.png "English"){kind=small}
Το καλύτερο μάθημα ζωής, που έχω διδαχθεί, προέρχεται από τον πατέρα μου. Έλεγε με την χαρακτηριστική κυπριακή προφορά του πως «όταν ο άλλος είναι κάτω στη γη, εσύ δεν τον πατάς, αλλά του δίνεις ένα ποτήρι νερό»… Είναι μία συμβουλή που τηρώ και στη ζωή μου και στην καριέρα μου και λυπάμαι όταν βλέπω να «ποδοπατούν» ανθρώπους- ακόμα και όταν έχουν σηκώσει τα χέρια ψηλά.
Όλο και μεγαλύτερα είναι τα επιμέρους διλήμματα που μπαίνουν για τους Ελληνες. Και όλα ανάγονται στο θεμελιώδες: ευρώ ή δραχμή; Εντός ή εκτός Ευρώπης; Ή μειώνουμε συντεταγμένα τους μισθούς ή θα τους δούμε να καταρρέουν, αφού θα οδηγηθούμε σε χρεοκοπία - είναι το τελευταίο.
Το επιχείρημα που προβάλλεται είναι ότι η οικονομία θα γίνει πιο «ανταγωνιστική» εάν μειωθούν οι αμοιβές των εργαζομένων και οι τιμές των προϊόντων με τη μέθοδο της... δημιουργικής καταστροφής (λόγω της... ύφεσης και της ανεργίας). Μικρή σημασία έχει αν το ελληνικό «πείραμα» δείχνει ότι η συνταγή αυτή δεν αποδίδει. Ή τουλάχιστον δεν αποδίδει μέσα στα διαθέσιμα χρονικά περιθώρια και εντός των κοινωνικών αντοχών μιας «ευρωπαϊκής χώρας».
Κοντά στο παλάτι του Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου, στην Κωνσταντινούπολη, υπήρχε μια μικρή πόρτα, που η μισή ήταν κάτω από το επίπεδο του εδάφους.
Λεγόταν... Κερκόπορτα! Ονομάστηκε «πύλη του κίρκου», γιατί οδηγούσε σε έναν ιππόδρομο -circus- έξω από τα τείχη, ενώ το πιθανότερο είναι ότι ήταν δρύινη, αφού, στα λατινικά, κέρκους σημαίνει δρυς (ή βελανιδιά κατ' άλλους).
Τρεις μέρες αργότερα, στις 18 Ιανουαρίου, η ΚΟ του ΠΑΣΟΚ εξέλεξε ως Πρωθυπουργό τον Κώστα Σημίτη.
Τα τεκμήρια διαβίωσης και ο αντικειμενικός προσδιορισμός εισοδημάτων για τους ελεύθερους επαγγελματίες έχουν παρουσιαστεί ως τα απόλυτα μέσα για την μεγαλύτερη φοροδοτική συμμετοχή όσων συστηματικά φοροδιαφεύγουν ή ο κοινωνικός τους βίος δεν ανταποκρίνεται στα εισοδήματα τους. Τα τεκμήρια ως γενική αρχή δεν διέπονται από εσφαλμένο σκεπτικό αλλά δεν αρκούν για να αποδείξουν το επίπεδο κατανάλωσης του κάθε πολίτη και προωθούνται με μια οριζόντια λογική που μάλλον δεν ανταποκρίνεται στο ελάχιστο κόστος. Ο αντικειμενικός προσδιορισμός εσόδων, ήδη χρησιμοποιημένο «εργαλείο» σε παλαιότερη εποχή χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία, λειτουργεί με μια ισοπεδωτική οπτική του μέσου όρου που μάλλον οδηγεί τους έχοντας υψηλότερα κέρδη στην προσαρμογή προς τα κάτω και τη φοροδιαφυγή, παρά το αντίθετο.
Ο κ. Παπανδρέου είπε χτες ότι ο κ. Ψυχάρης ζήτησε δάνειο 10 εκατ. ευρώ από την Εθνική κι επειδή ο κ. Ταμβακάκης δεν του το έδωσε, ο κ. Σταύρος ξεκίνησε τον πόλεμο. Πετούσε δημοσιεύματα ο Ψυχάρης και εισέπραττε κοτρώνες ο Γ. Παπανδρέου. Ο κ. Ψυχάρης είπε ότι μπήκε στο Μέγαρο Μαξίμου από την πίσω πόρτα. Μέσα απ’ όλα αυτά ας κρατήσουμε την αισιόδοξη πλευρά της ιστορίας: Υπήρξε κάποιος που τα τελευταία 90 χρόνια αρνήθηκε δάνειο σε μεγαλοεκδότη.
