Δεν χρειαζόταν η
επιβεβαίωση από τις δηλώσεις του Γιούνκερ για να σιγουρευτούμε σχετικά με το
εύρος της επιβάρυνσης από το νέο σύστημα ΦΠΑ. Μόνο αφελείς
ενστερνίζονταν τις επιπόλαιες δηλώσεις του Βαρουφάκη για ασυγκράτητη παλίρροια
ανάπτυξης που θα δημιουργήσουν οι μεταβολές στους συντελεστές και θα
παρασύρει την τρεκλίζουσα οικονομία. Άλλοι πάλι απλά παρίσταναν ότι
αποδέχονταν τις γραφικές του αναλύσεις γιατί επιθυμούν να συνεχίσουν το ταξίδι
του νου στους αισιόδοξους αιθέρες όπου ακόμα υπάρχουν δικαιολογίες την
εσφαλμένη επιλογή των προηγούμενων εκλογών.
Όποιο από τα
προβαλλόμενα σενάρια κι αν προσέγγιζες τεχνικά αποδεικνυόταν ότι σκοπός των
αλλαγών είναι αποκλειστικά η αύξηση των κρατικών εσόδων με τρόπο που θα επιτρέπει
στην κυβέρνηση να διακηρρύσει ότι δεν άγγιξε απευθείας μισθούς και συντάξεις.
Με μια λογική κοντινή στην πληθωριστική αντίληψη προηγούμενων δεκαετιών
όπου η ψευδαίσθηση του χρήματος κάλυπτε ψυχολογικά μέρος του ροκανίσματος των
εισοδημάτων, θεωρείται προτιμότερη η έμμεση αύξηση των τιμών, που στα
περισσότερα προϊόντα θα είναι μεγαλύτερη της αύξησης του ΦΠΑ λόγω της επιβάρυνσης
του λειτουργικού και παραγωγικού κόστους.
Ακόμα κι αν το
συνολικό βάρος για την οικονομία δεν έφθανε στο 1% του ΑΕΠ (1,8 δις)
όπως μας ενημέρωσε ο Γιούνκερ, το πλήγμα για τους ρυθμούς ανάπτυξης και την
ανεργία θα ήταν καίριο. Μόνο το μέτρο του ΦΠΑ θα καθυστερήσει κατά
τουλάχιστον 0,8% την ανάκαμψη ενώ το συνολικό πακέτο των 5 δις μέτρων μαζί
με τον περιορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος κατά 4 δις (που θα παρουσιαστεί
ως κορυφαία επιτυχία!) ο οποίος θα προκύψει ως φυσικό επακόλουθο της
οικονομικής καχεξίας κι όχι ως Ευρωπαϊκό δώρο θα απορροφήσουν τέσσερις
ολόκληρες αναπτυξιακές μονάδες στέλνοντας μας σε ξεκάθαρη ύφεση 1-1,5%.
Βέβαια ο
συμβολισμός του συγκεκριμένου ποσού είναι εξαιρετικά ισχυρός. 1% του ΑΕΠ
προβλεπόταν ότι θα έφθανε μέσα στην επόμενη διετία ο ΕΝΦΙΑ και περίπου
σε αυτό το ποσό (1,5 δις) υπολογιζόταν με βάση προεκλογικές δηλώσεις του Παππά
το ύφος του νέου φόρου ακινήτων που κάποια στιγμή το 2016 θα μας παρουσιάσει ο
ΣΥΡΙΖΑ. Πως μπορείς να αποφύγεις τον συνειρμό και να μην αναφωνήσεις
«καλωσόρισες νέε ΕΝΦΙΑ!».
Διατηρώντας προς
το παρόν αναλλοίωτο τον υπάρχοντα ΕΝΦΙΑ και προσθέτοντας στο φορολογικό
οπλοστάσιο του έναν «αναβαθμισμένο» ΦΠΑ με αντίστοιχα έσοδα ο ΣΥΡΙΖΑ κατόρθωσε
το αδιανόητο. Να δημιουργήσει ένα εισπρακτικό κλώνο του ΕΝΦΙΑ
επιβαρύνοντας κατά μέσο όρο κάθε ελληνική οικογένεια με πάνω από 500 ευρώ
ετησίως μόνο από το ΦΠΑ και σχεδόν 1500 ευρώ από το σύνολο των μέτρων. Περιττή
κάθε σύγκριση με την προηγούμενη επιβάρυνση λίγων εκατοντάδων εκατομμυρίων από
την αύξηση του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία που αφού δεν θα συνδυάζονταν με άνοδο
στο ενεργειακό και άλλα κόστη θα υπήρχε η δυνατότητα να απορροφηθεί σε κάποιο βαθμό
από την αγορά.
Δεν είμαι βέβαιος
ότι αυτός ο «νέος ΕΝΦΙΑ» θα τύχει της ίδιας σθεναρής αντίδρασης από την
κοινωνία. Το γεγονός ότι θα «δαγκώνει» μέρα με τη μέρα τον οικογενειακό
προϋπολογισμό αργώντας να κάνει εμφανή τα σημάδια που προκαλεί, σε συνδυασμό με
την ανάγκη εξορθολογισμού κάθε παράταιρης ιδέας που προκύπτει από την
κοινωνική κόπωση πέντε δύσκολων ετών και την προσπάθεια κάθε ψηφοφόρου να
πείσει τον εαυτό του ότι η θετική σκέψη μπορεί να λειτουργήσει ως αυτοεκπληρούμενη
προφητεία, αρκούν για να κάμψουν τις αντιστάσεις πολλών.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος
Η συμφωνία που
όλο πλησιάζει κι όλο ξεμακραίνει με κεντρικό ζητούμενο μια μεταρρύθμιση στο ΦΠΑ
που θα επιβαρύνει τα νοικοκυριά με σχεδόν έναν ακόμα ΕΝΦΙΑ.
