Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας

Οικονομολόγος – Ψυχολόγος

Η διαφθορά στην Ελλάδα είναι κάτι σαν το... Τρίγωνο των Βερμούδων. Όλοι την γνωρίζουν, συζητούν γι' αυτήν, ίσως να έχουν να μας εξιστορήσουν και κάποια εμπειρία που την περιλαμβάνει αλλά την κρίσιμη στιγμή δηλώνουν άγνοια για το έγκλημα, τις συνέπειες του και κυρίως για τους εμπνευστές και τους εκτελεστές του.

Σε αυτά τα πλαίσια κινήθηκε κι η πρόσφατη σχετική συζήτηση στη Βουλή. Υψηλοί τόνοι (σήμα κατατεθέν μιας έντονης πολιτικά περιόδου), εκατέρωθεν προσωπικές αιχμές, σκληρές αναφορές σε ευθύνες για την ανάπτυξη και την διατήρηση του φαινομένου που αφήνουν την αίσθηση ότι το ζητούμενο δεν είναι η τιθάσευση και η υπέρβαση του αλλά η ανάδειξη ενός αρνητικού “νικητή” για το ποιος την έχει... μεγαλύτερη;

Η αναζήτηση και η απόδοση ευθυνών για παρελθόντα ζητήματα είναι χρήσιμη για την διατήρηση της κοινωνικής ισορροπίας κι απαραίτητη εφόσον καταλογίζει πραγματικές παραλήψεις και εσκεμμένα λάθη. Μόνο που στο βαθμό που οι δυνατότητες συλλογής επαρκών αποδείξεων και οριστικής καταδίκης προσκρούουν στην εγγενή αδυναμία του ίδιου συστήματος που γεννά την διαπλοκή και την διαφθορά είναι λίγο σαν να κυνηγάμε την ουρά μας ελπίζοντας ότι η ανάδειξη επιμέρους περιπτώσεων αρκεί για να κατευνάσει τις αντιδράσεις από την αίσθηση γενικευμένης και ανεξέλεγκτης δράσης του.

Ούτε βέβαια δικαιούται η σημερινή κυβέρνηση να περιφέρει ως πολύφερνο τρόπαιο ένα δήθεν ηθικό πλεονέκτημα που δεν προκύπτει από καμιά έως τώρα πρωτοβουλία της. Από το χάιδεμα των επίορκων του δημοσίου ή όσων διαθέτουν πλαστά πτυχία έως την διάτρητη διαδικασία για την χορήγηση των τηλεοπτικών αδειών και την κατάτμηση της κατασκευής των αυτοκινητοδρόμων για να... βολευτούν κάποιοι φιλικοί... εργολήπτες, τα διαπιστευτήρια της δεν ήταν και τόσο εξαιρετικά και πρωτίστως όχι αμόλυντα.

Μια ειλικρινής συζήτηση για το θέμα δεν μπορεί να εξαντλείται σε κοινοβουλευτικούς διαξιφισμούς. Στο βαθμό που όλα τα κόμματα αντιλαμβάνονται την επιτακτική ανάγκη περιορισμού της διαφθοράς ας καταθέσουν ολοκληρωμένες προτάσεις για τον τρόπο ανάθεσης των δημοσίων έργων, την διευρυμένη χρήση της τεχνολογίας στη σχέση πολίτη – κράτους, την αποδέσμευση του κράτους από ρόλους που το περιπλέκουν με την επιχειρηματική δραστηριότητα κι ας επιδιώξουν την μέγιστη δυνατή συνεννόηση.

Έτσι θα αποκαλυφθεί ποιοι πραγματικά έχουν διδαχθεί από τα σφάλματα τους κι είναι έτοιμοι να περάσουν στην επόμενη εποχή της δημοκρατίας μας και ποιοι παραμένουν δέσμιοι των χρόνιων ιδεοληψιών τους πίσω από τις οποίες κρύβουν, με μεγαλόστομες εξαγγελίες και θεωρητικούς αφορισμούς, κάθε ποταπή φιλοδοξία τους για κατάληψη και επιλεκτική χρήση της εξουσίας.