Ο ΟΡΟΣ «ΜΕΤΑ-ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ» που εισήγαγε ο Κόλιν Κράουτς «δικαιώνεται» πολύ γρήγορα στη σύγχρονη Ευρώπη. Σε δυο χώρες της Ε.Ε. οι πρωθυπουργοί τους, ο Παπαδήμος και ο Μόντι «εγκαταστάθηκαν» και δεν εκλέχθηκαν, όταν την ίδια ώρα όλοι οι θεσμοί δημοκρατικού ελέγχου βρίσκονται σε άτακτη υποχώρηση, υπό το βάρος ή το πρόσχημα της κρίσης. Το Ευρωκοινοβούλιο έχει γίνει ακόμα πιο διακοσμητικό απ’ ό,τι ήταν και το «εξωθεσμικό» δίδυμο Μέρκελ-Σαρκοζί μπορεί και αγνοεί επιδεικτικά ακόμα και την Κομισιόν ή και τα Συμβούλια Κορυφής. Το δόγμα των «έκτακτων συνθηκών» που σαρώνει συντεταγμένες λειτουργίες και θεσμούς στο όνομα της αντιμετώπισης της κρίσης απειλεί να αφήσει πίσω του -όταν κάποτε ξεπεραστεί η κρίση- μια Ευρώπη θεσμικά διάτρητη και ανοχύρωτη και μια Ευρωπαϊκή Ενωση έρμαιο στα χέρια των ελαχίστων οι οποίοι κατάφεραν να διατηρήσουν στην κατοχή τους τον πλούτο.
Της Σοφίας ΒούλτεψηΤο λάθος μήνυμα φαίνεται ότι εστάλη για άλλη μια φορά στο εξωτερικό, προκειμένου να «τιθασευτεί» το εσωτερικό μέτωπο, τόσο σε επίπεδο κομμάτων που μετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό, όσο και σε επίπεδο λαού και συνδικάτων.
Η προπαγανδιστική πρωτοχρονιάτικη ομοβροντία περί του κινδύνου εξόδου από το ευρώ και των συνεπειών της, όπως αυτή εκφράστηκε μέσω των πολιτικών και οικονομικών παραγόντων (Παπαδήμος, Καψής, Ράπανος, Στουρνάρας) κατέληξε στην αρθρογραφία του γερμανικού Τύπου.
Η ομολογία Σαχινίδη χθες στη Βουλή πως «το δίκαιο που θα διέπει τα νέα ομόλογα αποτελεί μία από τις προς διαπραγμάτευση και συμφωνία παραμέτρους», επιβεβαιώνει πλήρως τις φήμες που σέρνονταν από καιρό. «H κυβέρνηση διαπραγματεύεται με τους δανειστές αν το PSI+ θα διέπεται από το ελληνικό ή από το βρετανικό δίκαιο αποκάλυψε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Φίλιππος Σαχινίδης με έγγραφό του στη Βουλή».
Δυστυχώς έτσι επιβεβαιώνονται και οι φόβοι πως «έδωσαν» στην κυβέρνηση Παπαδήμου την έκτη δόση, ώστε να συμφωνήσει στα όσα έρχονται το αμέσως επόμενο διάστημα. Η στήλη ήδη είχε μεταφέρει τους φόβους πως «η Ελλάδα έχει αποδεχθεί μεγαλύτερο “κούρεμα” του χρέους της με αντάλλαγμα τη μεταφορά των ομολόγων από το ελληνικό στο βρετανικό δίκαιο, το οποίο επιτρέπει την κατάσχεση κρατικής περιουσίας.
Του Θανάση ΛυρτσογιάννηΖητούν να μειωθεί το επίπεδο διαβίωσης όλων για να μείνουμε στο ευρώ. Είναι εξοργιστικό πλέον γιατί λένε όλων, αλλά εννοούν μόνο των πολλών. Γιατί τάχα το χαμηλότερο επίπεδο διαβίωσης θα αποκαταστήσει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Λάθος. Μέγα λάθος. Όσο δεν αλλάζει εκ βάθρων το Δημόσιο, όσο δεν μηδενίζεται η γραφειοκρατία, όσο δεν μειώνεται η φορολογία, όσο δεν αλλάζουν νοοτροπία οι επιχειρηματίες, όσο δεν επενδύουμε σε έρευνα και τεχνολογία, όσο η παιδεία δεν συνδέεται με την οικονομία, όσο δεν επενδύουν οι επιχειρήσεις σε νέες τεχνολογίες, όσο δεν παράγονται ποιοτικά και φτηνά προϊόντα και υπηρεσίες χάρη στην αυξημένη παραγωγικότητα (και όχι στους χαμηλούς μισθούς) και προπαντός όσο το πολιτικό σύστημα χρησιμοποιεί το κράτος για να λαφυραγωγεί την οικονομία και την κοινωνία, τίποτε δεν πρόκειται να πετύχουμε.