Η Ζωή
Κωνσταντοπούλου δίνει παραστάσεις εντός κι εκτός κοινοβουλίου σκορπώντας
απλόχερα χαμόγελα, ημικρανίες και θεσμική αναταραχή σε όποιον τολμήσει να
αμφισβητήσει τις μεθόδους της κι ο Βαρουφάκης αρέσκεται στην ψηφιακή καταγραφή
του πολιτικού πορνό που βιώνει στα Eurogroup!
Η ΝΔ μπρος σε μια
απόφαση που θα διαχωρίζει την μη στήριξη μιας συμφωνίας εμφανώς χειρότερης από
τη δική της από την προοπτική της χώρας σε περίπτωση που προκύψει θέμα νέας
κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Όλα αυτά στο
«Φρενοκομείο» με τον Κώστα Μανίκα την Παρασκευή 1-3 μμ στον iD Radio. Εκεί που η
σοβαρότητα βρίσκει καταφύγιο ακόμα και στη σάτιρα!
Η εξαγγελία για σκίσιμο
του μνημονίου με έναν νόμο δεν ήταν σχήμα λόγου. Ήταν σχήμα επιλόγου της
πολυετούς συναισθηματικής φόρτισης μιας ολόκληρης κοινωνίας γι’ αυτό και
ξεπερνούσε το πρόσχωμα του ορθολογισμού και μετατρέπονταν σε ανέκφραστη ελπίδα
ανακούφισης στα μύχια της σκέψης ακόμα και των πιο δύσπιστων σε προεκλογικές
υποσχέσεις. Η ανάκληση της ως κομματική επικοινωνιακή υπερβολή συμβατή
με την εκλογικά αναγκαία επαναστατική έγερση των μαζών όχι μόνο δεν επαρκεί ως
δικαιολογία αλλά τουναντίον επιτείνει το παράλογο που διέπει πολλές από τις
κυβερνητικές δράσεις.
Τι άλλο από σχήμα
(α)λόγου είναι η επάνοδος στην ύφεση που επανέρχεται με καλπασμό αλόγου
και η αύξηση της ανεργίας; Πως αλλιώς εκτός από σχήμα παραλόγου να
χαρακτηρίσεις τα νέα φορολογικά μέτρα όταν επιχειρείται να παρουσιαστούν
ως προκαλούντα... παλίρροια ανάπτυξης, την διατήρηση του ΕΝΦΙΑ και της ειδικής
εισφοράς αλληλεγγύης (ακυρώνοντας ακόμα και κοινοβουλευτικά ψηφισμένες μειώσεις
από το 2014!) ή το στράγγισμα των ταμειακών αποθεμάτων από κάθε πιθανή
πηγή χωρίς καμία σιγουριά για το αν και πότε θα αναπληρωθούν;
Δυστυχώς το σχήμα
παραλόγου δεν περιορίζεται στα οικονομικά ζητήματα. Επεκτείνεται μέρα με τη
μέρα σε πιο θεσμικά θέματα όπως η λειτουργία του κοινοβουλίου, το εκπαιδευτικό
στίγμα και η ποιότητα της ασφάλειας, ο διπλωματικός προσανατολισμός. Από τον
εξευμενισμό των μέχρι χθες κατακριτέων ΠΝΠ και τις πολιτικές ή
συμπεριφορικές υπερβάσεις της ΠτΒ έως την απόρριψη της αριστείας, το
οραματικό πισωγύρισμα των Πανεπιστημίων και την αντιμετώπιση της ασφάλειας των
πολιτών ή της λαθρομετανάστευσης με ιδεοληπτική αγκύλωση, η κυβερνητική
καθημερινότητα βρίθει από υπερβολές, παρορμητισμούς, αφέλειες και
αδημιούργητες ασάφειες.
Η αμετροέπεια των
αυτοκρατορικών διαταγμάτων της Ζωής Κωνσταντοπούλου συναντά την υπεροψία των
αντισυμβατικών γραφικοτήτων του Γιάνη Βαρουφάκη συνιστώντας ένα δυναμικό μίγμα
σοβαροφανούς ελαφρότητας και ελαφρότατης σοβαροφάνειας. Η αίσθηση απόλυτης
εξουσίας διαρρηγνύει τις σχέσεις με τον εσωτερικό συμβιβασμό και απελευθερώνει
τον απρόσβλητο εγωκεντρισμό ορθώνοντας ένα απροσπέλαστο τείχος αδιαμφισβήτητης
αυθεντίας. Κάπου εκεί τελειώνει η ενδιαφέρουσα ιδιαιτερότητα και επιβάλλεται η
ταυτόχρονα διασκεδαστική και εκνευριστική επικινδυνότητα της περιθωριακής γραφικότητας.
Φαντάζει ως
φυσική κατάληξη όλων αυτών η καταφυγή σε ανίερες και άτοπες αντιπαραβολές
των σημερινών οικονομικών δυσκολιών και των δεδομένων συνεπειών κάθε
εναλλακτικής επιλογής με την υπερήφανη αυτοθυσία των προγόνων μας απέναντι στον
ταπεινωτικό θάνατο από τον εχθρό. Το προσωπικό διανοητικό Κούγκι αποκτά
διαστάσεις εθνικού σχήματος παραλόγου ταυτίζοντας τις πρόσκαιρες οικονομικές
πληγές με την ακαριαία σφαγή και την ηρωική αυτοχειρία με τον αργό διπλό
θάνατο (οικονομικό και διπλωματικό) της πολιτικής σύγκρουσης.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος