Ανάμεσα στην υπεραισιοδοξία
της μετεκλογικής μέθεξης του νικητή ή έστω την ευχή για θετικές εξελίξεις
που δεν στηρίζεται σε δεδομένα αλλά σε μια μεταφυσική αναμονή και την απόλυτη
μιζέρια της διαρκούς επίκλησης μιας καταστροφής υπάρχει και η
πραγματιστική προσέγγιση που παρακολουθεί με ψυχραιμία τα γεγονότα και τα
αναλύει με ρεαλισμό αξιολογώντας τις πιθανότητες κάθε προοπτικής.
Τι πιθανότητες
μακροημέρευσης και κυρίως ποια εχέγγυα επιτυχημένης πορείας μας δίνει το
ετερόκλητο νέο κυβερνητικό σχήμα που αποτελείται από δυο εταίρους τόσο με
οικονομικές όσο και κοινωνικές αντικρουόμενες απόψεις; Πόσο σταθερά και
ισορροπημένα μπορούν να είναι τα βήματα σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο; Τα
σενάρια για τη συγκυβέρνηση περιορίζονται σε δύο με το καθένα να
διαθέτει τις δικές του προϋποθέσεις και τις αποκλειστικές μεταβλητές του.
Το σενάριο της σύγκρουσης
με τους εταίρους που αρνούμενοι να αποδεχτούν τις τάσεις έντονων
δημοσιονομικών αποκλίσεων, μαξιμαλιστικών απαιτήσεων για την απομείωση του
χρέους και μονομερών νομοθετικών πρωτοβουλιών σε μια σειρά καίριων
μεταρρυθμιστικών ζητημάτων όπως οι ιδιωτικοποιήσεις, το ασφαλιστικό και τα
εργασιακά θα προχωρήσουν σε ανάκληση της χρηματοδότησης δημιουργώντας
συνθήκες ασφυξίας από την έλλειψη ρευστότητας και ολοκληρωτικής πτώχευσης σε
δημόσιο και τελικά και σε ιδιωτικό τομέα με τις επιπτώσεις που επανειλημμένα
έχουμε περιγράψει.
Υπάρχει και το σενάριο
της συμφωνίας που θα προκύψει μέσα από μια φαινομενική, κυρίως ρητορική,
επαναδιατύπωση της πραγματικότητας που θα διατηρεί σε συντριπτικό βαθμό την
ουσία των μέχρι σήμερα ασκούμενων πολιτικών με μερικές μικρές αλλά σημαντικές διαφορετικές
παραμέτρους, άλλες ήδη προδιαγεγραμμένες κι άλλες που θα προκύψουν από την
προσπάθεια της κυβέρνησης να περάσει στην κοινωνία την εικόνα μιας δικαιότερης
ανακατανομής των βαρών κυρίως των φορολογικών.
Η απαίτηση για μεγάλο
κούρεμα του χρέους έχει ήδη προσαρμοστεί στην υπάρχουσα από τα τέλη του
2012 απόφαση για επιμήκυνση της αποπληρωμής και μείωση των επιτοκίων δανεισμού
η εξειδίκευση της οποίας θα παρουσιαστεί ως επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ ενώ οι ρυθμίσεις
είναι ήδη προσχεδιασμένες. Τα δημοσιονομικά κέρδη από τον περιορισμό των
ετήσιων τόκων θα χρησιμοποιηθούν για εσωτερικές δράσεις μόνο που πολύ φοβάμαι
ότι αντί να προωθηθούν πρωτίστως σε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες θα εξυπηρετήσουν
την ικανοποίηση μέρους της προεκλογικής παροχολογίας ώστε να
συγκρατηθούν οι φυγόκεντρες εκλογικές τάσεις από μια ολοκληρωτική αθέτηση των
υποσχέσεων.
Επειδή όμως είναι
αμφίβολο αν θα αρκούν οι πόροι από τους μειωμένους τόκους για την κάλυψη ενός
έστω περιορισμένου πακέτου παροχών είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει φορολογική
επιβάρυνση σε ένα μέρος της μεσαίας τάξης είτε με έμμεσες ειδικές εισφορές,
είτε με φόρους επί του εισοδήματος και της περιουσίας. Ελάχιστα φαίνεται να
τους απασχολεί η νέα ανατροφοδότηση της ύφεσης κι ακόμη λιγότερο η αναπτυξιακή
προοπτική αφού θεωρούν ότι μπορούν να αντικαταστήσουν τις ιδιωτικοποιήσεις με
δήθεν μεγαλόπνοα δημόσια έργα για την πραγματοποίηση των οποίων θα
ζητηθούν και ιδιωτικά κεφάλαια τα οποία είναι ακόμα πιο αμφίβολο πόσο διαθέσιμα
θα είναι να συνεισφέρουν στην αναδόμηση του κρατισμού.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος –Ψυχολόγος