Γράφει ο Κωνσταντίνος Μανίκας, Οικονομολόγος – Ψυχολόγος

Και να που με την προοπτική ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης επαναφέρει στο προσκήνιο μια συζήτηση που έχει γίνει επανειλημμένα τα επτά χρόνια της μνημονιακής εμπλοκής. Πρέπει η αντιπολίτευση να δείξει συναινετική διάθεση και να στηρίξει κάποια από τα μέτρα της νέας συμφωνίας και πολύ περισσότερο τα… αντίμετρα (δεν μας αφήνει ήσυχους από νεολογισμούς και ευφάνταστους λεκτικούς συμβολισμούς η αριστερή διακυβέρνηση!) ή οφείλει να σταθεί δυναμικά απέναντι;

Θυμίζω ότι δεν ήταν λίγοι αυτοί που το 2010 λοιδόρησαν τον Σαμαρά όταν επέλεξε να μην στηρίξει την μνημονιακή συμφωνία του Γιώργου Παπανδρέου. Τι κι αν διευκρίνισε ότι προφανώς και η χώρα χρειαζόταν χρηματοδότηση αλλά δεν μπορούσε να συνυπογράψει μια συμφωνία στην διαπραγμάτευση της οποίας δεν συμμετείχε, με ετεροβαρείς όρους, λάθος προβλέψεις και κυρίως μια επτάμηνη καταστροφική διαχείριση από την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ που δεν εκμεταλλεύτηκε τις δυνατότητες για φθηνό δανεισμό από τις αγορές, δεν πήρε εγκαίρως δημοσιονομικά μέτρα και περιέφερε διεθνώς την εικόνα μια διεφθαρμένης και χρεοκοπημένης χώρας βυθίζοντας στα τάρταρα και τα τελευταία ψήγματα εθνικής αξιοπιστίας.

Στην πορεία ο Σαμαράς δικαιώθηκε για την τότε στάση, από εχθρούς και φίλους. Όλοι αναγνώρισαν το λάθος μείγμα πολιτικής του πρώτου μνημονίου, την αναβλητικότητα και τις διαρκείς καθυστερήσεις τις τότε κυβέρνησης, τις υπεραισιόδοξες και εκτός ελληνικής πραγματικότητας εκτιμήσεις του ΔΝΤ. Όμως ήταν πια πολύ αργά για την Ελλάδα που είχε ήδη εγκλωβιστεί στην δαγκάνα της υπερφορολόγησης και των ατερμόνων εισοδηματικών περικοπών που σε συνδυασμό με την μεταρρυθμιστική χαλαρότητα και την έλλειψη αναπτυξιακών αντισταθμισμάτων (όπως πχ το πακέτο Γιούνκερ που προέκυψε πολύ αργότερα) μας είχαν ρίξει στον γκρεμό της άφατης ύφεσης.

Το καλοκαίρι του 2015 και μετά την εξάμηνη δημιουργική ασάφεια και την… «ηρωική» 17ωρη διαπραγμάτευση του Αλέξη Τσίπρα η συναινετική καραμέλα επανήλθε με ακόμη μεγαλύτερη ένταση. Έπρεπε να ψηφιστεί το νέο αριστερό μνημόνιο κι από την αντιπολίτευση. Τότε θεωρήθηκε ότι στα πλαίσια της εσωτερικής σταθερότητας και της διεθνούς μετριοπάθειας επιβάλλονταν η υπερψήφιση της νέας συμφωνίας.

Προσωπικά διαφώνησα από την πρώτη στιγμή με το ίδιο σκεπτικό και τα επιχειρήματα που εκτιμούσα ότι και το 2010 η υπερψήφιση του πρώτου μνημονίου θα ήταν μια αυτοκαταστροφική πράξη για την ΝΔ. Ανεξάρτητα από τα όποια λογικοφανή πολιτικά επιχειρήματα η κοινωνία μαθαίνει να επιρρίπτει ευθύνες σε όσους συναποφασίζουν για το μέλλον του. Δεν υπήρχε λόγος να επωμιστεί η ΝΔ έστω και το πιο ελάχιστο βάρος της αφασικής, ανεύθυνης και επικίνδυνης διαχείρισης των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Διέθεταν επαρκή κοινοβουλευτική πλειοψηφία κι ένα παρών ή η αποχή από την ψηφοφορία θα αρκούσε για να καταδείξει τον σαφή διαχωρισμό από τα κυβερνητικά πεπραγμένα.

Σήμερα έρχεται ακόμη δριμύτερη η λογική της έμμεσης συμπόρευσης. Να υποστηρίξει η ΝΔ τα νέα μέτρα. Να συμπλεύσει στην νοοτροπία των αντίμετρων. Πέρα από μια απολύτως αντιφατική συμπεριφορά που θα δίνει στην κοινωνία την εντύπωση μιας επαμφοτερίζουσας στάσης απέναντι στις ιδεοληπτικές κυβερνητικές προσεγγίσεις, ένα χέρι βοηθείας στην δημοσκοπικά παραπαίουσα σύμπραξη ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ θα τους χάριζε την ευκαιρία να χαρακτηρίσουν ως εθνική επιτυχία μια ακόμη αποτυχημένη διαπραγμάτευση που ολοκληρώνεται με επιπρόσθετους φόρους και περικοπές.

Κι αυτά τα υποτιθέμενα αντίμετρα, που οι ίδιοι παραδέχτηκαν ότι θα ισχύσουν μόνο σε περίπτωση υπέρβασης των ήδη πολύ υψηλών στόχων για πρωτογενές πλεόνασμα και ρυθμό ανάπτυξης, αποτελούν μια τεράστια κοινωνική και πολιτική φάκα. Μια ψηφοθηρική παγίδα για τους πολίτες. Μια δήθεν κοινωνική ευαισθησία στην οποία κανείς πολιτικός δεν μπορεί να αντισταθεί. Δεν πρόκειται όμως για τίποτε παραπάνω από έναν ήδη θρυμματισμένο καθρέφτη πλαστών υποσχέσεων που στο τέλος τα κομμάτια του θα ματώσουν για μια ακόμη φορά την μεσαία τάξη και την αγορά.

Αν κάτι οφείλει η ΝΔ στην κοινωνία δεν είναι η σύμπλευση σε μια ακόμη κυβερνητική αυταπάτη αλλά η μεθοδική δουλειά ώστε οι προτάσεις της να αγγίζουν την ουσία των μεγάλων προβλημάτων. Ανεργία, υποχρηματοδότηση των επιχειρήσεων, επίπεδο δημόσιων υπηρεσιών, ορθή χρήση οικονομικών και ανθρώπινων πόρων. Από αυτά θα κριθεί κι από το πως θα πείσει ότι με αυτές τις ιδέες μπορεί να πετύχει μείωση των στόχων για το πλεόνασμα στο 2%, πέρα από την όποια θετική επίπτωση των μεσοπρόθεσμων ρυθμίσεων για το χρέος, ώστε να καταστούν μη αναγκαία τα περισσότερα αν όχι όλα από τα μέτρα που σχεδιάζει να τις φορτώσει ως προς  την εκτέλεση τους η σημερινή θλιβερή παράσταση που κυβερνά την χώρα.