Το να παίζεις τις «κουμπάρες» στην πολιτική δεν είναι απλά μια φευγαλέα «άσκηση» υπεκφυγής, αποτελεί το σίγουρο δρόμο προς την παθητικότητα και τελικά την αστάθεια. Όσο κι αν οι τακτικισμοί είναι συνηθισμένοι στο πολιτικό γίγνεσθαι, ο τρόπος με τον οποίο ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜ.ΑΡ αντιμετωπίζουν τη σημερινή κρισιμότατη κατάσταση δεν είναι τίποτα άλλο από κατάλοιπο των νοσηρών μικροκομματικών νοοτροπιών της μεταπολίτευσης.

Το κυρίαρχο θέμα σε αυτή την περίπτωση δεν είναι απλά η παράβλεψη όσων είχαν ψηφισθεί έως τώρα και δέσμευαν, σε μεγάλο βαθμό, τις μετέπειτα δράσεις. Δεν είναι ούτε καν, η παραγνώριση του βασικού ζητούμενου αυτής της κυβερνητικής σύμπλευσης (δηλαδή, η παραμονή της χώρας στο ευρώ). Πίσω από αυτά κρύβονται ουσιαστικότερες αιτίες που έχουν βαθιές ρίζες στις γνωστές παθογενείς προσεγγίσεις του παρελθόντος.

Το ΠΑΣΟΚ ταλανίζεται από τις αυτοδιαλυτικές τάσεις του, όπου ο καθένας πλέον ψηλαφεί τα μονοπάτια που μπορούν να του εξασφαλίσουν το πολιτικό του μέλλον, χρησιμοποιώντας τα αντίστοιχα επιχειρήματα. Άλλοι εκσυγχρονιστικά, άλλοι όψιμα επαναστατικά, πάντοτε όμως παραβλέποντας τις προσωπικές ευθύνες για την αναβλητικότητα στις αρχικές διαπραγματεύσεις με την τρόικα, στην προώθηση μεταρρυθμίσεων στο κράτος και την οικονομία, στη σύγκρουση με το συντεχνιασμό και τις κρατικοδίαιτες αντιλήψεις. Όλα δηλαδή αυτά που επέτρεψαν στη λιτότητα να αγγίξει πρωτόγνωρα επίπεδα.

Η ΔΗΜ.ΑΡ καθρεφτίζει την ιδεολογική της ταυτότητα στα απόνερα των εργασιακών σχέσεων, όταν αποδέχεται ως δεδομένα όσα έχουν ήδη προβλεφθεί, μετατρέποντας τον Ευρωπαϊκό προσανατολισμό της χώρας σε παρελκόμενο παρά σε κεντρικό ζητούμενο. Την κρίσιμη στιγμή ανακαλύπτει το άλλοθι που πιθανότατα ζητούσε εξαρχής, ώστε να μπορεί να παρουσιαστεί ταυτόχρονα ως υπεύθυνη δύναμη που ήταν έτοιμη να στηρίξει δύσκολες αποφάσεις αλλά κι ως προασπιστής της αριστερής τιμής. 

Αυτές οι τακτικές μπορεί και να αποδειχθούν εκλογικά αποτελεσματικές, είτε σε προσωπικό είτε σε κομματικό επίπεδο, αλλά αυτό ακριβώς αποτελεί κλασική αναπαραγωγή του μικροκομματισμού μιας άλλης εποχής. Αυτός που ιεραρχεί τις προτεραιότητες με γενναιότητα κι ανιδιοτέλεια, πέρα από την κατάθεση εφικτών αντιπροτάσεων, οφείλει και να ξεχωρίζει το βάρος του εθνικού διακυβεύματος. Αλλιώς απλά αναζητεί διαφυγή από τις ευθύνες του με τον πιο κομψό, ίσως και πονηρό τρόπο.

Κων/νος Μανίκας
Οικονομολόγος – Ψυχολόγος