρυξη).
Κάποιοι εντός ΝΔ απέφευγαν να παίρνουν ξεκάθαρη θέση πάνω σε αυτά τα ζητήματα, θεωρώντας τα ίσως δευτερεύοντα, επέτρεπαν όμως με αυτό τον τρόπο την έμμεση συντήρηση «μύθων» που δεν εξυπηρετούσαν την προώθηση ενός συγκροτημένου εναλλακτικού σχεδίου. Έφθασαν μάλιστα όχι απλά να αντιλαμβάνονται και να στηρίζουν τη λαϊκή αγανάκτηση αλλά να ονειρεύονται ετερόκλητα παλλαϊκά μέτωπα χωρίς φυσικά να διευκρινίζουν πάνω σε ποια βάση ρόλου και διαχείρισης του κράτους και σε ποιες οικονομικές δομές και παραγωγικό μοντέλο θα στηρίζονταν η συντονισμένη σύμπτυξη αυτών των φωνών.
Υπάρχουν κι αυτοί που επί της ουσίας φυγομάχησαν. Προσπάθησαν να αποφύγουν κάθε ουσιαστική ανάμιξη στο μνημονιακό διάλογο ώστε να μπορούν κάποια στιγμή να δηλώνουν αθώοι του «αίματος». Με την ελάχιστη δυνατή έκθεση και ασαφείς θέσεις προσπάθησαν να συνδυάσουν τον κομματικό πατριωτισμό με τις προσωπικές διαδρομές διατηρώντας το δικαίωμα να εμφανισθούν ως συναινετικές προσωπικότητες την κατάλληλη στιγμή. Με αυτή την τακτική επέτρεψαν όμως αυτό ακριβώς που υποτίθεται ότι δεν τους εξέφραζε. Την αναπαραγωγή μύθων!
Ίσως ήρθε η ώρα να αναλάβουν τις ευθύνες τους όσα στελέχη θεώρησαν την έγκαιρη άρνηση μιας αποδεδειγμένα αποτυχημένης οικονομικής συνταγής ως ένα πέπλο αντιμνημονιακής θολούρας στο οποίο μπορούσαν να κρυφτούν από κάθε λογής προσέγγιση (από την άκρα δεξιά έως την άκρα αριστερά) έως προσωπικές στρατηγικές και πικρίες αλλά και όσοι επέλεξαν να παριστάνουν τις πολιτικές "εφεδρείες" κρατώντας επιμελή απόσταση από τα γεγονότα. Ίσως ήρθε η ώρα ο παραταξιακός λόγος να εκφραστεί ακόμα πιο συντεταγμένα από όσους μπορούν να τον αρθρώσουν με σαφήνεια και επάρκεια.
Υπάρχουν κι αυτοί που επί της ουσίας φυγομάχησαν. Προσπάθησαν να αποφύγουν κάθε ουσιαστική ανάμιξη στο μνημονιακό διάλογο ώστε να μπορούν κάποια στιγμή να δηλώνουν αθώοι του «αίματος». Με την ελάχιστη δυνατή έκθεση και ασαφείς θέσεις προσπάθησαν να συνδυάσουν τον κομματικό πατριωτισμό με τις προσωπικές διαδρομές διατηρώντας το δικαίωμα να εμφανισθούν ως συναινετικές προσωπικότητες την κατάλληλη στιγμή. Με αυτή την τακτική επέτρεψαν όμως αυτό ακριβώς που υποτίθεται ότι δεν τους εξέφραζε. Την αναπαραγωγή μύθων!
Ίσως ήρθε η ώρα να αναλάβουν τις ευθύνες τους όσα στελέχη θεώρησαν την έγκαιρη άρνηση μιας αποδεδειγμένα αποτυχημένης οικονομικής συνταγής ως ένα πέπλο αντιμνημονιακής θολούρας στο οποίο μπορούσαν να κρυφτούν από κάθε λογής προσέγγιση (από την άκρα δεξιά έως την άκρα αριστερά) έως προσωπικές στρατηγικές και πικρίες αλλά και όσοι επέλεξαν να παριστάνουν τις πολιτικές "εφεδρείες" κρατώντας επιμελή απόσταση από τα γεγονότα. Ίσως ήρθε η ώρα ο παραταξιακός λόγος να εκφραστεί ακόμα πιο συντεταγμένα από όσους μπορούν να τον αρθρώσουν με σαφήνεια και επάρκεια.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος
0 σχόλια