Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συναντώνται σήμερα στις Βρυξέλλες για την καθιερωμένη εαρινή τους σύνοδο και αναμένεται ότι θα προσυπογράψουν εν τέλει τη δεύτερη συμφωνία διάσωσης της Ελλάδας. Ακόμη όμως κι αν μπουν οι υπογραφές, όλοι γνωρίζουμε ότι η Ευρώπη δεν έχει λύσει το πρόβλημα του χρέους που βρίσκεται στην καρδιά της Ευρωζώνης.

Η αισιόδοξη πρόβλεψη για τη δεύτερη συμφωνία διάσωσης της Ελλάδας είναι ότι το χρέος της θα μειωθεί στο 120% του ΑΕΠ ως το 2020. Αλλά ακόμη και αν υποθέσουμε ότι αυτό είναι εφικτό, τι θα γίνει στη συνέχεια με την Ελλάδα; Και τι θα γίνει άραγε αν χρεοκοπήσουν η Ισπανία και η Ιταλία; Μπορεί το τείχος προστασίας της Ευρωζώνης να αποτρέψει τη μόλυνση;

Στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας έχουν απομείνει περί τα 250 δις ευρώ και περίπου άλλα 500 δις ευρώ θα διαθέτει ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας που θα τεθεί σε ισχύ το καλοκαίρι. Παρά κάποιες παλινδρομήσεις της, η Γερμανία ακόμη αρνείται το συνδυασμό των κονδυλίων αυτών των δύο ταμείων. Και αφού το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αρνείται να δώσει άλλα κεφάλαια για τη διάσωση της Ευρώπης, βρισκόμαστε ξανά σε αδιέξοδο.

Εν τω μεταξύ συνεχίζουμε να αγνοούμε μια πιο φτηνή και πιο αποτελεσματική λύση, ένα σύστημα ευρωομολόγων όπου τους κινδύνους – και τα κόστη – θα τα αναλάμβαναν οι ομολογιούχοι στη θέση των φορολογουμένων. Η πανευρωπαϊκή εγγύηση μέρους των κρατικών χρεών θα οδηγήσει σε μείωση των επιτοκίων.

Μια μελέτη της επενδυτικής τράπεζας Natixis έδειξε ότι ένα σύστημα ευρωομολόγων θα μπορούσε να εξοικονομήσει για την Ευρωζώνη σαν σύνολο ποσά της τάξης των 13.4 δις ευρώ ετησίως. Το σύστημα αυτό θα βασιζόταν σε ένα ασφαλιστικό πρότυπο όπου τα κράτη με καλές επιδόσεις θα πλήρωναν χαμηλότερα επιτόκια από τα κράτη με κακές επιδόσεις, αντιμετωπίζοντας έτσι το πρόβλημα του ηθικού κινδύνου.

Η συνολική οικονομική προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της ΕΚΤ και των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα για να ξεπεραστεί η κρίση χρέους της Ευρωζώνης έχει ήδη ξεπεράσει το 1 τρις ευρώ μέσα στους τελευταίους 24 μήνες κι όμως δεν είμαστε σήμερα πιο κοντά στη λύση του προβλήματος από ό,τι το Δεκέμβριο του 2009, όταν κατέστη για πρώτη φορά σαφής η εικόνα του ελληνικού δημοσίου χρέους. Είναι πια καιρός να εξετάσουμε διαρθρωτικές λύσεις και να βοηθήσουμε τις χώρες να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους.

Η Ελλάδα δεν μπορεί να βγει μόνη της από αυτή την τρομακτική παγίδα χρέους. Εφόσον πιστεύεται ότι η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στην Ευρωζώνη – γιατί η επιστροφή στη δραχμή θα ήταν 10 φορές χειρότερη – οι επικεφαλής των κυβερνήσεων της Ευρωζώνης πρέπει να αποδεχτούν την αναπόδραστη λογική που λέει ότι σε μια κοινή νομισματική περιοχή πρέπει να υπάρχει κοινή οικονομική πολιτική, ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης και κοινή αγορά ομολόγων, τουλάχιστον για τη διαχείριση του χρέους άνω του 60%.

Αν ένα σύστημα ευρωομολόγων είναι δυνατόν μόνον μακροπρόθεσμα και από τη στιγμή που θα έχουν εισαχθεί όλα τα άλλα στοιχεία μιας κοινής νομισματικής πολιτικής, χρειαζόμαστε μια πιο άμεση λύση για να λύσουμε το πρόβλημα της υπερχρέωσης που αντιμετωπίζουμε εδώ και τώρα.

Κατά τραγική ειρωνεία είναι μια γερμανικής έμπνευσης πρόταση, και μάλιστα του οικονομικού συμβουλίου της καγκελάριου Αγγέλα Μέρκελ, για ένα Ευρωπαϊκό Ταμείο Συλλογικών Αποσβέσεων που προσφέρει την καλύτερη λύση. Μέσω αυτού μπορούν να διατεθούν 2.3 τρις ευρώ για κοινές εγγυήσεις στο χρέος που ξεπερνά το 60% του ΑΕΠ για όλα τα κράτη που δεν βρίσκονται σε ευρωπαϊκά προγράμματα.

Πρόκειται βεβαίως για έναν προσωρινό μηχανισμό – μέχρι να μειωθούν τα χρέη σε βιώσιμο επίπεδο – που ακριβώς γι’ αυτό θα ικανοποιεί τις ανησυχίες του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου και το γράμμα των ευρωπαϊκών συνθηκών, ενώ επιπλέον θα συνδυάζει την απαραίτητη πειθαρχία (αποπληρωμή του χρέους) με την αλληλεγγύη (μοίρασμα χαμηλότερων επιτοκίων).

Ένα τέτοιο ταμείο θα μπορούσε κάλλιστα να λειτουργήσει σαν ‘τείχος προστασίας’ για κράτη όπως η Ιταλία και η Ισπανία – για τις οποίες ακόμη κι αν συνδυασθούν τα κονδύλια του σημερινού μηχανισμού και του μελλοντικού μόνιμου μηχανισμού φτάνοντας στα 750 δις ευρώ πάλι δεν επαρκούν. Το ιταλικό χρέος για παράδειγμα σήμερα πλησιάζει τα 2 τρις ευρώ και το ισπανικό βρίσκεται στα 700 δις ευρώ.

Δίχως ένα τέτοιο ταμείο ή ένα ανάλογο σύστημα ευρωομολόγων που θα ανταμείβει τις αποδοτικές χώρες και θα τιμωρεί τις κακές, θα εξακολουθήσουμε να χρειαζόμαστε μονίμως την ΕΚΤ και τις ενέσεις ρευστότητας εκατοντάδων δις ευρώ που κάνει στο τραπεζικό σύστημα κάθε 2-3 μήνες. Παράλληλα, θα συνεχίζονται οι εκκλήσεις στο ΔΝΤ και στους ξένους επενδυτές να βάλουν κι άλλα λεφτά για τη διάσωση της Ευρωζώνης και η ελπίδα για τον τερματισμό της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους θα παραμείνει άπιαστο όνειρο.

Ο Γκι Φέρχοφσταντ είναι ηγέτης της ομάδας των Φιλελεύθερων Δημοκρατών στο Ευρωκοινοβούλιο και πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου.


ΠΗΓΗ: BANKSNEWS.GR
http://www.banksnews.gr/portal/home-page/124-top-story/4750-2012-03-01-22-47-41