.png "English"){kind=small}
Για μια ακόμα φορά παριστάνουν οι πάντες τους έκπληκτους
για παραδοχές που θεωρούνταν εξαρχής δεδομένες, ενώ στη διάρκεια των
τελευταίων τριών ετών δεν ήταν λίγες οι φορές που υπήρξαν κι αναφορές, έμμεσες
ή άμεσες, κορυφαίων αξιωματούχων του ΔΝΤ ή της Ε.Ε. για περιορισμούς στην
αποτελεσματικότητα της μονοδιάστατης λιτότητας. Η τεχνική επισημοποίηση
των τελευταίων δηλώσεων ελάχιστα προσθέτει στη συζήτηση και δίνει περιθώρια
αποπροσανατολιστικών επιχειρημάτων που δεν προσβλέπουν σε αναγκαίες διορθωτικές
κινήσεις αλλά στην άρνηση κάθε μεταρρύθμισης, στον στρουθοκαμηλισμό ενός
συστήματος που παλεύει για την ύπαρξη του.Οι δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές, οικονομετρικές μεταβλητές που υποδεικνύουν βάσει των υπαρχόντων δεδομένων πως θα επηρεάσει τα φορολογικά έσοδα, την ύφεση και άλλα μεγέθη, μια αλλαγή στην ακολουθούμενη πολιτική (επεκτατική ή περιοριστική). Ήταν όμως σίγουρο ότι πέρα από το εξαιρετικά πιεστικό χρονοδιάγραμμα (για ανάλογες δημοσιονομικές προσαρμογές άλλες χώρες χρειάστηκαν στο παρελθόν, διπλάσιο χρόνο), υπήρχαν αντικειμενικά στοιχεία που έδειχναν προς την αρνητική υπέρβαση των στόχων.
Οι δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές δομές του
ελληνικού δημόσιου τομέα (που θα καθυστερούσαν ακόμα και την πιο συνεπή
μεταρρυθμιστική προσπάθεια), οι κρατικοδίαιτες βάσεις και της ιδιωτικής
οικονομίας (γεγονός που πολλαπλασίαζε τις επιπτώσεις στην αγορά, κάθε
δημοσιονομικής περικοπής, αφού μεγάλο μέρος της στηρίζονταν σε κρατικές
προμήθειες και έργα), η έλλειψη λειτουργικής και ελεγχόμενης κάθετης
παραγωγικής αλυσίδας (ανάχωμα στην αντιστοίχηση της πτώσης μισθών – τιμών
για να λειτουργήσει η εσωτερική υποτίμηση), και η έκθεση του τραπεζικού
συστήματος σε ελληνικά ομόλογα που εξελίχθηκαν ταχύτατα σε τοξικά (σχεδόν ανάλογα
των Αγγλοσαξωνικών παραγώγων) σφραγίζοντας τους κρουνούς της ρευστότητας.
Αν τελικά η ύφεση αποδείχτηκε καμιά 35 δισ.
παραπάνω από τα προβλεπόμενα, μπορεί ειλικρινά κανείς να ισχυριστεί ότι εφόσον
είχαν προωθηθεί όλες οι μεταρρυθμίσεις στο κράτος και την οικονομία, με
ρυθμούς ακόμα και πέρα και πάνω από τις δυνατότητες του διεφθαρμένου
συστήματος, ρυθμούς που ούτε πολύ πιο προηγμένες από εμάς χώρες δεν κατόρθωσαν
να πετύχουν, η απόδοση τους θα ήταν τέτοια που θα είχε καλύψει αυτή την
υπέρβαση;
Ένας πιο «ουδέτερος» πολλαπλασιαστής κοντά
στο 1 (διπλάσιος βέβαια αυτού που χρησιμοποίησε το ΔΝΤ) θα κάλυπτε περίπου τα
μισά από αυτά τα 35 δισ., οπότε τα υπόλοιπα θα μπορούσαν να αποδοθούν και στις
δικές μας καθυστερήσεις και αστοχίες σε μεταρρυθμιστικό επίπεδο.
Γι’ αυτό όσο χρήσιμη κι αν είναι η αναζήτηση
ευθυνών σε μια συνταγή που εξαρχής είχε εσφαλμένο χρονοδιάγραμμα και
μονοδιάστατες προτεραιότητες, άλλο τόσο ωφέλιμη είναι και η αναγνώριση της εγχώριας
αντίδρασης και στις πιο αυτονόητες διαρθωτικές αλλαγές όπως η αναδιάρθρωση
των κρατικών δομών με λειτουργικά οργανογράμματα, αξιολόγηση των πάντων, μείωση
φορέων, άνοιγμα αγορών και επαγγελμάτων, διαμόρφωση ελκυστικών επενδυτικών
προϋποθέσεων, δίκαιο φορολογικό σύστημα και διαδικασίες ελέγχων.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος
0 σχόλια