Ένας χρόνος από την μεγαλύτερη απάτη (όχι αυταπάτη!) και την μεγαλύτερη επικοινωνιακή παγίδα της δημιουργικής ασάφειας του Αλέξη Τσίπρα. Δώδεκα μήνες μακριά από την μαζικότερη συλλογική ψευδαίσθηση και την αυθεντικότερη καταγραφή λαϊκής συνείδησης. Τώρα πια, το περσινό δημοψήφισμα φαντάζει ως μακρινό όνειρο ή παρολίγον εφιάλτης και τίποτα δεν θυμίζει το τότε περιβάλλον ή μήπως όχι;

Ο Τσίπρας εκμεταλλεύτηκε την ανάγκη εκτόνωσης των κοινωνικών αντιδράσεων για την λιτότητα με τον πιο πλαστό αλλά και πιο ευεργετικό τρόπο. Έστησε ένα ψευδεπίγραφο δίλημμα επί ενός ανύπαρκτου ερωτήματος, αφού η πρόταση Γιούνκερ είχε ήδη αποσυρθεί από τις διαπραγματεύσεις, όχι για να προχωρήσει στην οριστική ρήξη - ούτε καν για να επιτύχει μια καλύτερη συμφωνία -, αλλά απλά και μόνο για να εγκλωβίσει τους πολίτες σε έναν παραπλανητικό οριζόντιο αυτοπροσδιορισμό.

Χρησιμοποίησε το εκλογικό αποτέλεσμα για να δημιουργήσει έναν νέο, ταξικό και ιδεολογικό διαχωρισμό που ξεπερνούσε τις υπάρχουσες κοινωνικές ομάδες και τις θεωρητικές προσεγγίσεις. Έθεσε νέα όρια στον κοινωνικό αυτοματισμό που δεν αφορούσαν την παραμονή ή όχι στο ευρώ και την Ε.Ε. - όταν σχεδόν το 80% την υποστήριζε -, αλλά την πιστοποίηση μιας παραποιημένης αγωνιστικής ταυτότητας απέναντι στους δανειστές.

Κι όμως δεν πρόκειται για καινούριο διπολισμό. Οι ανύπαρκτες γραμμές κοινωνικής διχοτόμησης που επέβαλλε ο Τσίπρας δεν αποτελούν παρά μια εκσυγχρονισμένη αναπαραγωγή παλαιότερων παρόμοιων στάσεων, μόνο που τώρα ντύθηκαν με το κύρος μιας θεσμικής διαδικασίας. Είναι η ίδια λογική των '80ς του δεν θέλουμε την Ε.Ε. αλλά παραποιούμε στοιχεία για να πάρουμε αυξημένες επιδοτήσεις. Είναι το ίδιο σκεπτικό με το “καταγγέλλουμε το χρηματοπιστωτικό σύστημα” αλλά θέλουμε τον φτηνό δανεισμό του για να χρηματοδοτούμε λαϊκίστικες υποσχέσεις.

Το δημοψήφισμα ανέδειξε δυο “στρατόπεδα” σκέψης όταν στην πραγματικότητα εκφράζουν τρεις κατευθυντήριες πορείες. Υπάρχουν οι συνειδητοποιημένοι δραχμιστές με κάθε πολιτικού χρώματος επαναστατικά επιχειρήματα. Υπάρχουν οι συνειδητοποιημένοι Ευρωπαϊστές που αναγνωρίζουν, άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο, τα διοικητικά και παραγωγικά προβλήματα της Ε.Ε. αλλά δεν αμφισβητούν την παρουσία μας σε αυτή. Υπάρχουν όμως και οι οι πληγωμένοι, οι φοβισμένοι, οι αγνωστικιστές ή οι πολύξεροι που απλά καρκινοβατούν ανάμεσα στην επιθυμία τους για Ευρωπαϊκή συνέχεια και την θέληση τους για προάσπιση των εισοδημάτων τους.

Είναι οι πολίτες του “ίσως”, του “πως αλλιώς;”. Είναι αυτοί που θέτουν ερωτήματα αλλά δεν έχουν απαντήσεις κι από ένστικτο και συνήθεια δεκαετιών επιλέγουν το πιο ευήκοο σύνθημα, την έστω και ισχνή πιθανότητα ενός εύκολου, άπονου δρόμου. Είναι οι ίδιοι που στις τωρινές δημοσκοπήσεις χαρακτηρίζουν σφάλμα το τότε δημοψήφισμα. Είναι όσοι τώρα αναζητούν τεκμηριωμένες προτάσεις κι όχι υπεκφυγές, πράξεις κι όχι λόγια.

Αυτοί δεν μπορούν να δοθούν βορά στο ταξικό μίσος του ΣΥΡΙΖΑ, ούτε να επιτρέψουμε την περιχαράκωση τους, σε προκατασκευασμένες από την κυβερνητική προπαγάνδα, ομαδοποιήσεις. Οφείλουμε να τους προσφέρουμε το οριστικό ΝΑΙ σε ένα νέο πρακτικό εθνικό όραμα. Να τους παρακινήσουμε να συμμετέχουν στην προσπάθεια δημιουργικής ανασυγκρότησης της χώρας. Αυτό είναι το ακήρυχτο δημοψήφισμα που πρέπει να κερδηθεί εδώ και τώρα...