Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας
Οικονομολόγος-Ψυχολόγος

Θα ήταν τουλάχιστο γραφικό να αρνηθεί κάποιος ότι το ψέμα δεν είναι πολύτιμο εργαλείο της πολιτικής διαχείρισης. Η υπόσχεση, η προσδοκία, το συναισθηματικό κίνητρο ακόμη και του ακατάληπτου είναι απαραίτητο σύνεργο επικοινωνιακής διευθέτησης και καθοδήγησης των ανθρωπίνων επιλογών, ειδικά των συλλογικών. Το πρόβλημα ξεκινά όταν το ψέμα παύει να είναι ένα από τα πολλά στοιχεία ενός πολυπαραγοντικού παιχνιδιού αλλά μετατρέπεται σε αυτοσκοπό και αυτεξούσιο υποκινητή κάθε ενέργειας.

Τα μεγαλύτερα πολιτικά ψέματα έχουν ειπωθεί μέσα από την επικάλυψη μιας μεγάλης αλήθειας που διαστρεβλώνεται, αλλοιώνεται, σχηματοποιείται έτσι ώστε να χωράει στις απαιτήσεις της εκάστοτε συγκυρίας. Η μεταπολίτευση, η κοινωνική αλλαγή, ο εκσυγχρονισμός, οι μεταρρυθμίσεις, η νέα μεταπολίτευση αποτέλεσαν, καθεμιά στην εποχή της, το όχημα για την άρθρωση των πιο γενικόλογων “θέλω” που υπέκρυπταν το μεγαλύτερο ψέμα κάτω από το πλούσιο ένδυμα μιας μεγάλης δομικής αλήθειας.

Η πολυεπίπεδη κρίση ανέδειξε στην ολότητα τους τα όρια του λαϊκισμού και τις γενεσιουργές αιτίες του. Η έλλειψη παιδείας, η μάστιγα της αυτοθυματοποίησης, ο ομφάλιος λώρος του ρουσφετιού είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου μιας σειράς λόγων που εξέθρεψαν και γιγάντωσαν το φαινόμενο επί δεκαετίες. Ένα παιχνίδι αμοιβαίων εξαπατήσεων, ανάμεσα στο πολιτικό προσωπικό και τους ψηφοφόρους του, που συντηρούσε την μυθοπλασία μιας νέας μεγάλης ανατροπής.

Η σημερινή κυβέρνηση αποτελεί το αποκορύφωμα της λαϊκίστικης ψευδολογίας, όχι αποκλειστικά για το εξόφθαλμα υπερφίαλο των προεκλογικών εξαγγελιών της αλλά για το γεγονός ότι σε μια περίοδο που κάθε λάθος κίνηση προκαλεί πολλαπλό κόστος επέλεξε συνειδητά να επενδύσει στην διαρκή δημιουργική ασάφεια και την ταξική αντιπαράθεση. Οι πιο επώδυνες επιλογές προωθούνται χωρίς πλήρη αποσαφήνιση, με διασταλτικές ιδεοληπτικές ερμηνείες και μπόλικες τοξικές δόσεις φθόνου για τον πλούτο και την δημιουργική επιτυχία όταν αυτή δεν καθηλώνεται σε συναισθηματικά διαχειρίσιμα ύψη, για τις πλατιές λαϊκές μάζες, διαρρέοντας οριζόντια όλους τους πολιτικούς χώρους.

Είναι ακόμα θολό το τοπίο για το αν επιτέλους αγγίξαμε τον μεταπολιτευτικό πάτο κι ήρθε η ώρα για μια αντίστροφη αναγεννητική πορεία αλλά ο ιστορικός του μέλλοντος που θα αξιολογήσει την συνεισφορά κάθε περιόδου είναι σίγουρο ότι θα καταγράψει αυτή την κυβερνητική θητεία ως το αποκορύφωμα της ψευδολογίας, της ανακολουθίας και της εξαπάτησης. Το απαύγασμα της ηθικής απαξίωσης και της αναξιοπρέπειας με την επίφαση ενός ψευδεπίγραφου αγώνα κατά του εγχώριου και διεθνούς κατεστημένου.

Ας τους ευχηθούμε λοιπόν, για την επέτειο της Πρωταπριλιάς, χρόνια λίγα και όσο το δυνατόν λιγότερο επιβλαβή για την χώρα. Όσο ακόμη υπάρχει περιθώριο ανάσχεσης της ζημιάς. Ας ευχηθούμε αντίστοιχα και χρόνια λίγα στο σπόρο του ψέματος που φωλιάζει μέσα μας κι αναζητεί με λαιμαργία το νερό του πολιτικαντισμού ως αποτελεσματικό τρόπο συντήρησης των ανασφαλειών μας.