Γράφει ο Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος-Ψυχολόγος

Το 2009, στην πρώτη εκλογή Προέδρου της ΝΔ από την βάση του κόμματος, υπήρξε μια κινηματική δυναμική που εξέφραζε την ανάγκη για υπέρβαση των μηχανισμών και για ανανέωση σε δομές και πρόσωπα που έφερε την ανέλπιστη νίκη του Αντώνη Σαμαρά. Σε ένα εντελώς διαφορετικό πολιτικό και κοινωνικό πλαίσιο το ίδιο αίτημα επανήλθε και στην τωρινή εσωκομματική εκλογή. Εξίσου ανέλπιστα ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεπερνώντας το βάρος των στερεότυπων γύρω από το επίθετο του, κατόρθωσε να εκφράσει πιο γνήσια από τους συνυποψηφίους του το ίδιο επικαιροποιημένο αίτημα.

Έπεισε την πλειοψηφία των Νεοδημοκρατών ότι μπορεί να εγγυηθεί πιο αξιόπιστα την αναγκαία ανανέωση. Με τις προτάσεις του για ένα ευέλικτο κομματικό μηχανισμό, με την μεταρρυθμιστική συνέπεια του, με την νεανική ομάδα του και την εξαιρετική δουλειά της σε επίπεδο κοινωνικών δικτύων και επικοινωνίας κατέθεσε το ξεχωριστό στίγμα του. Όμως το αποτέλεσμα είναι σχεδόν οριακό και το εκλογικό σώμα που τον εκτόξευσε από το 28,5% του 1ου γύρου στο 53% της επικράτησης είναι ανομοιογενές, με διαφορετικά κίνητρα επιλογής και γενικότερες αξίες.

Τα επόμενα βήματα πρέπει να είναι ταυτόχρονα ψύχραιμα, γενναία και ενωτικά. Ο μετασχηματισμός των κομματικών δομών, η στελεχιακή ανανέωση και το φρεσκάρισμα της πολιτικής επιχειρηματολογίας χρειάζονται αξιοκρατικές διαδικασίες, νέου τύπου συλλογικότητα και ιδεολογική σύμπτυξη. Πρωτοβουλίες που θα διέπονται από μια παλαιοκομματική αντίληψη περί προεδρικής αυθεντίας και θα ταυτίζουν τις όποιες αλλαγές με παραγοντισμούς, κλειστές παρέες εμπιστοσύνης και τυπικές εσωκομματικές ισορροπίες θα οδηγήσουν σε αμφισβητήσεις, παραφιλολογία και την κοινωνική απογοήτευση που γεννά η εσωστρέφεια.

Αυτή τη στιγμή, ίσως περισσότερο από κάθε άλλη φορά, αφού η εκλογή Μητσοτάκη διαθέτει και το συμβολικό ηλικιακό στοιχείο, απαιτείται η ανανέωση να σπάσει κάθε ξεπερασμένο στεγανό. Να στηριχτεί στις πιο αξιόπιστες μεθόδους ανάδειξης στελεχών μέσω μιας επιτροπής αξιολόγησης για όλους, αποτελούμενη από πολιτικά πρόσωπα αλλά και εξειδικευμένους ειδικούς στην επικοινωνία, την πολιτική επιστήμη ακόμα και την ψυχολογία. Να χτιστεί ένα ευέλικτο, συνεκτικό κομματικό οικοδόμημα με αλληλεπιδρώντα επίπεδα που κρατούν σε διαρκή επαφή τον κεντρικό σχεδιασμό με τις κοινωνικές ανάγκες και τα ερεθίσματα της κομματικής βάσης. Δεν χρειάζεται να ξαναθυμίσω τις σχετικές προτάσεις μου από το 2010.

Όλα αυτά κατοχυρωμένα μέσα από ένα ανοικτό, δημοκρατικό συνέδριο επανίδρυσης της παράταξης που θα επικυρώσει συλλογικά τέτοιες σημαντικές αποφάσεις και θα αφήσει οριστικά στο παρελθόν τις μουχλιασμένες μεθόδους συγκρότησης των κεντρικών οργάνων με την κουπονοσυλλογή και την προκαθορισμένη λιστομαχία, θα σηματοδοτούν ένα πραγματικό νέο ξεκίνημα που θα πείθει τους πολίτες για την πρόθεση ριζικού εκσυγχρονισμού και εκ βάθρων αναδόμησης της ΝΔ.

Απαιτείται όμως κι ένας προγραμματικός λόγος που θα υπερβαίνει τα ξεπερασμένα μνημονιακά διλήμματα. Τα αντιαναπτυξιακά λάθη και οι εσφαλμένοι μαθηματικοί υπολογισμοί του 1ου μνημονίου είναι πλέον αναγνωρισμένα από όλους, όπως και η δημοσιονομική εξυγίανση και η επαναφορά στην ανάπτυξη που άφησε πίσω της η κυβέρνηση Σαμαρά που άνοιγαν τον δρόμο για την οριστική επάνοδο στις αγορές και την αναστροφή, των εκτός ιδεολογικού πλαισίου της κεντροδεξιάς, μέτρων που είχαν παρθεί υπό την πίεση επίτευξης των στόχων.

Η ΝΔ οφείλει να αρθρώσει ένα μεταμνημονιακό, αναπτυξιακό και μεταρρυθμιστικό όραμα που θα αποδεικνύει την αταλάντευτη στήριξη της στην επιχειρηματικότητα, θα πείθει για την αποτελεσματικότητα των θέσεων της για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, θα θέτει τον εκσυγχρονισμό του κράτους, τον πόλεμο με τη γραφειοκρατία, τη διαφθορά και την καρτελοποίηση της αγοράς ως αδιαπραγμάτευτους στόχους. Οφείλει φυσικά να επιλέξει και πρόσωπα μέσα από την κοινωνική της δεξαμενή που διαθέτουν τα προσόντα και τα εχέγγυα απρόσκοπτης εκτέλεσης αυτού του οράματος.

Οι εξελίξεις για την χώρα είναι χρονικά συμπυκνωμένες και μια τέτοιου είδους αναδιαμόρφωση του προφίλ της κεντροδεξιάς θα την επανατοποθετήσει σύντομα σε θέση οδηγού των πολιτικών πρωτοβουλιών. Δύσκολο έργο για τον νέο αρχηγό αλλά ποιος είπε ότι είναι εποχή για τα εύκολα;