Παρά την αποτυχημένη προσπάθεια να ερμηνεύσει τον εαυτό του, αποδίδοντας στη δήλωση περί εξουθένωσης από την προσπάθεια στο υπ. Οικονομικών στην ταύτιση του με την κοινωνική κόπωση από τα επανειλημμένα μέτρα, ο Βενιζέλος ανέδειξε άθελα του το κομβικό διαχρονικό πρόβλημα του πολιτικού συστήματος. Την αδυναμία να καταστρώσουν αξιόπιστους μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς, να τους εξηγήσουν εκτενώς στην κοινωνία, να εκτελέσουν με συνέπεια τα απαραίτητα βήματα και φυσικά να αναλάβουν πλήρως τις ευθύνες για το τελικό αποτέλεσμα. Όταν στους στόχους του παρόντος, παρεισφρύουν σε ανεξέλεγκτο βαθμό οι προσωπικές βλέψεις του μέλλοντος και τα κατάλοιπα των παθογενειών του παρελθόντος, η εξουθένωση έρχεται ως φυσικό επακόλουθο μιας αδύναμης κι επισφαλούς ισορροπίας.
Ο Βενιζέλος κράτησε μια παθητική στάση στην πορεία της χώρας προς το ΔΝΤ. Δεν επενέβη έγκαιρα και δυναμικά με προτάσεις για αλλαγή πορείας, ούτε ενοχλήθηκε ιδιαίτερα από τις αδιέξοδες φορομπηχτικές και οριζόντιες πολιτικές. Κλήθηκε εσπευσμένα ένα χρόνο μετά, για να διαχειριστεί με μεγαλύτερη πολιτική επάρκεια από τον προκάτοχο του, ένα οικονομικό πλάνο που δεν έδινε ελπίδα ανάκαμψης ούτε από την ίδια τη σύσταση των επιλογών του, ούτε με την ποιότητα της εκτέλεσης ακόμα και των πιο αυτονόητων διαρθρωτικών αλλαγών.
Είναι δεδομένο ότι επένδυσε στη φθορά Παπανδρέου για να αποτελέσει τον αυτονόητο εναλλακτικό πόλο εξουσίας εντός του ΠΑΣΟΚ και θεώρησε ότι η αμεσότερη εμπλοκή του με τα δύσκολα, θα μπορούσε να τον ισχυροποιήσει ακόμα περισσότερο αν κατόρθωνε να διαχειριστεί τα ζητήματα με μεγαλύτερη κοινωνική ευαισθησία και υπερβάλλουσα ρητορική ευγλωττία.
Δεν άργησε να κατανοήσει ότι όταν αποφεύγεις εντέχνως την εμπλοκή στις εξελίξεις, δεν εκφράζεις την κατάλληλη στιγμή τις όποιες διαφωνίες σου (αν υπάρχουν!) και εξαρτάς τη θέση σου με το βλέμμα στο προσωπικό σου μέλλον, πέρα από τον περιορισμό της αξιοπιστίας σου, μειώνεις και τη δυνατότητα αποτελεσματικής επέμβασης στα γεγονότα.
Η περίπτωση Βενιζέλου είναι αυτούσια η έκφραση της κλασικής «επαγγελματικής» νοοτροπίας γύρω από την πολιτική που καταδυνάστευσε τη χώρα στην περίοδο της μεταπολίτευσης. Κι επειδή πολλές φορές έχουμε αναφερθεί σε αυτόν τον στρεβλό «επαγγελματισμό» προφανώς και δεν εννοούμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός σοβαρού επαγγελματία όπως είναι η συνέπεια, η γνωστική πληρότητα κι η αποτελεσματικότητα.
Απλά επισημαίνουμε τις συμπεριφορές που αναπαράγουν ένα σκεπτικό ανούσιων συμβιβασμών, ανεξέλεγκτων προσωπικών σχεδιασμών και εύπλαστης προσαρμοστικότητας στις συνθήκες, που τοποθετεί αρχές και αξίες σε δεύτερη μοίρα. Ένα σκεπτικό που έχει ξεπεραστεί από την πραγματικότητα και μάλλον τοποθετεί, όσους επιμένουν να το ανακυκλώνουν, σε μειονεκτική θέση απέναντι στις κοινωνικές διαθέσεις.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος
0 σχόλια