Μια δύσκολη χρονιά όπως το 2013, (με νέες εισοδηματικές περικοπές,
φορολογικές επιβαρύνσεις, υψηλή ανεργία, περιορισμένη ρευστότητα), που όμως
έδωσε τα πρώτα ισχυρά σημάδια ανάκαμψης (υπέρβαση των δημοσιονομικών στόχων,
περιορισμό της ύφεσης, εκτίναξη του τουρισμού, εξάλειψη εμπορικού ελλείμματος)
δίνει τη θέση της στο 2014 που υπό προϋποθέσεις μπορεί να αποδειχτεί η χρονιά
επανόδου στην ανάπτυξη. Όπως και πέρσι οι Κασσάνδρες της καταστροφής
μιλούσαν μέχρι και για 9% ύφεση (πρόβλεψη Βαρουφάκη!), έτσι και φέτος βιάζονται
να απορρίψουν την αναπτυξιακή προοπτική φοβούμενοι μήπως καταρρεύσουν
ολοκληρωτικά τα φοβικά κοινωνικά σύνδρομα στα οποία στηρίζουν τη
ρητορική τους.
Η σημαντικότερη όλων των συνθηκών είναι η διατήρηση ενός κλίματος
πολιτικής σταθερότητας που δεν θα επαναφέρει στο τραπέζι σενάρια ασύντακτης
πτώχευσης κι εξόδου της χώρας από το ευρώ, ικανά να εκτοξεύσουν τα ελληνικά spread αναβάλλοντας την πρόσβαση στις αγορές και
δυσχεραίνοντας συνολικά το οικονομικό κι επενδυτικό περιβάλλον. Η ψυχολογία
της αγοράς είναι τόσο εύθραυστη και τόσο ευμετάβλητη με βάση την
προεξόφληση πιθανών μελλοντικών εξελίξεων που μια γενικευμένη και παρατεταμένη
εσωτερική αστάθεια μιας πρόωρης εκλογολογίας μπορεί να ανατρέψει τις
θετικές προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί.
Ο τουρισμός που λειτούργησε ως ατμομηχανή της οικονομίας το 2013
μοιάζει να συνεχίζει με κεκτημένη ταχύτητα και φέτος εκμεταλλευόμενος τις νέες
αγορές και τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου ελέω και του καλού καιρού,
ωθώντας το ΑΕΠ σε θετικό πρόσημο. Ταυτόχρονα αρχίζει να ενεργοποιείται ο χώρος
των τουριστικών ακινήτων, των ξενοδοχείων και της παραθεριστικής
κατοικίας προσελκύοντας, με τις δελεαστικές τιμές τους και την προοπτική
υπεραξιών, το ενδιαφέρον διεθνών επενδυτών.
Η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ολοκληρώνεται και η ρύθμιση των
κόκκινων δανείων, μετά και την νέα αξιολόγηση της BlackRock μετατρέπει τα πιστωτικά ιδρύματα
από παραπαίοντες μηχανισμούς σε λειτουργικούς παράγοντες στήριξης της
παραγωγικής διαδικασίας. Το ειδικό επενδυτικό ταμείο και οι δράσεις της
ΕΤΕπ ενισχύουν τα εργαλεία βελτίωσης της ρευστότητας και δημιουργούν συνθήκες περαιτέρω εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Όσο ολοκληρώνεται η επιστροφή φόρων, ληξιπρόθεσμων χρεών και διατηρείται το
επίπεδο των δημοσίων επενδύσεων, τόσο βελτιώνεται η κατάσταση στην αγορά, τόσο
επανέρχονται σε παραγωγική ροή βιώσιμες επιχειρήσεις, τόσο εκσυγχρονίζονται
υποδομές. Στο βαθμό μάλιστα που η γραφειοκρατία χτυπιέται στη ρίζα της με την
απλούστεύση των αδειοδοτήσεων και αναζητούνται τρόποι συγκράτησης το
ενεργειακού κόστους, τόσο εμπεδώνεται ένα πλαίσιο όλο και πιο φιλικό προς την
επιχειρηματικότητα.
Αυτό βέβαια που παραβλέπεται σε κάθε εκτίμηση είναι η θετική επίπτωση στην
οικονομία, της διανομής περίπου 1 δις ερώ από το πρωτογενές πλεόνασμα.
Οι μικρομεσαίες τάξεις που θα το απορροφήσουν είναι δεδομένο ότι, σχεδόν στο
σύνολο του, θα το κατευθύνουν στην εγχώρια ζήτηση αυξάνοντας την κατανάλωση.
Τα πολλαπλασιαστικά οφέλη της επιπρόσθετης έμμεσης ενίσχυσης της αγοράς, που
δεν έχουν προβλεφθεί στον προϋπολογισμό, μπορούν να προσφέρουν κάποια επιπλέον
δεκαδικά στο ρυθμό ανάπτυξης, οδηγώντας τον ακόμα και άνω του 1%.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος –Ψυχολόγος
0 σχόλια