Ο περισπούδαστος κ. Τόμσεν που συνοδεύει τον κ. Παπακωνσταντίνου στο road show (που λένε και στο χωριό μου!) ανά την υφήλιο, για την προσέλκυση κεφαλαίων, μας ενημέρωσε για την λαθεμένη υπερβολική επικέντρωση της Τρόικας στο δημοσιονομικό μέρος της προσαρμογής της Ελλάδας. Μετά από την εξάμηνη ενασχόληση του με τις οικονομικές δομές και διαδικασίες της χώρας μας ανακάλυψε ότι το κομμάτι των μεταρρυθμίσεων είναι σημαντικότερο αφού αποτελεί θεμελιώδη συνθήκη για την ανταγωνιστικότερη λειτουργία της αγοράς που θα φέρει και την πολυπόθητη ανάπτυξη.

Φταιει άραγε η αδυναμία τους να αντιληφθούν εγκαίρως τις δυσλειτουργίες και ιδιαιτερότητες της Ελληνικής οικονομίας και του ρόλου του κράτους; Δεν τους παρείχαν οι αρχές μας, τις ανάλογες πληροφορίες ώστε να έχουν μια πλήρη εικόνα; Ή απλά μας εμπαίζουν ξεδιάντροπα, θεωρώντας ότι αφού σε δημοσιονομικό επίπεδο εξαντλείται η δυναμική των προτεινόμενων φορολογικών και περιοριστικών μέτρων, αυτό που απομένει είναι η ακόμα σκληρότερη προσαρμογή σε ασφαλιστικό, εργασιακό και γενικότερα κοινωνικό επίπεδο.

Όχι, ότι σε επίπεδο αρχών, πολλές από τις διαρθρωτικές αλλαγές δεν είναι επιθυμητές. Το αντίθετο μάλιστα, έχουν χαρακτηριστικά καθυστερήσει λόγω των συνδικαλιστικών αγκυλώσεων και του πολιτικού λαϊκισμού κυρίως όσον αφορά την αντιπολιτευτική στάση του ΠΑΣΟΚ σε αυτά τα ζητήματα. Αλλά ο τρόπος με τον οποίο προωθούνται κάποιες από αυτές τόσο σε επίπεδο ρυθμίσεων όσο και χρονοδιαγράμματος εκτέλεσης, δημιουργούν μέσα στην πρωτοφανή κρίση περισσότερα κοινωνικά προβλήματα από αυτά που υποτίθεται ότι έρχονται να λύσουν.

Οφείλει όμως η Τρόικα αλλά κυρίως η κυβέρνηση και όσοι στήριξαν την εκτέλεση του μνημονίου, να παραδεχτούν επιτέλους ότι ο σχεδιασμός πέρα από τις λογιστικές αποκλίσεις έχει υποστεί μια καίρια ήττα. Ο αρχικός και κομβικός στόχος του αποπληθωρισμού, που θα έρχονταν με την πτώση των τιμών στην αγορά, ως συνέπεια των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις, όχι μόνο δεν επετεύχθη αλλά η χώρα βυθίστηκε σε έναν καταστροφικό για την ανάπτυξη και τη διαβίωση των νοικοκυριών, στασιμοπληθωρισμό.

Αποδεδειγμένα οι επιλογές τους αποδείχθηκαν ανεδαφικές και απολύτως δικαιολογημένες οι επανειλημμένες παραινέσεις μας για πιο ισόρροπη και μακρόπνοη μείωση του ελλείμματος, με αμεσότερη αντιμετώπιση των χρόνιων αγκυλώσεων μας (μονοπώλια, κλειστές ή κρατικοδίαιτες αγορές, καρτέλ, κλπ ) για τις όποιες η Ε.Ε. ελάχιστα ενδιαφέρθηκε τόσα χρόνια απορροφημένη στις μονεταριστικές εμμονές της. Δεν δικαιούνται λοιπόν κατόπιν εορτής να παριστάνουν τους μετά Χριστόν «προφήτες».

Κι αν στους «συμβούλους» της Τρόικας μπορούμε να δώσουμε το ελαφρυντικό της αποστασιοποίησης από τα δρώμενα στη χώρα μας, δεν ισχύει το ίδιο για την κυβέρνηση που συχνά λειτουργεί λες και τώρα ανακαλύπτει την πραγματικότητα, λες και για πρώτη φόρα αντιλαμβάνεται τα προβλήματα του τόπου και δικαιολογείται να αναζητεί ακόμα τις πιο αποτελεσματικές λύσεις. Έως ότου τις βρουν όμως η Ελληνική κοινωνία θα έχει υποστεί σε επίπεδο ψυχολογίας αλλά και πρακτικά, τέτοια καθίζηση που θα είναι αμφίβολο αν θα αρκεί ακόμα και το πιο σωστό μίγμα πολιτικής για να βγάλει έγκαιρα τη χώρα από τα αδιέξοδα.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος