Τι είναι τελικά η
ΔΕΗ; Μην είν’ οι άεργοι αρχισυνδικαλιστές της; Μην είν’ τα χρέη και τα ανεξόφλητα
δάνεια μερικών δις ευρώ με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου; Μην είν’ η
ανορθολογική διοίκηση και η εμμονή στην ξεπερασμένη λιγνιτική παραγωγή;
Κι αυτά και άλλα είναι η ΔΕΗ. Μα πάνω απ’ όλα είναι μια ακόμα εταιρεία με
δημόσια διαχείριση που αποδεικνύει ότι το κράτος δεν μπορεί να είναι ικανός
επιχειρηματίας;
Η ΔΕΗ έφτασε σε
αυτή την κατάσταση για πολύ συγκεκριμένους λόγους:
1ον:
Διαχρονικά οι διορισμένες διοικήσεις της δεν συγκρούστηκαν με τα συντεχνιακά
συμφέροντα παραχωρώντας ουσιαστικά μέρος της διαχείρισης στο συνδικαλιστικό
κατεστημένο που συχνά «τύχαινε» να είναι και μέρος του κομματικού κατεστημένου
της κάθε κυβέρνησης. Διοίκηση με λαϊκισμό και μικροπολιτικά παιχνίδια
μόνο επιτυχημένη συνταγή, για την σταθερότητα μιας επιχείρησης, δεν πρόκειται
να αποδειχτεί.
2ον: Ο
ανταγωνισμός και το άνοιγμα της αγοράς ενέργειας δαιμονοποιήθηκε κι
ακόμα κι όταν επιχειρήθηκε η επιτροπή ανταγωνισμού φάνηκε ανίκανη να ελέγξει
την ποιότητα και τον τρόπο λειτουργίας των νέων παικτών οδηγώντας στις γνωστές
αρνητικές εξελίξεις. Έτσι αντί και η ΔΕΗ να αναγκαστεί σε προσαρμογή στα νέα
ανταγωνιστικά δεδομένα έμεινε αγκιστρωμένη στις μόνιμες παθογένειες της.
3ον: Ο
τεχνολογικός εκσυγχρονισμός, ο έλεγχος του κόστους, η εμμονή στο λιγνίτη
και η περιορισμένη στροφή προς άλλες μορφές παραγωγής και τις ανανεώσιμες
πηγές ενέργειας κράτησαν τη ΔΕΗ δέσμια μιας περιορισμένης και εν πολλοίς
προκαθορισμένης δραστηριότητας που δεν τις επέτρεπε να κάνει το άλμα στο μέλλον
και να αποφύγει τους διαρκείς ακριβούς δανεισμούς.
Μια μεγάλη
αλήθεια σχετικά με τη λειτουργία της ΔΕΗ είναι ότι τα τιμολόγια, το
φθηνότερο ρεύμα στην Ευρώπη όπως διατείνονται οι συνδικαλιστές, ήταν τεχνητά
χαμηλά. Δεν αναφέρομαι στην άσκηση λελογισμένης κοινωνικής πολιτικής (πχ
κοινωνικό τιμολόγιο) για εκατοντάδες χιλιάδες συμπολιτών μας που έχουν ανάγκη
και την ελάχιστη στήριξη στην καθημερινότητα τους. Αλλά στο ότι το οικιακό
ρεύμα κρατήθηκε φθηνό όχι λόγω χρηστής διοίκησης, χαμηλού κόστους, λογικού
αριθμού εργαζομένων και αντίστοιχα λογικών μισθών.
Ήταν ο πολιτικός
λαϊκισμός που θεωρούσε ότι είναι θετικό να κρατάς χαμηλά την οικιακή
τιμή, ενώ ταυτόχρονα επιβαρύνεις σημαντικά το εμπορικό ρεύμα και επιδίδεσαι σε συνεχή
δανεισμό για να καλύψεις το λειτουργικό κόστος της επιχείρησης. Μόνο που
τελικά ότι κέρδιζε το νοικοκυριό από το φθηνό ρεύμα, το έχανε από την αύξηση
των τιμών των προϊόντων στα οποία μετακυλύονταν το ανεβασμένο εμπορικό
τιμολόγιο προκαλώντας τελικά και αύξηση του πληθωρισμού άρα έμμεσο ψαλίδισμα
και των εισοδημάτων όλων μας.
Είναι δύσκολο να
κατανοήσεις, πέρα από τις ανεύθυνες ιδεολογικές εμμονές ορισμένων τύπου
ΣΥΡΙΖΑ γιατί κάποιος θα πρέπει να θεωρεί αρνητική εξέλιξη την πώληση ενός
μέρους της ΔΕΗ, καθιστώντας απολύτως βιώσιμη κι ανταγωνιστική την
υπόλοιπη μέσα κι από ένα νέο μοντέλο διοίκησης απαλλαγμένο από χρέη και
πολιτικαντισμό. Εκτός κι αν πιστεύουμε στο πλήρως κρατικοποιημένο μέλλον
της εταιρείας που θα καθορίζεται με βάση τις ορέξεις άεργων
αρχισυνδικαλιστών που θεωρούν κάθε δημόσιο αγαθό προσωπικό κεκτημένο το
οποίο μπορούν να το διαχειρίζονται όπως θέλουν, ακόμα και κατεβάζοντας
διακόπτες, στο όνομα της «επανάστασης» που προετοιμάζουν!
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος