Το ότι η παρουσία Σαμαρά στη ΔΕΘ ήταν απολύτως επιτυχημένη τόσο σε επικοινωνιακό, όσο και σε ουσιαστικά πολιτικό επίπεδο, είναι κάτι που οι πάντες αποδέχονται. Ακόμα κι όσοι μπορεί να διαφωνούν σε επιμέρους ζητήματα μαζί του, παραδέχονται ότι εξέθεσε μια ολοκληρωμένη πρόταση για ταχύτερη έξοδο από την οικονομική κρίση με έμφαση στην ανάπτυξη και συγκεκριμένα επιχειρήματα για τις ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης που μετέτρεψε το αρχικώς απευκταίο (προσφυγή του ΔΝΤ) σε πραγματικότητα, χωρίς μάλιστα την απαραίτητη διαπραγμάτευση για τους όρους και το χρονοδιάγραμμα του μνημονίου. Όσοι επένδυσαν στον εγκλωβισμό της κοινωνίας στη λογική του αναπόφευκτου και τη συντήρηση ενός ακραία φοβικού κλίματος, είδαν τα πρώτα έντονα σημάδια ρηγμάτων στο επικοινωνιακό οικοδόμημα τους, και οι αντιδράσεις των επομένων ημερών από τα κυβερνητικά κοράκια και τα κάθε είδους λοιπά «παπαγαλάκια» είναι χαρακτηριστικές της διάχυτης αμηχανίας.

Παραφράζοντας τον τίτλο του εξαίσιου έργου του Μαρσέλ Προυστ, και με αφορμή την αντιπαραβολή Σαμαρά ανάμεσα στη δική του και στην πρωθυπουργική πολιτική στάση, αναζητούμε τα χαρακτηριστικά της υπευθυνότητας στην Ελληνική πολιτική σκηνή. Ο λαϊκισμός ως κυρίαρχο στοιχείο, έχει επί δεκαετίες διαποτίσει οριζόντια το πολιτικό μας σύστημα αλλά και τον κοινωνικό ιστό. Η πελατειακή σχέση αποτέλεσε το εφαλτήριο της κομματοκρατίας και το κύριο συστατικό της κρατικής παρεμβατικότητας σε όλα τα επίπεδα. Από όλα τα είδη λαϊκισμού (επικοινωνιακού, οικονομικού, κοινωνικού) ο χειρότερος όλων είναι ο λαϊκισμός της ανευθυνότητας ή με άλλα λόγια η λογική της καμένης γης. Αντιμετωπίζοντας το κράτος ως ασυνεχή θεσμό η μια κυβέρνηση δήλωνε ως βασικό άλλοθι της ταχύτατης απομάκρυνσης της από τις προεκλογικές εξαγγελίες το χειρότερο του αναμενόμενου της κατάστασης που παρέλαβε.

Ακούγοντας τις δηλώσεις Σαμαρά στη ΔΕΘ, θυμήθηκα ότι συχνά μιλάμε για την άμεση σχέση οικονομίας και ψυχολογίας, του γενικότερου δηλαδή κλίματος, που επηρεάζει τις εξελίξεις σε πολλαπλάσιο βαθμό από αυτό που καταγράφουν τα τεχνοκρατικά στοιχεία. Η σημερινή κατάσταση έτσι όπως διαμορφώνεται από τις αδιέξοδες κυβερνητικές πολιτικές των επιταγών της Τρόικας (άλλωστε οι ίδιοι οι «σύμβουλοι» μας, παραδέχονται τις λαθεμένες προτεραιότητες τους) έχει δημιουργήσει ένα τέτοιο κλίμα ανασφάλειας κι απογοήτευσης στην αγορά και τους πολίτες, που βαθαίνει περισσότερο την ύφεση και ταυτόχρονα απαξιώνει συνολικά το πολιτικό σύστημα. Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα ο Αντώνης Σαμαράς ήρθε στη ΔΕΘ για να επιχειρήσει τον συναισθηματισμό απεγκλωβισμό, την υπέρβαση του νοσηρού κλίματος χαράσσοντας μια ξεκάθαρη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις παθογένειες της μεταπολίτευσης, τις κυβερνητικές αστοχίες και τη σαφή πρόταση ανάταξης των δημιουργικών δυνάμεων του τόπου.