Είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι η συγκεκριμένη ημέρα αποτέλεσε το έναυσμα για τον παγκόσμιο περιορισμό των ανθρώπινων ελευθεριών και μια επιθετική αλλά επί της ουσίας ανώφελη πολιτική αντίδραση (βασισμένη σε ελλιπή στοιχεία) με τεράστιο ανθρώπινο και οικονομικό κόστος αλλά μηδαμινά αποτελέσματα στο επίπεδο του περιορισμού των τρομοκρατικών οργανώσεων. Η απομάκρυνση των Αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων από το Ιράκ, αφήνει πίσω της μια χώρα σπαρασσόμενη από εσωτερικές θρησκευτικές και κοινωνικές έριδες, που έχει ακόμα μεγάλη διαδρομή να καλύψει ώστε να έχει μετεξελιχθεί σε δημοκρατική χώρα. Από την άλλη η εντατικοποίηση της επέμβασης στο Αφγανιστάν (το άντρο των Ταλιμπάν) δεν δείχνει να αποδίδει ακόμα τα αναμενόμενα και είναι πολύ πιθανό να καταβληθεί σημαντικός φόρος αίματος και χρήματος με αμφίβολα αποτελέσματα.

Η κυριότερη όμως επίπτωση αφορά τη συναισθηματική διαφοροποίηση στο κάθε πολίτη. Ο φόβος κι η ανασφάλεια ενισχύθηκαν σε τέτοιο βαθμό που η καχυποψία και η αντίδραση στη διαφορετικότητα να αγγίζει από κάποιους τα όρια της παράνοιας (παρεμβάσεις Tea Party, εθνικιστικές και θρησκευτικές εξάρσεις) με προφανείς πολιτικούς στόχους. Η δαιμονοποίηση ολόκληρων εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων μπορεί να προσφέρει την συναισθηματικά απαραίτητη συγκεκριμενοποίηση της αναγκαίας αποφόρτισης, δεν αντιλαμβάνονται όμως οι θιασώτες της το αντίστροφο των συνεπειών και το αδιέξοδο σε βάθος χρόνου της προσέγγισης τους.

Η τρομοκρατία αποτελούσε και δυστυχώς κατά τα φαινόμενα θα συνεχίσει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της διεθνούς κοινωνικής πραγματικότητας. Υπαρκτοί ή ανύπαρκτοι εθνικιστικοί, θρησκευτικοί και κοινωνικοί λόγοι μπορεί να αποτελούν την επίφαση της δημιουργίας των αντίστοιχων εξτρεμιστικών οργανώσεων, η εξέλιξη της δράσης τους όμως αποδεικνύει την συχνότατα αγαστή σχέση τους με τον υπόκοσμο και το οργανωμένο έγκλημα. Γι’ αυτό και η καταδίωξη τους οφείλει πλέον να στηρίζεται περισσότερο σε πρακτικές εγκληματολογικού περιεχομένου αναλύσεις παρά σε ιδεολογική συνθηματολογία (τύπου Μπους) που μετακυλύει το όλο ζήτημα σε επίπεδο μαζικής θρησκευτικής ή εθνικής αντιπαράθεσης, ακριβώς με τον ίδιο τρόπο που προβάλλουν την επιχειρηματολογία τους και οι τρομοκράτες.

Η προστασία κι η ασφάλεια των πολιτών αποτελεί αναγκαία συνθήκη κοινωνικής ισορροπίας και οικονομικής ανάπτυξης ενός τόπου και φυσικά οι πολιτικές ηγεσίες οφείλουν να χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για την επίτευξη των ομαλότερων δυνατών συνθηκών διαβίωσης, συμπεριλαμβανομένου της δραστικής αντιμετώπισης της λαθρομετανάστευσης. Δεν μπορεί όμως από την άλλη αυτή η θεμιτή αρχή να οδηγεί, σε διεθνές επίπεδο, σε κοινωνικούς αποκλεισμούς και γκετοποίηση νόμιμων πολιτών με διαφορετικά πολιτισμικά χαρακτηριστικά, γιατί η στοχοποίηση και η περιθωριοποίηση ενισχύουν τις υπόγειες διαδρομές που οδηγούν στον εξτρεμισμό και την τρομοκρατία.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος - Ψυχολόγος