Η χρονιά που μόλις μας άφησε ήταν γεμάτη με χαμένες κοινωνικές θυσίες, εμμονές σε αδιέξοδες επιλογές κι αναποτελεσματικότητα, σε εγχώριο επίπεδο, ασάφειες, αναποφασιστικότητα κι ακόμα εντονότερες πολιτικές εμμονές σε διεθνές πεδίο. Η φετινή χρονιά θα είναι, έτσι κι αλλιώς έτος ορόσημο για τους πάντες. Για την Ελλάδα που οι καθυστερημένες πρωτοβουλίες και η περιορισμένη οπτική του δομικού παραγωγικού της προβλήματος, την οδηγούν όλο και πιο κοντά στη χρεοκοπία ή την επενδυτική Κινεζοποίηση. Για την Ευρώπη που περνά σε υφεσιακά εδάφη και αδυνατεί να κατανοήσει ότι η δημοσιονομική πειθαρχεία δεν αρκεί για την υπέρβαση θεμελιωδών ανισορροπιών, αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο (ΗΠΑ και αναδυόμενες αγορές) που ακόμα βιώνει τα απόνερα της κρίσης.
Θα επιβιώσει το ευρώ; Θα επανεκλεγεί ο Barack Obama; Θα πιάσει τα 2.000$ ο χρυσός; Οι αρθρογράφοι των F.T. τολμούν απαντήσεις σε αυτά και σε άλλα κρίσιμα ερωτήματα για την παγκόσμια οικονομία στη νέα χρονιά. Θα επιβιώσει αλώβητη η ευρωζώνη;
Ναι. Η δέσμευση των κυβερνήσεων και, πάνω απ’όλα, της ΕΚΤ για την επιβίωση της ευρωζώνης δείχνει αρκετά δυνατή ώστε να τη διατηρήσει για έναν ακόμη χρόνο τουλάχιστον. Οι κυβερνήσεις των ευάλωτων κρατών θα συνεχίσουν τις προσπάθειες λιτότητας. Οι επιπτώσεις θα περιοριστούν χάρη στα προγράμματα του ΔΝΤ στις περιπτώσεις της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας και χάρη στην αυξημένη υποστήριξη από την ΕΚΤ για το σύνολο - μέσω μάλλον των καταπονημένων τραπεζών, παρά των άμεσων παρεμβάσεων στις αγορές κρατικών ομολόγων.
Ήταν όντως εκνευριστική η φλύαρη διαρκής αναφορά ότι δήθεν οι Αντωνης Σαμαράς και Γιώργος Παπανδρέου υπήρξαν πριν από 35–37 χρόνια συμφοιτητές και συγκάτοικοι σ’ ένα αμερικανικό Πανεπιστήμιο. Αφελής αναφορά, με όρους κούφιους και χωρίς νόημα πλέον, όπως ήταν –από αγράμματους ρεπόρτερ και παρουσιαστές– οι αναφορές παλαιότερα στον «μακαριστό Χριστόδουλο» ή πρόσφατα στον «γέροντα Εφραίμ», με πλήρη άγνοια του πραγματικού περιεχομένου των εννοιών.
Είναι εύκολο να δούμε ότι η ευρωπαϊκή κρίση αφορά άλλα στοιχεία πολύ περισσότερο από ό,τι το χρέος. Ας ξεκινήσουμε με ένα γρίφο.
Του Γιάννη ΠρετεντέρηΥπάρχουν στη ζωή οικονοµικά συµφέροντα; Υπάρχουν. Υπάρχουν και παρεµβάσεις στη ∆ικαιοσύνη; Ασφαλώς υπάρχουν. Και πώς αντιµετωπίζονται από έναν έντιµο δικαστικό; Με έναν απλό τρόπο: γράφει στα παλιά του παπούτσια τις παρεµβάσεις και κάπου αλλού τα συµφέροντα. Με άλλα λόγια, δεν παίρνει χαµπάρι.
Ετσι λειτούργησε η ∆ικαιοσύνη όποτε κατάφερε να ορθώσει το ανάστηµά της απέναντι στην πολιτική και οικονοµική εξουσία. Από την υπόθεση Λαµπράκη, στην Ελλάδα, ως την επιχείρηση «Καθαρά χέρια», στην Ιταλία.
