Του Γ. Καπόπουλου

Το εύστοχο και επίκαιρο δημοσίευμα του De Spiegel για την πριμοδότηση του εθνικιστικού αποσχιστικού πυρετού από την Καταλονία και τη Φλάνδρα μέχρι τη βόρεια Ιταλία και τη Σκοτία, λόγω της κρίσης, είναι μια σωστή διαπίστωση, αλλά μέρος μιας ευρύτερης εικόνας που πρέπει να αναδειχθεί.

Η παγίωση ενιαίας εθνικής συνείδησης ή στη χειρότερη περίπτωση νομιμοφροσύνης προς την κεντρική κυβέρνηση στην περίπτωση πολυεθνικών κρατών ήταν από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα σύμφυτη με τη δυναμική της οικονομικής ανάπτυξης και της ευημερίας, αλλά και της προσδοκίας του εκδημοκρατισμού.

Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ενοποίηση -το πλαίσιο δηλαδή της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της Ευρωζώνης αλλά και της Ζώνης Σέγκεν- αποδραματοποιεί την τραυματική εμπειρία της απόσχισης: Αν αύριο, μεθαύριο, η Καταλονία και η Φλάνδρα κατορθώσουν να αποσχισθούν δεν θα υπάξει ούτε αλλαγή νομίσματος, ούτε συνοριακοί έλεγχοι, ούτε τελωνειακοί δασμοί. Το μόνο που θα αλλάξει ευνοϊκά, στην πρώτη φάση, για τους πολίτες των νέων κρατών είναι η φορολογική συνεισφορά στην κεντρική κυβέρνηση, μια μεταφορά πορών που θεωρείται από την πλειονότητα των υποψηφίων προς απόσχιση κρατών άδικη και ανήθικη αφαίμαξη.

Η γιουγκοσλαβική κρίση δεν είναι το κατάλληλο παράδειγμα, γιατί εκτός από τον εγωισμό των πλουσίων συνυπήρχαν και τα εθνικά τραύματα του πρόσφατου παρελθόντος μαζί με το διαφορετικό αυστριακό και οθωμανικό, αντίστοιχα, παρελθόν. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα απόσχισης είναι η διάλυση της Τσεχοσλοβακίας, όταν οι Τσέχοι ανακάλυψαν ότι δεν κερδίζουν τίποτε από τη συνεχή επιδότηση-χρηματοδότηση μιας σχεδόν ημιανεξάρτητης Σλοβακίας.

Σήμερα, η κρίση προσθέτει νέα εκρηκτική ύλη δίπλα στη γλωσσική και πολιτισμική ιδιαιτερότητα: Βάσκοι, Καταλανοί, Φλαμανδοί και Σκοτσέζοι συμπεριφέρονται προς την κεντρική κυβέρνηση της χώρας με τον ίδιο τρόπο που οι πλεονασματικές χώρες του Βορρά αντιμετωπίζουν τις ελλειμματικές του Νότου.

Το όνειρο της θωράκισης απέναντι στην κρίση-λιτότητα και την ύφεση μέσω της απόσχισης είναι απατηλό, καθώς η διάρρηξη της εθνικής ενότητας σε ημιχρεοκοπημένες χώρες, όπως η Ισπανία, η Ιταλία, το Βέλγιο και η Μεγάλη Βρετανία, θα προκαλέσει γενικευμένη επιδείνωση που θα πλήξει κατά κύριο λόγο και κατά προτεραιότητα τους πλούσιους αποσχισθέντες.

Με άλλα λόγια, οι υποψήφιες προς απόσχιση επαρχίες θα πάθουν σε μικρή κλίμακα αυτό που κινδυνεύει να πάθει η Γερμανία αν παραταθεί η ύφεση στον Νότο της Ευρωζώνης και πολύ περισσότερο αν διαλυθεί το κοινό νόμισμα. Η ευημερία των Βάσκων, των Καταλανών και των Φλαμανδών οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εσωτερική αγορά του ενιαίου κράτους στο οποίο ανήκουν, η αγοραστική δύναμη των οποίων θα συρρικνωθεί δραματικά με τους πρώτους κραδασμούς της απόσχισης.

Σε πολύ πιο δύσκολη θέση θα βρεθεί μια αποβιομηχανοποιημένη ανεξάρτητη Σκοτία, η ευημερία της οποίας έχει ημερομηνία λήξης, καθώς εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την άντληση πετρελαίου στη Βόρεια Θάλασσα.

Ο πιο σοβαρός κίνδυνος εντοπίζεται στη Βόρεια Ιταλία, στην οποία ένα σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης πιστεύει ότι μπορεί να υποκαταστήσει την αγορά του Νότου με αυτήν του Βορρά, μια ψευδαίσθηση από την οποία δεν παρασύρονται ούτε οι ίδιοι οι Γερμανοί, όπως διαπιστώσαμε από την ομολογία της Μέρκελ στην Αθήνα ότι οι εξαγωγές της χώρας της κινδυνεύουν σε περίπτωση κατάνευσης του Νότου.

ΠΗΓΗ: ΗΜΕΡΗΣΙΑ
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=27689&subid=2&pubid=112934794