.png "English"){kind=small}
Αποδεικνύεται για μια ακόμα φορά ότι οι Ευρωπαίοι αντιδρούν καθυστερημένα και με υπερβολικά τιμωρητικό τρόπο επί των επιπτώσεων όσων επέτρεψαν να συμβούν. Υποκριτικά κινήθηκαν στο θέμα της Ιρλανδίας, όταν επί χρόνια γινόταν βασικός θύλακας «εξαγωγής» τοξικών ομολόγων από τις ΗΠΑ. Υποκριτικά αντιμετώπισαν τον Ελληνικό δημοσιονομικό εκτροχιασμό, όταν τη δέχτηκαν στο ευρώ με τη στιγμιαία επίτευξη τυπικών στόχων παρόλη την παντελή έλλειψη μεταρρύθμισης του μοντέλου διαχείρισης του κράτους και της οικονομίας.
Απολύτως υποκριτικά κινούνται και στο θέμα των καταθέσεων στην Κύπρο από
πολίτες εκτός Ε.Ε. (κυρίως Ρώσους) όταν δίνονταν κίνητρα για προσέλκυση
τους. Αν θεωρούσαν, δογματικά και παραπλανητικά, αυτή την επιλογή ως στρέβλωση
ή πιθανή ύποπτη συναλλαγή, λόγω ελλιπούς δυνατότητας ελέγχου προέλευσης των
κεφαλαίων, όφειλαν να έχουν εκδηλώσει τη θέση τους εγκαίρως επιβάλλοντας
όρους και προϋποθέσεις.
Αυτή λοιπόν την αναβλητικότητα έρχονται να πληρώσουν τώρα ακόμα και
οι γηγενείς καταθέτες (προς το παρόν από το πρώτο ευρώ!). Πολλά θα ακουστούν
για τακτικισμούς επιβολής της Γερμανίας στην προσπάθεια εμπλοκής των
Ρώσων στην Ε.Ε. και για στρατηγικές που προσβλέπουν στην επιβουλή στο θέμα του
φυσικού αερίου.
Υπαρκτά ή μη σενάρια, το αποτέλεσμα είναι ότι μια δημοσιονομική
προσαρμογή που θα μπορούσε να μείνει στα πλαίσια της περικοπής δημοσίων
δαπανών και ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, με τον τρόπο που έγινε και σε
άλλες χώρες, μετατρέπεται σε βρόγχο αποστέρησης ρευστότητας που απειλεί
να οδηγήσει σε αναπτυξιακή καχεξία μια άλλοτε εύρωστη και «συνετή» οικονομία.
Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο βέβαια μετά το στίγμα της ελεγχόμενης χρεοκοπίας
και των «κουρεμάτων», προστίθεται ένα ακόμα ανεξίτηλο σημάδι, αυτό της μη
πλήρους προστασίας των καταθέσεων. Όταν καταρρέουν τα «ταμπού», ο
πανικός για την πιθανότητα γενίκευσης δεν καθησυχάζεται με τυπικές
διαβεβαιώσεις. Λειτουργεί διαβρωτικά με υπόκωφο, αδιόρατο τρόπο.
Δεν λείπουν φυσικά και οι «εκδικητικές» φωνές ικανοποίησης προς
όσους μετέφεραν κεφάλαια στην Κύπρο ή οι προσεγγίσεις για την αναξιοπιστία του
σημερινού ακραίου fractional reserve των τραπεζών.
Να υπενθυμίσουμε ότι οι περισσότεροι λογαριασμοί ταμιευτηρίου έχουν
σχεδόν μηδενικά επιτόκια (οι μισθοδοσίας συνήθως ανατροφοδοτούνται ανά μήνα
πιστούμενοι ανύπαρκτους τόκους) άρα είναι υπερβολή να αντιμετωπίζονται ως
«επενδυτές». Οι δε προθεσμιακοί, που συνήθως επιτοκιακά κινούνται στα
επίπεδα ενός μέσου δεκαετούς κρατικού ομολόγου, θα καλύπτονταν από την απλή
τοποθέτηση των κεφαλαίων σε ασφαλή κρατικά χρεόγραφα ή δημόσια έργα (στο βαθμό
που οι χώρες θα τιμούσαν βασικούς κανόνες δημοσιονομικής «ορθοδοξίας»).
Το fractional reserve εξάντλησε τα όρια του, τόσο γιατί οδήγησε σε υπερβολικά
επίπεδα μόχλευσης όσο κι επειδή οι σχετικές τοποθετήσεις υπήρξαν εξαρχής
επισφαλείς. Η διόρθωση αυτών των σφαλμάτων δεν οδηγεί υποχρεωτικά σε μια
τραπεζική δομή που θα προσιδιάζει στον στρυφνό αναπτυξιακά κανόνα του χρυσού.
Μάλλον τρέπει προς την ύπαρξη ξεκάθαρων κανόνων αποτροπής καθοδηγούμενης
υπερκερδοσκοπίας στηριζόμενη στην άγνοια και την απληστία.
Κι αυτοί οι κανόνες δεν μπορούν παρά να προκύψουν από τη λειτουργία μιας ΕΚΤ
με διευρυμένο παρεμβατικό ρόλο και την ύπαρξη ενός Ευρωπαίου υπουργού οικονομικών
που θα διαχειρίζεται και μηχανισμούς ελέγχου του τραπεζικού συστήματος. Αυτού
του είδους την «ομοσπονδιοποίηση» οφείλουμε να αναζητήσουμε σε μια
στιγμή που ο Γερμανικός δογματικός φεντεραλισμός πνίγει την ανεξαρτησία των
κρατών – μελών και μεγεθύνει τις κοινωνικές τάσεις για κάθε μορφής ακραία
έκφραση.
Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος
0 σχόλια